Historia Polski
artykuł | 22.07.2018 | Autor: Wojciech Lada
Akcja pod Bezdanami. W tym napadzie na pociąg brało udział czterech polskich premierów. Dlaczego tak źle im poszło?
Był wrzesień 1908 roku. Do akcji ruszyli najwybitniejsi i najbardziej doświadczeni działacze PPS, w tym sam Józef Piłsudski. W takim składzie napad na pociąg jadący z Kongresówki do Petersburga nie mógł się nie udać. A jednak prawie wszystko...
opinia | 21.07.2018 | Autor: Maciej Zborek
W te polityczne mity u zarania III Rzeczpospolitej uwierzyły miliony Polaków. Dlaczego?
Okres trudnej i niezrozumiałej transformacji aż prosił się o wygodne uproszczenia. Pojedyncze postacie czy fakty urastały do rangi symboli, a debatą publiczną zaczęły rządzić mity. Które okazały się najbardziej płodne? Które ciążą na nas do dzisiaj?
recenzja | 20.07.2018 | Autor: Łukasz Kępski
Czy Kościół ma za co przepraszać Żydów? Historia nie do końca wygodna („Młyny Boże” Jacek Leociak)
Ta wojna (…) dokonała bezwzględnej i przemyślanej eksterminacji narodu żydowskiego. Również Kościół stanął przed pytaniem, czy zrobił wszystko, aby temu zapobiec. Za ból, jaki sprawili katolicy braciom i siostrom narodu żydowskiego przepraszamy – mówił bp Rafał Markowski. Czy...
miniatura | 19.07.2018 | Autor: Kamil Janicki
Dlaczego w przedwojennej Polsce nie karano za kazirodztwo?
Kazirodztwo było przestępstwem, ale… tylko w wybranych przypadkach. Polscy prawodawcy postarali się rozmyć przepisy, a i tak nie egzekwowano ich zbyt restrykcyjnie. Dlaczego za kazirodztwo tak rzadko groziło więzienie?
artykuł | 18.07.2018 | Autor: Wojciech Lada
Ta zbrodnia żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych poruszyła opinię publiczną na całym świecie. Dlaczego wymordowali konkurencyjny oddział polskiego podziemia?
Poszczególne oddziały polskiej partyzantki nie pałały do siebie wielką sympatią. Zwłaszcza konflikty między Narodowymi Siłami Zbrojnymi i Gwardią Ludową miejscami zamieniały się w regularną wojnę domową.
miniatura | 17.07.2018 | Autor: Jerzy Stępień
Czym były artykuły henrykowskie?
Pod koniec XVI wieku Europa zmierzała już w stronę monarszych absolutyzmów. Tymczasem polska szlachta, po śmierci ostatniego Jagiellona, stanęła przed trudem wyboru nowego króla. I skłonienia go do tego, by zaakceptował jej złotą wolność. Jak to osiągnięto?
miniatura | 16.07.2018 | Autor: Maciej Wilamowski
Co Katarzyna Wielka powiedziała do przywódcy Targowicy gdy już rozerwała Polskę na strzępy?
Stanisław Szczęsny Potocki nie potrzebował wiele czasu, by odkryć, że jest Rosjaninem. Ale wieści o drugim rozbiorze Polski mimo to były dla niego szokiem.
artykuł | 14.07.2018 | Autor: Piotr Dróżdż
Bitwa pod Grunwaldem. Jak przebiegało legendarne starcie polsko-krzyżackie?
„Pycha jest gorsza od skromności” – powiedział podobno Władysław Jagiełło, patrząc na ciało wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, Ulryka von Jungingena. Jeszcze kilka godzin wcześniej oskarżani o arogancję wrogowie byli jednak o krok od zwycięstwa. Czy mogli wygrać?
artykuł | 11.07.2018 | Autor: Wojciech Lada
Dlaczego napisałem książkę o zbrodniarzach z AK? Były dziennikarz „W Sieci” wyjaśnia
Wszystkie armie powstają po to, by zabijać, i Armia Krajowa nie była tu żadnym wyjątkiem. Nikt przy zdrowych zmysłach nie będzie czynił z tego zarzutu. Rzecz jednak w tym, że w odróżnieniu od większości innych armii, w składzie...
