fot.domena publiczna Masakra polskich jeńców po bitwie pod Batohem

Bitwa pod Batohem (1-2 czerwca 1652) – bitwa między wojskami polskimi a Kozakami w trakcie powstania Chmielnickiego.

W czasie powstania Bohdana Chmielnickiego, wiosną 1652 r. wojsko koronne liczące ok. 10 tys. doświadczonych żołnierzy, pod wodzą hetmana polnego Marcina Kalinowskiego wyruszyło do Mołdawii, aby uniemożliwić małżeństwo Timofieja Chmielnickiego, syna Bohdana, z Rozandą, córką hospodara mołdawskiego Bazylego Lupula, co groziło uzależnieniem tego księstwa od Kozaków. Wojska hetmańskie zostały otoczone przez Kozaków i Tatarów w obozie pod Batohem (woj. bracławskie). Kalinowski nieudolnym postępowaniem wywołał bunt jazdy i w obozie wybuchły zamieszki. Rozkaz wydany piechocie, aby otworzyła ogień do buntowników, doprowadził do rozpoczęcia regularnej bitwy między piechotą i jazdą koronną.

Sytuację wykorzystały wojska nieprzyjacielskie i w nocy 2 marca przypuściły szturm i zdobyły obóz. Rozpoczęła się rzeź doborowych oddziałów polskich. Poległ sam hetman Kalinowski, a 8 tys. żołnierzy, którzy dostali się do niewoli, zostało wymordowanych. W ten sposób zaprawiona w wielu bitwach armia koronna przestała istnieć. Zginęli także generał artylerii Zygmunt Przyjemski i starszy brat późniejszego króla Marek Sobieski.

Autor hasła:

Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.

Materiały poświęcone bitwie pod Batohem z portalu CiekawostkiHistoryczne.pl: