Walki w Lasach Parczewskich, bitwa w Lasach Parczewskich, Lasy Parczewskie (18–21 lipca 1944) – starcia partyzantów polskich i radzieckich z hitlerowcami w trakcie II wojny światowej.
W ramach prowadzonej od 15 czerwca przeciw partyzanckiej operacji „Wirbelsturm” („Tornado”) liczące około 9 tysięcy żołnierzy oddziały Wehrmachtu, policji oraz jednostek kałmuckich okrążyły 18 czerwca kompleks leśny położony w północnej części Lubelszczyzny, na południe od Parczewa. Stacjonowały tam oddziały leśne zgrupowania Armii Ludowej pod dowództwem pułkownika Grzegorza Korczyńskiego, pseudonim „Grzegorz” (około 1200 ludzi), oddziały partyzantów radzieckich oraz część przybyłej z lasów szackich 27 Wołyńskiej Dywizji Pieszej Armii Krajowej pod dowództwem pułkownika Jana Kotowicza, pseudonim „Twardy”.
W nocy z 18 na 19 lipca zgrupowanie Armii Krajowej przedarło się przez pozycje niemieckie i wydostało z okrążenia. Następnej nocy podobny manewr usiłowały wykonać oddziały komunistyczne. Udało się to jedynie partyzantom radzieckim oraz jednej grupie żołnierzy Armii Ludowej. Przebijające się na południe główne siły zgrupowania Armii Ludowej zostały powstrzymane w rejonie Jedlanki i zmuszone były zawrócić. Część z nich przedarła się przez pozycje niemieckie w nocy z 20 na 21 lipca, większość jednak pozostała w okrążeniu do 21 lipca, kiedy to nadciągające od południowego wschodu oddziały 11 Korpusu Pancernego gwardii 1 Frontu Białoruskiego zmusiły Niemców do przerwania operacji „Wirbelsturm” i pospiesznego wycofania się w kierunku zachodnim.
Autor hasła:
Dr hab. Zdzisław Zblewski – historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Wykładowca Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalista z zakresu dziejów Polski Ludowej i ruchów opozycyjnych tego okresu. Autor takich prac jak „Między wolną Polską a siedemnastą republiką” czy „Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu”.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.
Polskie bitwy partyzanckie i walki na terenie kraju przed powstaniem warszawskim:
-
Bitwa pod Huciskiem (30 marca-1 kwietnia 1940)
-
Bitwa pod Wojdą (30 grudnia 1942)
-
Bitwa pod Zaborecznem (1 lutego 1943)
-
Powstanie w getcie warszawskim (19 kwietnia–16 maja 1943)
-
Bitwa pod Kochanami (22 października 1943)
-
Pierwsza bitwa w Lasach Suchedniowskich (28 października 1943)
-
Bitwa pod Rąblowem (14 maja 1944)
-
Bitwa w Lasach Szackich (20–21 maja 1944)
-
Bitwy w Lasach Lipskich i Janowskich (9–15 czerwca 1944)
-
Bitwa w Puszczy Solskiej (21–25 czerwca 1944)
-
Operacja „Ostra Brama” (7–13 lipca 1944)
-
Walki w Lasach Parczewskich (18–21 lipca 1944)