news | 11.07.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Do Polski właśnie trafiły materiały, które mogą pomóc w odnalezieniu grobów ofiar represji stalinowskich. Wszystko dzięki Gruzinom
Dzięki polsko-gruzińskiej współpracy do Instytutu Pamięci Narodowej właśnie trafiły cenne dokumenty. Dzięki nim pojawiła się szansa na odnalezienie kolejnych szczątków ofiar zamordowanych na terenie Gruzji.
artykuł | 08.07.2018 | Autor: Kamil Janicki
Zmowa milczenia. Dlaczego przedwojenna prasa tak rzadko i niechętnie pisała o przestępczości seksualnej?
O przestępstwach seksualnych pisano, jeśli sprawcą był „zamożny Żyd deprawujący uczennice”, albo gdy gwałciciel „zakneblował ofierze usta własną broda”. Dziennikarze sięgali też po te sprawy, przy którym mogli podać dokładne nazwiska i adresy. Ale właściwie: czemu tylko po...
artykuł | 07.07.2018 | Autor: Anna Herbich
„Nie tak wyobrażaliśmy sobie ten dzień”. Jak koniec wojny zapamiętali wileńscy akowcy?
Dla Stefanii, łączniczki i sanitariuszki AK, wkroczenie Armii Czerwonej do Wilna wcale nie oznaczało końca wojny. Niedługo po „wyzwoleniu” miasta została aresztowana przez nowych gospodarzy. Jej los podzieliły tysiące akowców. Co się z nimi stało?
news | 05.07.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Czy zachodniopomorski pochówek antywampiryczny to tak naprawdę kości kobiety, która padła ofiarą procesu o czary?
W 2014 roku naukowcy odnaleźli w Kamieniu Pomorskim kości człowieka. Szkielet był niekompletny oraz nosił ślady praktyk magicznych. Po pierwszych analizach uznano, że jest to pochówek antywampiryczny, jednak najnowsze badania pokazują, że sprawa jest znacznie bardziej skomplikowana.
news | 04.07.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Czy archeologom rzeczywiście udało się właśnie znaleźć grób Urszulki Kochanowskiej?
Jednym z najpiękniejszych przykładów polskiej poezji są treny autorstwa Jana Kochanowskiego, które napisał on po śmierci swojej ukochanej córki Urszuli. Do tej pory nie wiadomo było, gdzie unieśmiertelniona dzięki wierszom ojca dziewczynka spoczywa. Być może właśnie odkryto jej...
news | 04.07.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Plac zabaw na 80 tysiącach szkieletów? Bydgoszcz ma nie lada problem z parkiem na terenie dawnego cmentarza
Miasto Bydgoszcz walczy o to, by stać się jak najpiękniejszym i najatrakcyjniejszym dla swoich mieszkańców. Jednym ze sposobów jest między innymi rewitalizacja terenów zielonych. Niestety z Parkiem Ludowym im. Wincentego Witosa jest zasadniczy problem – spoczywają pod nim...
artykuł | 03.07.2018 | Autor: Andrzej Garlicki
To nie komuniści wymyślili „zaplutego karła”. Tym epitetem posługiwał się nawet marszałek Piłsudski. Kogo tak określał?
Józef Piłsudski znany jest z barwnego, soczystego języka. Nigdy nie wahał się wygłaszać kontrowersyjnych opinii ani ostro oceniać swoich rywali. Nie inaczej było, kiedy zabrał głos na przyjęciu, na którym ogłosił swoje wycofanie z życia politycznego.
wywiad | 02.07.2018 | Autor: Anna Winkler
Radykalizm jako metoda uprawiania polityki? Rozmowa z autorami pierwszej biografii Antoniego Macierewicza
Antoni Macierewicz od wielu dekad utrzymuje się w pierwszej lidze polskiej polityki. Jego biografia to też opowieść o zmianach, jakie zaszły w Polsce w ciągu ostatniego półwiecza. Jaki miał w nich udział i jak doszedł do swojej obecnej...
news | 02.07.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
PiS wycofuje się z ustawy o IPN i nazywa to sukcesem Polski na arenie międzynarodowej. Nowe prawo ustalono w siedzibie Mosadu?
