Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Dwudziestolecie międzywojenne

Tysiące Ukraińców trafiło do obozu koncentracyjnego Talerhof. Na zdjęciu egzekucje przeprowadzona przez austriackich strażników.
06.05.2019 | Autor:

Ten naród w czasie I wojny światowej zwalczały obie walczące strony. I wcale nie chodzi o Polaków

Choć po wybuchu wojny opowiedzieli się po stronie monarchii Habsburgów, Austriacy uważali ich za zdrajców. Czekały ich więzienia, obozy i brutalne sądy wojenne. Kiedy na ich tereny wkroczyli Rosjanie, do tych okrucieństw doszły jeszcze zsyłki i wojna kulturowa....

Nie trzeba było popełnić żadnej zbrodni, by "zasłużyć" na aresztowanie i uwięzienie w obozie koncentracyjnym.
05.05.2019 | Autor:

Za co w III Rzeszy można było trafić do więzienia lub obozu koncentracyjnego?

Wbrew pozorom nazistowskie Niemcy nie były państwem całkowitego bezprawia. Gestapo i inne organy policyjne nie chciały jednak poddawać się ograniczeniom wynikającym z takiego drobiazgu jak istnienie sądów i wypracowały sposób ich omijania – Schutzhaftbefehl, czyli „rozkaz uwięzienia ochronnego”.

03.05.2019 | Autor:

To, co wiesz o młodości Piłsudskiego jest zwyczajnym kłamstwem. Jak wyglądała prawda?

Twórca niepodległego kraju, pierwszy marszałek i pogromca bolszewików musiał mieć wspaniałą młodość. Tak więc mu wymyślono. A jak w rzeczywistości wyglądał jeden z najgłośniejszych epizodów z jego formacyjnych lat?

Horst Wessel na czele swojej bojówki w 1929 roku.
24.04.2019 | Autor:

Ten nazistowski „męczennik” w rzeczywistości był... alfonsem, który zginął podczas kłótni o prostytutkę

W 1929 roku Horst Wessel, dowódca berlińskiej bojówki SA, napisał pieśń, która stała się drugim hymnem III Rzeszy. A to dlatego, że zginął z rąk komunistów. Naziści natychmiast uznali go za męczennika. Nikomu nie przeszkadzało, że w rzeczywistości...

Hitler i Hoffmann wspólnie oceniają jedno ze zdjęć.
21.04.2019 | Autor:

Heinrich Hoffmann. Jak osobisty fotograf Hitlera zapewnił mu władzę?

31 stycznia 1933 roku po wygranych wyborach Hitler objął władzę jako kanclerz Niemiec. Ten spektakularny sukces nie byłby jednak możliwy, gdyby nie jeden człowiek, jego osobisty fotograf, Heinrich Hoffmann. Jak za pomocą zdjęć otworzył przyszłemu Führerowi drogę na...

Zdjęcie Rydza-Śmigłego opublikowane w "Światowidzie" w 1946 roku (fot. domena publiczna)
18.04.2019 | Autor:

Czy w 1938 roku mogła wybuchnąć wojna polsko-litewska?

Jeden incydent graniczny wystarczył, by obudzić mocarstwowe instynkty sanacyjnych pułkowników. Polska, zagrożona z dwóch stron, tak przez Sowietów, jak i hitlerowców, postanowiła postawić słabszego sąsiada pod ścianą.

W wyniku zamachu niemal stracił życie król Zygmunt III Waza.
13.04.2019 | Autor:

Te zabójstwa zmieniły bieg historii. Najsłynniejsze zamachy w dziejach Polski

Polskę nazywano „krajem bez królobójców”, lecz ten szlachetny obraz niewiele ma wspólnego z rzeczywistością. W dziejach naszego państwa nie brakowało zuchwałych zamachowców, którzy zdecydowali się podnieść rękę na władcę, polityka czy wroga ojczyzny. Konsekwencje ich zbrodni bywały tragiczne.

Biały misjonarz pozuje z Afrykaninem z Kongo, któremu odcięto rękę (fot. domena publiczna)
10.04.2019 | Autor:

Porywanie i łamanie podstawowych praw. Belgia przeprasza za zbrodnie kolonialne względem dzieci

W czasach kolonializmu Belgowie zasłynęli z promowania nienawiści pomiędzy grupami etnicznymi w swoich dominiach, a rasizm był filarem ich imperium. Teraz rząd w Brukseli przeprasza za prześladowanie par mieszanych i porywanie ich dzieci, które oddawano na wychowanie Kościołowi.

