Historia Polski
Nie tylko Kasztanka. Wszystkie zwierzęta Piłsudskiego
Zapalony myśliwy, a może miłośnik zwierząt i natury? Czy Józef Piłsudski poparłby „piątkę dla zwierząt”?
Powstanie Warszawskie – bez broni, bez amunicji i… bez łączności
Komenda Główna Armii Krajowej podjęła decyzję o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego, chociaż konspiracyjnym oddziałom bojowym dramatycznie brakowało broni i amunicji. Jak się okazało, nie to było najgorszym problemem. Największą bolączką powstańczych oddziałów była… łączność, a właściwie jej brak.
O swoich zbrodniach mówił, jakby opowiadał… dobry kawał. Spowiedź Józefa Światły
Bezwzględny dygnitarz komunistycznej bezpieki na swoją spowiedź wybrał nietypowy sposób – audycję na antenie Radia Wolna Europa. Tysiące osób mogły usłyszeć o brutalnych metodach, które stosowano za żelazną kurtyną. Czy odkupił swoje winy?
Armia obdartusów. Wojsko Polskie w 1919 roku
Nowo powstałe Wojsko Polskie nie było najlepiej wyposażone i wyszkolone. Granic bronili żołnierze ubrani w garnitury, chałaty i zniszczone mundury byłych zaborców. Jak wyglądało Wojsko Polskie w 1919 roku?
Masowe aresztowania, nadużycia władzy i przemoc. Jak Piłsudski rozprawił się z opozycją?
Niezgodne z prawem, bez nakazu sądowego, dokonane na podstawie lipnych zarzutów – tak wyglądały aresztowania członków opozycji przez sanacyjny rząd jesienią 1930 roku. A wszystko po to, by zapewnić Piłsudskiemu bezwzględną większość w sejmie. Aby ją osiągnąć, nie...
Amerykańskie gwiazdy na polskim niebie. Piloci zza wielkiej wody w wojnie polsko-bolszewickiej
Mam jeszcze jedną prośbę: lotników, lotników, lotników… oddam całą dywizję, jak dostanę 20 aparatów [samolotów] i ręczę, że Budionny za tydzień przestanie istnieć… Zamiast poboru nowych roczników kawalerii zaangażowałbym cyrkowców amerykańskich, japońskich, którzy by rzucali bomby na Budionnego...
Porwany przez diabły z karczmy „Rzym” – czarownik Twardowski istniał naprawdę!
Chciał przechytrzyć samego Szatana. Mistrz Jan Twardowski marzył o recepturze, która pozwoli mu wytwarzać złoto. By ją zdobyć nie bal się zawrzeć paktu z siłami nieczystymi. Uzyskał nadprzyrodzone moce, a warunek z cyrografu był tylko jeden – czart...
Czy w latach pięćdziesiątych groziło nam przekreślenie umów w Jałcie i Poczdamie?
Na początku lat pięćdziesiątych mogło się wydawać, że sytuacja w Europie jest już ustalona, a żelazna kurtyna będzie trwałym elementem stosunków międzynarodowych. Czy rzeczywiście tak było?
Żądni krwi słudzy Szatana czy zdeprymowana młodzież? Kilka słów o polskich satanistach
Problematyka satanizmu we współczesnym świecie, a szczególnie w kulturze młodzieżowej, od zawsze wzbudzała kontrowersje i sensacje. Nie inaczej było w Polsce, gdzie sataniści kojarzyli się (i wciąż kojarzą) z aktami cmentarnego wandalizmu, bezczeszczeniem kościołów i kaplic, domniemanymi czarnymi...
Sprawa Tarwida – najgłośniejszy proces poszlakowy PRL. Czy biolog zabił żonę?
21 stycznia 1955 roku wieczorem biolog Kazimierz Tarwid wrócił do domu. Po wejściu do mieszkania, wezwał pogotowie. Jego młodziutka żonka leżała na kanapie nie dając śladu życia. Obok – na szafce nocnej – stał słoik z cyjankiem. Lekarz...
Na tyłach wroga. Polskie działania na Kaukazie podczas wojny polsko-bolszewickiej
W sierpniu 1920 roku polscy żołnierze szykowali się do decydującej bitwy z bolszewikami, która przeszła do historii jako Bitwa Warszawska, bądź Cud nad Wisłą. Wszyscy mieli świadomość wielkiego znaczenia batalii, od której wyniku nie zależał jedynie los II...
Tragedia dzieci z Rogowa. Katastrofa lotnicza z 1945 roku
Jadąc wzdłuż wybrzeża, drogą z Kołobrzegu do Trzebiatowa natkniemy na Rogowo, małą miejscowość pomiędzy Dźwirzynem a Mrzeżynem. Na pewno uwagę jadących kierowców, rowerzystów, czy też spacerowiczów zwraca przydrożny krzyż z dwoma tablicami z napisami w języku polskim i...
Czy polska folklorystyka narodziła się w… więzieniu?
Po utracie niepodległości przez Rzeczpospolitą, Polacy stanęli przed trudnym zadaniem walki o zachowanie narodowej kultury. Pod koniec XVIII wieku pojęcie narodu powszechnie utożsamiane było przez polskich intelektualistów z państwową suwerennością. Zniknięcie państwa polskiego z mapy Europy, zmusiło polskich...
