Historia Polski
Początki Legionów Polskich Dąbrowskiego
9 stycznia 1797 roku dzięki staraniom Polaków na emigracji gen. Jan Henryk Dąbrowski podpisał umowę z rządem Republiki Lombardzkiej w sprawie utworzenia Legionów Polskich. Jednak początki tej formacji nie były łatwe…
„Apteka Łukasiewicza z LEGO: Historia na wyciągnięcie ręki”
Pierwsza apteka Ignacego Łukasiewicza, w której zapłonęła lampa naftowa, odradza się dziś w niezwykłej formie – zbudowana z klocków LEGO. To niecodzienne połączenie historii i pasji budowania pozwala przenieść się w czasy narodzin polskiego przemysłu naftowego, a jednocześnie...
Zwiastun nowego filmu o Chopinie już dostępny!
Właśnie pojawił się zwiastun filmu „Chopin, Chopin!”, którego premiera planowana jest na 10 października 2025 roku. To najdroższa od lat polska produkcja, budżet sięga 64 milionów złotych.
Co źródła historyczne mówią o Sarmatach?
Jan Paweł Adamczewski, bohater serialu 1670, stwierdza z dumą: „My, Sarmaci, jesteśmy narodem wybranym”. To odważne słowa, pełne przekonania o wyjątkowości, wpisujące się w tradycję i godność polskiej szlachty. Ale ile jest w nich prawdy historycznej?
Światowe wydarzenie znów w Polsce – Międzynarodowy (Ty)dzień Archiwów w 37 miastach
9 czerwca na całym świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Archiwów. Archiwa Państwowe w Polsce już po raz osiemnasty aktywnie włączą się w wydarzenie, w którym uczestniczy kilkadziesiąt krajów z całego świata. W dniach 6-14 czerwca br. Archiwa Państwowe...
Czy Piastowie naprawdę przyszli z Wysp Brytyjskich? Zaskakujące wyniki badań DNA
Czy dynastia Piastów miała korzenie… wśród Piktów ze Szkocji? Najnowsze badania genetyczne rzucają zupełnie nowe światło na pochodzenie pierwszych władców Polski. Analiza DNA szczątków z płockiej katedry wykazała nieoczekiwane powiązania z mieszkańcami Wysp Brytyjskich z V–VI wieku. Czy...
„Wielka Wojna na planszy. Gra, która ożywia prawdziwe pamiętniki z lat 1914–1918”
Zamiast suchych dat i bitew – emocje, codzienne wybory i walka o przetrwanie. Archiwa Państwowe stworzyły wyjątkową grę planszową, w której poznasz realia I wojny światowej oczami zwykłych ludzi. Oparta na autentycznych pamiętnikach, „Jeszcze jedno lato” pozwala przeżyć...
„Od Konstytucji 3 Maja do aktywności obywatelskiej: ewolucja patriotyzmu”
Początek maja to czas, kiedy upamiętniamy historię naszych barw narodowych, symboli i tradycji patriotycznych. W całym kraju obchodzimy wówczas Święto Pracy, Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Święto Narodowe Trzeciego Maja. Mimo że każde z tych świąt ma inną...
Książęta, królowie, bohaterzy – tysiąc lat polskiej państwowości na wystawie archiwów państwowych
25 kwietnia 2025 r. w ramach obchodów 1000. rocznicy koronacji pierwszych królów Polski, w Hali im. Mieczysława Łopatki w Gnieźnie odbędzie się Uroczyste Połączone Posiedzenie Izb Parlamentu. Wydarzeniu towarzyszyć będzie otwarcie wystawy „Bezsenne głowy, co dźwigają korony –...
„Dziecięce świadectwa wojny. Rysunki polskich dzieci na liście UNESCO”
„Dziecięce rysunki z 1946 roku, ukazujące dramat okupacji niemieckiej w Polsce, zostały docenione przez UNESCO i wpisane na listę Pamięci Świata. To poruszające świadectwa najmłodszych świadków wojny.”
Rok 1025. Jak Piastowie sięgnęli po koronę” – komentarz prof. Andrzeja Pleszczyńskiego
Tysiąc lat temu, w 1025 roku, Polska stała się królestwem. Koronacje Bolesława Chrobrego i jego syna Mieszka II były nie tylko aktem politycznym, ale także manifestem suwerenności. Jakie znaczenie miały dla ówczesnej Europy i jak powinniśmy je rozumieć...
Kiedy Kraków stał się polski?
Kraków nęcił Mieszkowego syna. Bolesław Chrobry zapewne nieraz obmyślał, jak zabrać Kraków okrutnemu wujowi Bolesławowi II Starszemu. Słyszał niejedno o słynnym grodzie, prawdopodobnie też nieraz go odwiedzał. Kiedy miasto przeszło w ręce Polaków?
Nabór do 6. edycji Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO Pamięć Świata
Do 31 maja br. trwa nabór obiektów dokumentacyjnych na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Właściciele i przechowawcy mogą zgłaszać swoje unikatowe dokumenty lub całe kolekcje, stanowiące bezcenne świadectwo historii, kultury i tradycji Polski. – Polska Lista...
Od XVII-wiecznych dokumentów po współczesne projekty naukowe – Wystawa o więziach Polski z krajami północnymi zawita do Warszawy
Od 11 kwietnia do 24 kwietnia br. przy ul. Krakowskie Przedmieście 66 (blisko Kościoła Św. Anny), w samym sercu Warszawy, odbędzie się plenerowa wystawa „Znamy się od dawna i mamy na to papiery. Relacje Polski z Norwegią, Islandią...
Moczygęby i opilce, czyli kultura picia w Rzeczpospolitej Obojga Narodów
Zdaniem wielu historyków szlacheckie pijaństwo stało się jedną z przyczyn upadku I Rzeczypospolitej. Bez wątpienia miało ono duży wpływ na upadek obyczajów, ale najbardziej makabryczną formę przybrało dopiero w XVIII wieku.
Odkryj prawdziwe oblicza Jagiellonów z National Geographic Polska – „Nowy poczet Jagiellonów”.
Jagiellonowie – dynastia pełna tajemnic, wielkich ambicji i skomplikowanych intryg. Dzięki nowemu projektowi National Geographic Polska możemy spojrzeć na ich rządy z zupełnie nowej perspektywy. „Nowy poczet Jagiellonów” odkrywa przed nami prawdziwe oblicza monarchów, odsłaniając nieznane dotąd fakty...
Krzyżacy kontra Łokietek – bitwa o przyszłość Polski
Władysław Łokietek stanął przed jednym z największych wyzwań swojego panowania – walką z rosnącą potęgą zakonu krzyżackiego. Gdy Krzyżacy sprzymierzyli się z królem Czech Janem Luksemburskim i ruszyli na Polskę, wydawało się, że los kraju jest przesądzony. Jednak...
Wystawa „1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie”
Wystawa 1905. Nowy początek. Rewolucja na Woli i w Warszawie przywołuje wydarzenia sprzed 120 lat i pokazuje, jak znacząco wpłynęły one na kształtowanie się tożsamości Woli. Poruszane podczas wystąpień kwestie okazują się zaskakująco aktualne, podobnie jak konteksty mechanizmów...
„Heweliusz”: Premiera serialu o tragicznej katastrofie morskiej już tej jesieni
Jesienią tego roku na platformie Netflix zadebiutuje pięcioodcinkowy serial „Heweliusz”, opowiadający o tragicznych wydarzeniach z 14 stycznia 1993 roku, kiedy to prom „MF Jan Heweliusz” zatonął na Bałtyku podczas potężnego sztormu. W katastrofie zginęło 56 osób, a jedynie...
„1670”: Drugi sezon nadchodzi – co nowego w Adamczychy?
Po sukcesie pierwszego sezonu, serial „1670” powraca z nowymi przygodami Jana Pawła i mieszkańców Adamczychy. Tym razem bohaterowie zmierzą się z politycznymi ambicjami, organizacją dożynek oraz zagranicznymi wojażami. Co jeszcze czeka na widzów w nadchodzących odcinkach?
Odkrycie dokumentu papieskiego z 1627 roku w archiwum Zamku Królewskiego
Zamek Królewski w Warszawie stał się miejscem niezwykłego odkrycia. Rzuca ono nowe światło na historię dyplomacji papieskiej w XVII wieku. W archiwum Zamku, w słabo rozpoznanej kolekcji dr. Tomasza Niewodniczańskiego odnaleziono zaginiony dokument. Jest to instrukcja generalna z 1627 roku, przygotowana dla Antonia Santa Croce,...
Do trzech razy sztuka. Jak Mieszko I próbował podbić Wolin?
Mieszko I ze swoją grupą zbrojnych czuł, że może wszystko. Dlatego postanowił wyprawić się przeciw Wieletom i podbić Wolin, udowadniając, że faktycznie zasłużył na miano Króla Północy. Nie wszystko poszło jednak po jego myśli…
Słowacka okupacja Polski
„Jesteśmy gotowi do marszu z Niemcami” – oświadczył 30 sierpnia 1939 roku Jozef Tiso. „Nieprzyjaźń z Polską jest obecnie faktem. Słowacka armia będzie walczyć wespół z armią niemiecką”. I rzeczywiście walczyła.
Pierwsza podziemna struktura, która walczyła z Niemcami na taką skalę. Jak działał „Wachlarz”?
Na życzenie Brytyjczyków Związek Walki Zbrojnej i Armia Krajowa utworzyły „Wachlarz” – ściśle tajną organizację dywersyjną. Dla wielu żołnierzy konspiracji stała się ona szkołą działalności sabotażowej.
Polski Nobel spod Kutna
Gdyby nie geografia, historia i polityka najprawdopodobniej dzisiaj najbardziej prestiżową nagrodą przyznawaną w świecie nauki nie byłaby nagroda Nobla, a… Witolda Zglenickiego, polskiego geologa urodzonego koło Kutna.