Wiadukt autostradowy w niemieckich Alpach, zdjęcie z 1942 roku.
08.04.2019 | Autor:

Po co Hitler na potęgę budował autostrady w III Rzeszy?

Hitler wychodził z założenia, że droga do świetlanej przyszłości III Rzeszy wiedzie… autostradą. Dlatego jego rząd wykładał gigantyczne kwoty na budowę tras szybkiego ruchu. Führer miał jednak jeszcze jeden cel. Do czego miała mu posłużyć słynna sieć Reichsautobahn?

Międzywojenni uczniowie byli mocno obłożeni pracami domowymi.
04.04.2019 | Autor:

Jak bardzo przeciążone nauką były dzieci w dwudziestoleciu międzywojennym?

W dyskusjach na temat kondycji polskiego szkolnictwa często przywołuje się międzywojenne gimnazja, do dziś słynące z wysokiego poziomu nauczania. Często zapomina się przy tym, jakim kosztem ten poziom osiągano. Tymczasem okazuje się, że sto lat temu uczniowie byli...

Leibstandarte SS defiluje przed Hitlerem w styczniu 1937 roku.
27.03.2019 | Autor:

„Bodyguardzi” Hitlera. Czy Führer miał prywatną armię, która odpowiadała za jego bezpieczeństwo?

Utworzona w 1933 roku jako osobista ochrona Hitlera Leibstandarte SS stała się jedną z najsłynniejszych i budzących największą grozę jednostek Waffen-SS. Fanatyczni „bodyguardzi” Führera nie mieli żadnych skrupułów, gdy przychodziło im mordować w imię swojego wodza.

Polską tajną bronią miał być pojazd pancerny.
17.03.2019 | Autor:

„Ogród trupów”. To tu Polacy ponieśli największą klęskę w czasie walk o Lwów. Ilu zginęło?

Walki o Lwów, które rozpoczęły się w nocy z 31 października na 1 listopada 1918 roku, toczyły się ze zmiennym szczęściem. Polacy, zaskoczeni ukraińskim wystąpieniem, po kilku dniach postanowili przejąć inicjatywę. Ich pierwsza próba ataku zamieniła się jednak...

Mołotow i Ribbentrop po podpisaniu sowiecko-niemieckiego traktatu o przyjaźni i granicy między ZSRR a Niemcami.
16.03.2019 | Autor:

„Czas, abyśmy przestali sypać głowę popiołem”. Rosyjski historyk staje w obronie paktu Ribbentrop-Mołotow

Zdaniem szefa Rosyjskiego Towarzystwa Wojskowo-Historycznego zawarty w 1939 roku pakt między ZSRR a III Rzeszą, na mocy którego mocarstwa ustaliły swoje strefy wpływów, był „słuszny”, „wpłynął na fiasko blitzkriegu” i „uratował życie milionom ludzi”.

Goebbelsowie z gromadką dzieci byli wzorcową nazistowską rodziną: matka, ojciec i szóstka maluchów!
16.03.2019 | Autor:

Czuli i opiekuńczy czy bezlitośni tyrani domowi? Jakimi ojcami byli czołowi naziści?

Surowy, podły ojciec, który wyżywa się na rodzinie, niczym na żydowskich więźniach w obozie. Wojskowy dryl panujący nawet w trakcie zabawy i indoktrynacja realizowana od kołyski. Czy dzieciństwo małych Franków i Goebbelsów rzeczywiście właśnie tak wyglądało? 

Dlaczego Aleksander Prystor musiał złożyć dymisję w maju 1933 roku?
14.03.2019 | Autor:

Dlaczego Józef Piłsudski zdymisjonował jednego ze swoich najbliższych przyjaciół?

Dymisja Aleksandra Prystora ze stanowiska prezesa rady ministrów w maju 1933 roku do dzisiaj budzi wiele spekulacji. Co sprawiło, że jeden z najbliższych przyjaciół Józefa Piłsudskiego stracił zaufanie Marszałka?

Model Germanii z 1939 roku.
11.03.2019 | Autor:

Germania. Jak według Hitlera miała wyglądać wielka stolica Tysiącletniej Rzeszy?

Hitler był nie tylko dyktatorem, ale również… niespełnionym malarzem, który rekompensował sobie brak uznania, tworząc szkice architektoniczne. W swojej megalomanii planował przebudowę niemieckiej stolicy – oczywiście według własnego projektu. Jak ją sobie wyobrażał?

Nuncjusz apostolski Cesare Orsenigo z władzami III Rzeszy.
03.03.2019 | Autor:

Kościoły w hitlerowskiej Europie. Jak wyglądały ich stosunki z nowymi władzami?

