Historia Polski
artykuł | 30.07.2020 | Autor: Paweł Szymański
Henryk Strąpoć – genialny konstruktor pistoletu maszynowego „Bechowiec”
W czasie II wojny światowej pistolety maszynowe dla partyzantów z Batalionów Chłopskich robił genialny konstruktor-samouk – Henryk Strąpoć ps. Mewa. Ukończył tylko sześć klas szkoły powszechnej, a broni maszynowej nie widział wcześniej na oczy. Słyszałeś kiedyś o nim?
artykuł | 27.07.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Łamanie kołem, szubienica, wbijanie na pal – jak karano w dawnej Polsce?
Konsekwencją popełnienia przestępstwa jest poniesienie kary. Przynajmniej według spisanych praw. Na przestrzeni wieków powstawały różne zbiory m. in.: kodeks Hammurabiego, rzymski kodeks cesarza Justyniana Wielkiego, statuty Kazimierza Wielkiego, Constitutio Criminalis Carolina etc. Wszystkie opisywały przestępstwa oraz konsekwencje czekające...
artykuł | 24.07.2020 | Autor: Marcin Waincetel
Czy nieśmiertelny golem, symbol czesko-żydowskiej kultury, narodził się w Polsce?
Czy Golem, gliniany olbrzym znany z czeskich podań i legend, w istocie należy do polskiego dziedzictwa kulturowego? Okazuje się, że w historii o nieśmiertelnym stworze ukształtowanym na podobieństwo człowieka znajdziemy wątki, które mogą na to wskazywać. Praski golem,...
artykuł | 22.07.2020 | Autor: Andrzej Brzeziecki
Nie dopuścić do drugiej Jałty – czyli dlaczego Tadeusz Mazowiecki bał się zjednoczenia Niemiec?
„Polacy są mistrzami świata w zyskiwaniu sobie sympatii” – miał powiedzieć kanclerz Helmut Kohl, gdy dowiedział się, że rząd w Warszawie zyskał kolejnego sojusznika w rozgrywce o uznanie polskiej zachodniej granicy przed zjednoczeniem Niemiec. Tym razem Polaków wsparł...
artykuł | 20.07.2020 | Autor: Andrzej Brzeziecki
Nie staniesz, nie dostaniesz. Od podwyżek cen żywności do strajków
W lipcu 1980 r. nie było upałów, a jednak atmosfera polityczna robiła się coraz bardziej gorąca. Przez Polskę przetaczała się fala strajków. Powodem niezadowolenia było „rozszerzenie cen komercyjnych”. Co kryło się za tym tajemniczym sformułowaniem?
artykuł | 28.06.2020 | Autor: prof. dr hab. Stanisław Jankowiak
Pierwszy strajk w PRL. Czy można było zapobiec wybuchowi niezadowolenia Poznaniaków w Czerwcu 1956 r?
Poznański Czerwiec 1956 r. stał się symbolem początku walki o wolną Polskę – pierwszym na taką skalę buntem w PRL. 28 czerwca sto tysięcy ludzi zgromadziło się na placu Stalina, by upomnieć się o chleb i wolność. Nie...
artykuł | 19.06.2020 | Autor: Mateusz Raszyński
Powstanie potępionych. Dlaczego powstanie listopadowe krytykował sam papież?
Papież, kanclerz i car, to niebezpieczne połączenie. Gdy dołożyć do niego groźbę klątwy, rozbudowaną siatkę agentów i 400-tysięczną armię, połączenie to staje się walcem miażdżącym wszystko na swojej drodze.
artykuł | 17.06.2020 | Autor: Agnieszka Jankowiak-Maik
Dobry esesman z Auschwitz. Edward Lubusch pozostał człowiekiem w nieludzkich czasach
Okres II wojny światowej przyniósł światu niewyobrażalne cierpienie. Polityka rasowa Hitlera dehumanizowała całe narody i grupy etniczne, a bestialstwa, jakich dopuszczali się esesmani w obozach koncentracyjnych przechodzi ludzkie pojęcie. A jednak znalazł się „jeden sprawiedliwy”, który zdał egzamin...
artykuł | 13.06.2020 | Autor: Michał Procner
Polak, który wraz z Albertem Einsteinem walczył z bombą atomową
Dziś doskonale wiadomo, że bezustanny wyścig zbrojeń to ślepy zaułek rozwoju technologicznego. Nie zawsze tak jednak było, a w zmianie nastawienia decydujący udział wziął pewien Polak…
miniatura | 08.06.2020 | Autor: Tomasz Bogusz
Ślepy Antek – bohater akcji Bollwerk, największej akcji poznańskiej Armii Krajowej
Po nawiązaniu stosunków z Sowietami w 1941 roku, generał Sikorski obiecał Stalinowi współpracę polegającą na wspieraniu Sowietów na zapleczu frontu niemiecko-sowieckiego. Współpraca ta zakładała tworzenie dywersyjnych oddziałów operujących na niemieckich tyłach i niszczeniu infrastruktury, magazynów, torów kolejowych, wykolejaniu...
artykuł | 01.06.2020 | Autor: Michał Procner
Ambitny lekarz zalecał kąpiele nawet… raz w tygodniu! Walka z kołtunem bez wyobrażeń, czyli medyczna wojna Ludwika Perzyny
Jeszcze w ostatnich latach XVIII wieku, wśród ludności wiejskiej zamieszkującej teren Polski nad medycyną królował zabobon i ludowy obrządek. Leczenie mogło mieć rozmaite skutki, choć niestety najczęściej jedynie pogarszało stan zdrowia pacjenta. Na szczęście znalazł się lekarz, który...
artykuł | 24.05.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Kobiety w XIX-wiecznych dworkach szlacheckich. Jak wyglądało ich życie?