„Nie ma naszej zgody na kłamstwo historyczne, będziemy bronić prawdy o Polsce, bo jest to obrona honoru naszych przodków, którzy bronili także człowieczeństwa”. Te słowa premiera Mazowieckiego padły w Rzeszowie, tuż po tym, jak PiS wycofał się z...
artykuł | 30.06.2018 | Autor: Kamil Janicki
Dlaczego Tadeusz Boy-Żeleński sprzeciwiał się karaniu za seks z nieletnimi?
„To się nazywa sztucznie robić zbrodniarzy” – pomstował jeden z najbardziej wpływowych publicystów II Rzeczpospolitej, Tadeusz Boy-Żeleński. Tym razem na jego celowniku znalazły się nie społeczne konsekwencje zakazu aborcji czy braku dostępu do antykoncepcji, ale… przepis karzący za...
recenzja | 29.06.2018 | Autor: Paweł Stachnik
Wielki król czy mityczne uosobienie dawnej chwały? („Bolesław Chrobry–lew ryczący” Przemysław Urbańczyk)
Przemysław Urbańczyk ma opinię badacza kontrowersyjnego. Jego poprzednia książka o Mieszku I wywołała burzę. Czy tak będzie również z jego najnowszą pracą poświęconą pierwszemu polskiemu królowi?
miniatura | 28.06.2018 | Autor: Jerzy Zdrada
Bunt polskich chłopów przeciw… polskim panom. Czym była rabacja galicyjska?
Galicyjscy chłopi marzyli o wolności i własnym gospodarstwie. Po latach pańszczyźnianego zniewolenia pragnęli odebrać „Panom” swoją własność. Ich hasła wolności i równości utopiono jednak we krwi. Jak doszło do antyszlacheckiego zrywu zwanego rabacją galicyjską i jaki udział mieli...
artykuł | 24.06.2018 | Autorzy: Anna Gielewska i Marcin Dzierżanowski
Prawdziwi Polacy. Antysemicka, nacjonalistyczna frakcja „Solidarności”, o której dzisiaj mało kto chce przypominać
W strukturach „Solidarności” nie brakowało radykałów. Jawnie antysemicka frakcja „Prawdziwych Polaków” z Mazowsza jest tego doskonałym przykładem. Zwykle działaczy tego typu po prostu ignorowano, ale z tymi współpracę nawiązał… jeden z najbardziej rozpoznawalnych współczesnych polityków. Dlaczego?
artykuł | 23.06.2018 | Autor: Andrzej Garlicki
Jeśli posłom „dołożą – to także nie szkodzi”. Czy Piłsudski naprawdę musiał wysłać opozycję do więzienia?
Po przewrocie majowym z 1926 roku polski system polityczny pozornie działał według starych reguł. Przed wyborami 1930 roku Marszałek postanowił jednak zdecydowanie rozprawić się z opozycją. Czy aż tak obawiał się przegranej?
recenzja | 22.06.2018 | Autor: Agnieszka Bukowczan-Rzeszut
Prowokatorka, celebrytka czy kobieta wyzwolona? („Gattora. Życie Leonor Fini” Dorota Hartwich)
Dla jednych kobieta wyzwolona. Dla innych prawdziwy demon. Nikt jednak nie przeczył jej niezwykłej piękności, która inspirowała artystów. Opowieść o Leonor Fini to historia życia, które przepełnione artyzmem, samo stało się dziełem sztuki.
news | 22.06.2018 | Autor: Aleksandra Zaprutko-Janicka
Pomysłowe? Makabryczne? A może nieprawdziwe? IPN stanowczo zaprzecza, że wysłał w podziękowaniu ziemię z dołów śmierci
IPN zajmuje się między innymi poszukiwaniem szczątków ofiar komunistycznego aparatu bezpieczeństwa w kraju i zagranicą. „Rzeczpospolita” twierdzi, że wolontariusze biorący udział w pracach z tym związanych właśnie otrzymali makabryczny prezent. IPN stanowczo zaprzecza.