Dojście nazistów do władzy w Niemczech i ich europejskie podboje otworzyły nowy rozdział także dla kościołów w krajach, które znalazły się pod ich władzą. Współpracować, czy stawiać opór? W w miarę odsłaniania przez Hitlera jego prawdziwych zamiarów to pytanie stawało się coraz...

Kadr z filmu Polonia Restituta (fot. materiały prasowe Filmoteki Narodowej)
25.02.2019 | Autor:

Już za dwa dni: darmowy pokaz filmu z 1928 roku, w którym pojawiają się Piłsudski, Śmigły-Rydz i Beck

Polska premiera filmu „Polonia Restituta 1918-1920” odbyła się  27 lutego 1928 roku w Operze Warszawskiej. Równe 91 lat później czeka nas repremiera odrestaurowanego materiału filmowego. Na to niezwykłe wydarzenie zaprasza Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny i NAC.

Hitler obserwuje przemarsz SA przez centrum Norymbergi w trakcie zjazdu w 1935 roku.
24.02.2019 | Autor:

Jak NSDAP zbudowała swą potęgę w III Rzeszy? Niebagatelną rolę odegrały w tym doroczne zjazdy partii

Zjazdy partii nazistowskiej, odbywające się każdego października w bawarskiej Norymberdze, były jednym z najważniejszych punktów w kalendarzu III Rzeszy. Stanowiły niezapomniany polityczny spektakl, a jednocześnie umożliwiały uczestnikom złożenie deklaracji wiary w narodowy socjalizm.

Lwowski cmentarz orląt (lic. CC0)
23.02.2019 | Autor:

Semper Fidelis. Najważniejsze fakty z historii polskiego Lwowa

Od XVII wieku Lwów nigdy nie poddał się wrogowi. Dopiero w 1939 roku garnizon lwowski został zmuszony do wyboru, której armii – radzieckiej czy niemieckiej – złoży broń. Wybrano Rosjan.

Hanka Ordonówna (fot. domena publiczna)
15.02.2019 | Autor:

Czy miłość naprawdę "wszystko jej wybaczyła"? Historia Hanki Ordonówny

Mało jest gwiazd estrady tak ważnych i tak pobudzających wyobraźnię mimo upływu lat jak ona. Pieśniarka, aktorka, hrabina, skandalistka i… opiekunka polskich sierot wojennych. Czy ktokolwiek tak naprawdę znał Hankę Ordonównę?

Brunatne koszule z SA defilują w czasie zjazdu NSDAP w Norymberdze we wrześniu 1939 roku.
13.02.2019 | Autor:

Jak swastyka stała się symbolem III Rzeszy?

Charakterystyczny krzyż o ramionach załamanych pod kątem prostym jest chyba najsłynniejszym – i najbardziej złowrogim – symbolem nazistowskiego terroru. Nie zawsze jednak znak ten kojarzył się z III Rzeszą. Jak zatem doszło do tego, że Adolf Hitler go...

Informacje o przewrocie majowym znalazły się w Ameryce na pierwszych stronach gazet. Zdjęcie poglądowe.
07.02.2019 | Autor:

Jak Amerykanie zareagowali na przewrót majowy? Opublikowano nowe badania na ten temat

W okresie międzywojennym amerykańskie dzienniki niespecjalnie interesowały się tym, co się dzieje w Europie Środkowo-Wschodniej. Wydarzenia z maja 1926 roku trafiły jednak za oceanem na pierwsze strony gazet. Tylko, że fałszywych doniesień było w nich równie dużo, co...

Henry Ford (fot. domena publiczna)
06.02.2019 | Autor:

Zakaz dystrybucji gazety i zwolniony naczelny. Lokalne władze próbują ukryć, że twórca Forda nienawidził Żydów i był inspiracją Hitlera

W czerwcu 1903 roku Henry Ford założył koncern motoryzacyjny. Obecnie Ford jest piątym co do wielkości producentem samochodów na świecie. Sam Henry Ford urodził się w Dearborn w stanie Michigan. Miejscowi są z niego dumni, a sprawę jego...

Połupanow na krótko przed śmiercią w 1956 roku.
05.02.2019 | Autor:

Awanturnik, porywacz, „łowca kłopotów”. To jego bolszewicy wysłali, by opanował polskie rzeki

Działał skutecznie i bezwzględnie, a jego oddział sprawdził się na wielu frontach. To on pacyfikował pragnący wybić się na niepodległość Kijów. Jedni widzieli w nim amanta i blagiera, inni – genialnego dowódcę. Kim był Andriej Połupanow i co...