fot.domena publiczna Mały gazeciarz (fot. domena publiczna).

Kontrowersyjne wypowiedzi Macierewicza i Andrzeja Dudy, występujących w roli ekspertów od historii XX wieku. Wątpliwa polityka historyczna polskiej policji. Nowo odkryte dokumenty, ustawa godząca w środowisko detektorystów i wyrok dla rzeźnika Bałkanów. Przypominamy 20 szczególnie istotnych wiadomości z ostatniego roku.

Wśród poruszanych przez nas tematów znajdowały się zarówno te dotyczące odkryć archeologicznych po drugiej stronie globu, jak i nawiązania historyczne padające z ust rodzimych polityków. Było sporo kontrowersji, czasem nieco oburzenia, wyczerpujące odpowiedzi na prośby o komentarz oraz niejednokrotnie niewygodne pytania. Zapraszamy na przegląd naszych najciekawszych newsów historycznych.

Kwiecień 2017: Hitler wcale nie gazował Żydów. Czy to oficjalne stanowisko amerykańskich władz?

„Nawet ktoś tak odrażający jak Hitler nie upadł tak nisko, aby użyć broni chemicznej” – powiedział Sean Spicer. Rzecznik prezydenta USA Donalda Trumpa porównywał Baszara al-Asada do Adolfa Hitlera, zapominając o zbrodni Holokaustu. I to nie pierwsza jego kontrowersyjna wypowiedź.

Kwiecień 2017: Rewolucja w historii? ONZ odtajnia dokumenty dotyczące hitlerowskich zbrodni

Dziesiątki tysięcy dokumentów przemyconych z krajów okupowanych przez Hitlera już od tego tygodnia dostępne dla wszystkich. Były one używane jako dowody podczas procesów norymberskich. Dzięki nim każdy z nas będzie mógł dowiedzieć się więcej o obozach zagłady i ludobójstwie.

Maj 2017: Osuszyli morze, by wydobyć szczątki polskich bohaterów

Aby umożliwić wydobycie wraku samolotu z czasów II wojny światowej, Holendrzy zdecydowali się osuszyć fragment Morza Północnego. W 1941 roku w samolocie tym zginęli Polscy piloci.

Czerwiec 2017: Głównodowodzący UPA został patronem kijowskiej ulicy

Akcja dekomunizacji ulic trwa nie tylko w Polsce, ale i na Ukrainie. Kijowska rada miasta przegłosowała właśnie zmianę patrona jednej z większych ulic stolicy. Zamiast radzieckiego generała będzie nim naczelny dowódca UPA, współodpowiedzialny za rzeź wołyńską.

Czerwiec 2017: „Trzeba będzie inaczej spojrzeć na historię ziem polskich”. Scytowie na Podkarpaciu

Pierwsza osada kultury scytyjskiej na ziemiach polskich odkryta we wsi Chotyniec na Podkarpaciu. Wał obronny, mierzący ponad 3 metry przetrwał 2500 lat. Jest tylko częścią ogromnego grodziska, którego powierzchnia była większa niż kilka boisk do piłki nożnej. Co to dla nas oznacza?

Lipiec 2017: Alianci prowadzili eksperymenty na własnych obywatelach. Dziesiątki tysięcy ofiar gazu musztardowego

12 lipca 1917 roku, czyli prawie 100 lat temu, pierwszy raz użyto w bitwie gazu musztardowego. Choć podczas II wojny światowej nie przeprowadzano ataków z jego zastosowaniem, to właśnie z tego okresu pochodzą zapomniani poszkodowani. Dopiero teraz zaczyna się mówić o nich głośno.

Sierpień 2017: Prawie 100-letni księgowy z obozu Auschwitz-Birkenau trafi do więzienia

Kiedy 75 lat temu rozpoczął pracę w Auschwitz-Birkenau, był zdziwiony, na czym polegał proces eksterminacji. Zaakceptował go i traktował swoje zajęcie jak każdą inną pracę. Teraz poniesie za to karę.

Sierpień 2017: Andrzej Duda: Stratedzy oddali bitwę pod opiekę Maryi

Prezydent Andrzej Duda podczas przemówienia wygłoszonego w Święto Wojska Polskiego stwierdził, że Bitwa Warszawska nie została przypadkowo stoczona w święto Matki Boskiej Zielnej. Jak w rzeczywistości wyglądało planowanie strategiczne w 1920 roku?

Sierpień 2017: Jakich zbrodni NKWD jeszcze nie znamy? Masowy grób na Ukrainie

Iwano-Frankiwsk w zachodniej Ukrainie. W ostatnich dniach podczas codziennych prac komunalnych znaleziono tu masowy grób w niedbale wykopanym rowie. Kim są ofiary?