Henryk Strąpoć – genialny konstruktor pistoletu maszynowego „Bechowiec”
W czasie II wojny światowej pistolety maszynowe dla partyzantów z Batalionów Chłopskich robił genialny konstruktor-samouk – Henryk Strąpoć ps. Mewa. Ukończył tylko sześć klas szkoły powszechnej, a broni maszynowej nie widział wcześniej na oczy. Słyszałeś kiedyś o nim?
Łamanie kołem, szubienica, wbijanie na pal – jak karano w dawnej Polsce?
Konsekwencją popełnienia przestępstwa jest poniesienie kary. Przynajmniej według spisanych praw. Na przestrzeni wieków powstawały różne zbiory m. in.: kodeks Hammurabiego, rzymski kodeks cesarza Justyniana Wielkiego, statuty Kazimierza Wielkiego, Constitutio Criminalis Carolina etc. Wszystkie opisywały przestępstwa oraz konsekwencje czekające...
Czy nieśmiertelny golem, symbol czesko-żydowskiej kultury, narodził się w Polsce?
Czy Golem, gliniany olbrzym znany z czeskich podań i legend, w istocie należy do polskiego dziedzictwa kulturowego? Okazuje się, że w historii o nieśmiertelnym stworze ukształtowanym na podobieństwo człowieka znajdziemy wątki, które mogą na to wskazywać. Praski golem,...
Nie dopuścić do drugiej Jałty – czyli dlaczego Tadeusz Mazowiecki bał się zjednoczenia Niemiec?
„Polacy są mistrzami świata w zyskiwaniu sobie sympatii” – miał powiedzieć kanclerz Helmut Kohl, gdy dowiedział się, że rząd w Warszawie zyskał kolejnego sojusznika w rozgrywce o uznanie polskiej zachodniej granicy przed zjednoczeniem Niemiec. Tym razem Polaków wsparł...
Nie staniesz, nie dostaniesz. Od podwyżek cen żywności do strajków
W lipcu 1980 r. nie było upałów, a jednak atmosfera polityczna robiła się coraz bardziej gorąca. Przez Polskę przetaczała się fala strajków. Powodem niezadowolenia było „rozszerzenie cen komercyjnych”. Co kryło się za tym tajemniczym sformułowaniem?
Pierwszy strajk w PRL. Czy można było zapobiec wybuchowi niezadowolenia Poznaniaków w Czerwcu 1956 r?
Poznański Czerwiec 1956 r. stał się symbolem początku walki o wolną Polskę – pierwszym na taką skalę buntem w PRL. 28 czerwca sto tysięcy ludzi zgromadziło się na placu Stalina, by upomnieć się o chleb i wolność. Nie...
Powstanie potępionych. Dlaczego powstanie listopadowe krytykował sam papież?
Papież, kanclerz i car, to niebezpieczne połączenie. Gdy dołożyć do niego groźbę klątwy, rozbudowaną siatkę agentów i 400-tysięczną armię, połączenie to staje się walcem miażdżącym wszystko na swojej drodze.
Dobry esesman z Auschwitz. Edward Lubusch pozostał człowiekiem w nieludzkich czasach
Okres II wojny światowej przyniósł światu niewyobrażalne cierpienie. Polityka rasowa Hitlera dehumanizowała całe narody i grupy etniczne, a bestialstwa, jakich dopuszczali się esesmani w obozach koncentracyjnych przechodzi ludzkie pojęcie. A jednak znalazł się „jeden sprawiedliwy”, który zdał egzamin...
Polak, który wraz z Albertem Einsteinem walczył z bombą atomową
Dziś doskonale wiadomo, że bezustanny wyścig zbrojeń to ślepy zaułek rozwoju technologicznego. Nie zawsze tak jednak było, a w zmianie nastawienia decydujący udział wziął pewien Polak…
Ślepy Antek – bohater akcji Bollwerk, największej akcji poznańskiej Armii Krajowej
Po nawiązaniu stosunków z Sowietami w 1941 roku, generał Sikorski obiecał Stalinowi współpracę polegającą na wspieraniu Sowietów na zapleczu frontu niemiecko-sowieckiego. Współpraca ta zakładała tworzenie dywersyjnych oddziałów operujących na niemieckich tyłach i niszczeniu infrastruktury, magazynów, torów kolejowych, wykolejaniu...
Ambitny lekarz zalecał kąpiele nawet… raz w tygodniu! Walka z kołtunem bez wyobrażeń, czyli medyczna wojna Ludwika Perzyny
Jeszcze w ostatnich latach XVIII wieku, wśród ludności wiejskiej zamieszkującej teren Polski nad medycyną królował zabobon i ludowy obrządek. Leczenie mogło mieć rozmaite skutki, choć niestety najczęściej jedynie pogarszało stan zdrowia pacjenta. Na szczęście znalazł się lekarz, który...
Kobiety w XIX-wiecznych dworkach szlacheckich. Jak wyglądało ich życie?
Dawniej mówiło się, że mąż jest głową rodziny, a żona szyją, która nią kręci. Kiedyś podział ten był dość oczywisty; mężczyzna zarabiał, a kobieta zarządzała pieniędzmi i domem. Jak wyglądało życie XIX – wiecznych kobiet w dworkach szlacheckich?