Bitwa pod Łubniami (26 maja - 7 czerwca 1596)

fot.domena publiczna Hetman Stanisław Żółkiewski

Bitwa pod Łubniami, bitwa nad Sołonicą, rzeź nad Sołonicą (26 maja – 7 czerwca 1596) – W czasie powstania kozackiego pod przywództwem Semena Nalewajki i Hryhora Łobody, wojska kozackie stanęły warownym taborem w okolicach Łubni nad rzeką Sołonicą. Wojska hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego, w których skład wchodziły także chorągwie litewskie starosty żmudzkiego Jana Karola Chodkiewicza, liczyły ok. 5 tys. żołnierzy. Oddziały kozackie zamknięte w taborze liczyły ok. 6 tys. ludzi, w tym wielu rannych i chorych.

26 maja po przekroczeniu Sołonicy wojska hetmańskie otoczyły tabor i przypuściły szturm, który się jednak nie powiódł. Wtedy Żółkiewski szczelnie otoczył obóz, przerywając wszelką komunikację, i przystąpił do bombardowania kozackich umocnień. Dla zastraszenia oblężonych przed obozem wbito na pal dwóch jeńców kozackich. W obozie powstańczym wybuchały niesnaski i burdy. W trakcie jednej z nich został rozsiekany szablami dowodzący Kozakami ataman Łoboda i wybrany nowy ataman Krzysztof Krępski. Kiedy Żółkiewski przygotowywał wojska do kolejnego szturmu, Kozacy uwięzili swoich przywódców i rozpoczęli rokowania w celu ustalenia warunków kapitulacji.

Hetman postawił stosunkowo łagodne warunki: mieli wydać przywódców, działa, amunicję, chorągwie i trąby, zwrócić zagrabione mienie i jeńców. Kiedy jednak Kozacy wychodzili z taboru, rzucili się na nich żołnierze i rozpoczęła się „rzeź nad Sołonicą”. Mimo rozkazów hetmana, kilkuset Kozaków zostało zabitych i umowa została złamana.

Autor hasła:

Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.