Wrzesień 2017: Rocznica wybuchu II wojny światowej. Macierewicz blokuje harcerzy

Na Westerplatte i w Wieluniu odbyły się uroczystości 78. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Uczestniczyli w nich premier Beata Szydło i prezydent Andrzej Duda. Antoni Macierewicz „Apelem Smoleńskim” ponownie wywołał skandal.

Wrzesień 2017: Biuro Analiz Sejmowych stwierdza: Reparacje nam się należą!

Sejmowe Biuro Analiz na wniosek posła PiS przygotowało raport dotyczący możliwości dochodzenia rekompensat za straty materialne i osobowe poniesione przez Polskę w czasie II wojny światowej. Ewentualne roszczenia mają być wysuwne wobec Niemiec.

Wrzesień 2017: Minister Macierewicz twierdzi, że za Holokaust odpowiadają Sowieci. Ambasada rosyjska odpowiada: Nie będziemy tego komentować

17 września, w rocznicę agresji sowieckiej na Polskę Antoni Macierewicz wygłosił stanowcze przemówienie. Obwinił w nim Rosję o wybuch II wojny światowej i wszystkie nieszczęścia z nią związane, w tym holokaust. Ambasada Rosji powstrzymuje się od komentarza.

Wrzesień 2017: Zatrważający wynik ankiet wśród niemieckich nastolatków. Ponad 40% z nich nie wie nic o Auschwitz

Zaledwie 59 procent młodych Niemców jest świadomych, że Auschwitz-Birkenau było niemieckim obozem zagłady. Najnowszy sondaż nie pozostawia złudzeń – kolejne pokolenia naszych zachodnich sąsiadów mają coraz mniejszą wiedzę na temat polityki eksterminacji realizowanej przez swoich rodaków w czasie wojny. I to mimo że deklarują zainteresowanie historią…

Październik 2017: Zginęli na służbie z rąk UPA. Teraz Policja pozbywa się tablicy upamiętniającej obrońców posterunku zabitych w 1945 roku

Ustawa dekomunizacyjna zbiera swoje żniwo w Bieszczadach. Znikają informacje o milicjantach walczących z UPA, którzy zginęli na służbie. Decyzja przyszła z góry – słyszymy w miejscowym komisariacie.

Październik 2017: Za poszukiwania z wykrywaczem do więzienia? Nowelizacja ustawy o ochronie zabytków, z którą powinni się zapoznać detektoryści

Od 1 stycznia 2018 roku zacznie obowiązywać nowelizacja ustawy o ochronie zabytków. Jeden z artykułów mówi o karach grzywny, ograniczenia wolności lub więzienia za poszukiwanie z urządzeniami elektronicznymi. Co to oznacza dla właścicieli wykrywaczy tłumaczy nam redaktor naczelny magazynu „Odkrywca”.

Październik 2017: Polski profesor twierdzi, że żołnierze wyklęci i członkowie UPA to… dokładnie to samo

W czasie III Kongresu Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski profesor Uniwersytetu Warszawskiego biorący udział w wydarzeniu podzielił się w trakcie dyskusji panelowej kontrowersyjnym poglądem. Jego zdaniem żołnierze wyklęci i OUN-UPA to dokładnie to samo.

Październik 2017: W ręce przemyskich muzealników trafił unikatowy zbiór dokumentów kontrwywiadu AK. Mamy reprodukcje

Do Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej trafił niezwykły zbiór dokumentów z okresu II wojny światowej, wśród których znajdują się listy konfidentów gestapo, wyrok Sądu Podziemnego oraz listy członków poszczególnych plutonów AK. Nam Muzeum udostępniło kilka reprodukcji.

Październik 2017: Rząd w Kijowie odpowiada na zburzenie pomnika UPA. Co stanie się z mogiłami Polaków pomordowanych na Wołyniu?

Problemy z poszukiwaniem polskich ofiar drugiej wojny światowej na Ukrainie narastają od wielu miesięcy. Kijów nie zezwala na prowadzenie żadnych ekshumacji. Nadzieja na zmianę tej sytuacji pojawiła się wraz z wizytą Piotra Glińskiego na Ukrainie. Rząd w Kijowie stawia jednak twarde warunki.

Listopad 2017: „Rzeźnik Bałkanów” nareszcie usłyszał wyrok. Co stanie się z Radko Mladicem?

Człowiek, który odpowiada między innymi za masakrę w Srebrenicy stanął przed trybunałem do spraw zbrodni wojennych w byłej Jugosławii. Lista zarzutów była długa, a – jak uznali sędziowie – wina niezaprzeczalna. Ratko Mladić został skazany.

Październik 2017: Agenci CBA w domu znanego historyka, który postawił się PiS-owi. Czy to nowy sposób uprawiania polityki historycznej?

28 listopada Paweł Machcewicz wysłał do mediów i do znajomych wiadomość, że w jego warszawskim domu zjawiło się dwóch agentów CBA. Historyk przebywa za granicą i jak sam stwierdza, obawia się, co stanie się gdy wróci do Polski.