Dawniej mówiło się, że mąż jest głową rodziny, a żona szyją, która nią kręci. Kiedyś podział ten był dość oczywisty; mężczyzna zarabiał, a kobieta zarządzała pieniędzmi i domem. Jak wyglądało życie XIX – wiecznych kobiet w dworkach szlacheckich?
artykuł | 21.05.2020 | Autor: Joanna Borowska
Tajemnice Pałacu Saskiego. Co kryją piwnice, śmietniki i latryny?
Nic tak nie cieszy archeologów jak odkrywane śmietniki i latryny. To, co można w nich znaleźć, to często prawdziwe skarby. Czasami bywa tak, że odkopywane przedmioty mają dużą wartość nie tylko historyczną, lecz także materialną.
artykuł | 19.05.2020 | Autor: Agnieszka Jankowiak-Maik
Największa seksbomba PRL. Skandaliczne życie Kaliny Jędrusik
Emanowała pewnością siebie, zachwycała na scenie, szokowała stylem życia. Okrzyknięta została polską Marylin Monroe, twierdzono, że zgorszyła Władysława Gomułkę. Do dziś jest ikoną. Kim była i jak żyła Kalina Jędrusik?
miniatura | 08.05.2020 | Autor: Michał Procner
Awantura o kamizelkę kuloodporną, czyli Szczepanik kontra Żegleń
Kamizelki kuloodporne to dziś obowiązkowy element wyposażenia żołnierzy czy policjantów. Do dziś nie ma jednak stuprocentowej pewności, komu należy się laur wynalazcy tego ratującego życie pancerza…
artykuł | 04.05.2020 | Autor: Bartłomiej Gajek
Kazimierz Pułaski. Bohater(ka?) dwóch narodów
Konfederata barski, niedoszły królobójca, emigrant, jeden z najzdolniejszych dowódców wojskowych. Kazimierz Pułaski herbu Ślepowron. Jak wyglądało dość burzliwe życie bohatera dwóch narodów?
artykuł | 27.04.2020 | Autor: Agnieszka Jankowiak-Maik
Zofia Nałkowska – największa skandalistka Młodej Polski
Zofia Nałkowska, którą większość z nas kojarzy z dziełami takimi jak Medaliony czy Granica, była również feministką, działaczką i posłanką. A jej wystąpienie w czasie Zjazdu Kobiet wywołało prawdziwy skandal. Pisarka wprowadziła w osłupienie największe polskie emancypantki. Nie...
artykuł | 12.04.2020 | Autor: Dawid Sworowski
Pogańskie korzenie Wielkanocy
Wbrew pozorom bardzo wiele tradycji i zwyczajów wielkanocnych może pochwalić się przedchchrześcijańskim rodowodem. Oto najważniejsze z nich.
artykuł | 07.04.2020 | Autor: Jakub Jastrzębski
Sny o potędze. Dlaczego warszawskie metro ma tylko 2 linie?
7 kwietnia 1995 roku otwarto pierwszą linię metra w Warszawie. Według planów z okresu dwudziestolecia międzywojennego warszawskie metro miało mieć aż 7 linii. Dlaczego nie udało się zrealizować tej śmiałej koncepcji?
miniatura | 04.04.2020 | Autor: Tomasz Bogusz
Jak Sowieci „wyzwalali” Gdańsk w marcu 1945 roku?
Już w styczniu 1945 roku w Gdańsku zaczęły pojawiać się pierwsze kolumny uchodźców, przede wszystkim z Prus Wschodnich. Napływająca stopniowo masa ludzi musiała zostać gdzieś ulokowana. Administracja niemiecka zaczęła zapełniać nimi szkoły, świetlice, internaty i inne tego typu...
miniatura | 02.04.2020 | Autor: Michał Procner
Ten człowiek władał kuchnią na dworze Stanisława Augusta. Kim był i co gotował Paweł Tremon?
Zawód kucharza nie należy do najłatwiejszych – szczególnie, kiedy ma się do wykarmienia króla i jego gości, a obsada kuchni to niemal siedemdziesiąt osób…
artykuł | 31.03.2020 | Autor: Filip Bogaczyk
Zagra-Lin, czyli jak polscy terroryści walczyli z hitlerowcami
Wraz z kapitulacją Warszawy pod koniec września 1939 roku, dowódcy Polskich Sił Zbrojnych wcielili w życie projekt stworzenia zakonspirowanej siatki agentur wojskowo-politycznych, które przerodziły się w Polskie Państwo Podziemne – jedną z największych organizacji ruchu oporu na świecie....
miniatura | 29.03.2020 | Autor: Anna Baron
Zapomniana epidemia – ospa prawdziwa we Wrocławiu
W wakacje 1963 roku Wrocław został zamknięty przez kordon sanitarny. Ścisłe kontrole prowadzone na granicach miasta miały zapewnić nie tylko bezpieczeństwo mieszkańcom, ale również zatrzymać w jego granicach jeden z najgroźniejszych wirusów, jakie nękały ludzkość – ospę prawdziwą.
artykuł | 18.03.2020 | Autor: Michał Procner
Pierwsza polska książka kucharska
Kuchnia to bardzo ważny element kultury. Co znajdziemy w najstarszej polskiej książce kucharskiej?
miniatura | 13.03.2020 | Autor: Tomasz Bogusz
Jak Niemcy bronili Kołobrzegu 8-18 marca 1945 i jak pułkownik Fullriede ocalił 70.000 ludzi?
Kołobrzeg podczas drugiej wojny światowej był sennym, niewielkim portem na Bałtyku. Sytuacja zmieniła się diametralnie na przełomie 1944/1945 roku, kiedy do miasta zaczęły napływać rzesze uchodźców z Prus, a Armia Czerwona parła ze wszystkich stron w kierunku Berlina....