Władcy i przywódcy
Wygrać – zanim przyjdą rachunki. Jaką rolę odegrał Helmut Kohl w zjednoczeniu Niemiec?
Rok 1990 miał być początkiem dobrobytu wszystkich Niemców. Tak zapewniał Helmut Kohl, opowiadając o „kwitnących krajobrazach”. 2 grudnia wyborcy z obu krajów mu uwierzyli. Ale rachunek za zjednoczenie i tak przyszło im zapłacić.
Żelazna Dama płacze… Kulisy dymisji Margaret Thatcher
Był 28 listopada 1990 roku. Margaret Thatcher ze łzami w oczach opuszczała dom pod jednym z najsłynniejszych adresów na świecie, Downing Street 10. Mieszkała tam od 1979 roku. Rządziła krajem 11 lat. Władzy pozbawiło ją najbliższe otoczenie –...
Od wiecu do sejmu. Jak narodziła się w Polsce monarchia parlamentarna?
30 maja 1505 roku sejm radomski uchwalił konstytucję nihil novi, wprowadzającą zasadę, że bez zgody szlachty nie można ustanowić żadnego nowego prawa. Zdaniem prof. Wacława Uruszczaka to właśnie tego dnia ustrój Królestwa Polskiego zaczął się zmieniać z oligarchii...
„Lew morski” Napoleona. 140 lat przed Hitlerem Bonaparte szykował się do inwazji na Anglię
Płonące wraki francuskich okrętów pod Abukirem jednoznacznie potwierdziły zdecydowaną przewagę Royal Navy na morzach świata. Jednak unoszące się nad pobojowiskiem dymy nie przesłoniły generałowi Bonapartemu celu, do którego dążył od dawna – ostatecznego pokonania znienawidzonego Albionu. Trzeba było...
Zły kandydat, zła kampania, zły wynik. Dlaczego w wyborach prezydenckich w 1990 roku Mazowiecki poniósł sromotną porażkę?
Tadeusz Mazowiecki z pewnością byłby dobrym prezydentem. Rozważny, koncyliacyjny, szanujący demokratyczne procedury. W 1990 roku przegrał jednak nie tylko z Lechem Wałęsą, ale nawet z tajemniczym Stanisławem Tymińskim. Czy musiało dojść do tego upokorzenia?
Śmierć dzieci rewolucji. Jak Stalin rozprawił się z polskimi komunistami?
„Nie uważam Czerwonej Armii za nieprzyjaciela. Przeciwnie, witam jak przyjaciela Narodu Polskiego” – stwierdził w Sejmie na kilka dni przed Bitwą Warszawską, polski komunista – Tomasz Dąbal. Przez lata wiernie służył Stalinowi, lecz ostatecznie skończył marnie – jako...
Nie tylko Kasztanka. Wszystkie zwierzęta Piłsudskiego
Zapalony myśliwy, a może miłośnik zwierząt i natury? Czy Józef Piłsudski poparłby „piątkę dla zwierząt”?
Kiedy władcę ponosi wyobraźnia… Baśniowe zamki Ludwika Szalonego
Pozostawił po sobie legendę obłąkanego monarchy, uważającego się za reinkarnację jednego z rycerzy króla Artura, oraz trzy baśniowe budowle, które do dziś są symbolami jego bujnej wyobraźni i.. szaleństwa. Pikanterii sprawie dodaje zagadkowa śmierć króla. Do dziś nie...
Dlaczego Katalończycy hucznie świętują 11 września?
11 września kojarzy nam się przede wszystkim z tragicznym zamachem terrorystycznym z 2001 roku. To jednak nie jedyna rocznica, jaka przypada w tym terminie. Tego dnia obchodzone jest również Narodowe Święto Katalonii, czyli La Diada. To niezwykle ważna...
Na tyłach wroga. Polskie działania na Kaukazie podczas wojny polsko-bolszewickiej
W sierpniu 1920 roku polscy żołnierze szykowali się do decydującej bitwy z bolszewikami, która przeszła do historii jako Bitwa Warszawska, bądź Cud nad Wisłą. Wszyscy mieli świadomość wielkiego znaczenia batalii, od której wyniku nie zależał jedynie los II...
Król nieboszczyk na swojej własnej stypie – czyli jak Hetyci żegnali swego władcę
Z czasów imperium hetyckiego pochodzi tekst opisujący królewskie ceremoniały pogrzebowe. Jak one przebiegały?
Parodia higieny na wersalskim dworze. Ludwik XIV wykąpał się… dwa razy w życiu!
Wersal powszechnie kojarzy nam się z przepychem, bogactwem i luksusem. Architektonicznie skojarzenia te są jak najbardziej słuszne, jednak najczęściej nie pamiętamy, że na dworze panował potworny… smród, a samego Ludwika XIV męczyły najróżniejsze choroby. Jak Król Słońce dbał...
Kazimierz Pułaski. Bohater(ka?) dwóch narodów
Konfederata barski, niedoszły królobójca, emigrant, jeden z najzdolniejszych dowódców wojskowych. Kazimierz Pułaski herbu Ślepowron. Jak wyglądało dość burzliwe życie bohatera dwóch narodów?
Jak Karol Wielki z Lechitami wojował
Co łączy pradawnych Słowian żyjących na obszarze dzisiejszej Polski z cesarzem państwa Franków – Karolem Wielkim? Pozornie nic. Słowiańszczyzna nie granicząca bezpośrednio z jego imperium niespecjalnie interesowała cesarza. Zajmował się wojnami ze światem arabskim, pobił Longobardów we Włoszech...
Tajemnicza śmierć “szalonego” króla Ludwika II – na co naprawdę chorował władca Bawarii?
Ludwik II Wittelsbach zasłynął w historii jako budowniczy baśniowych niemieckich zamków, miłośnik sztuki i ekscentryczny władca, prowadzący nocny tryb życia. Choć kochany przez bawarski naród, to swoimi dziwactwami, wydatkami ponad stan oraz pacyfistycznym podejściem przysporzył sobie wrogów w...
Idy marcowe – czy Juliusz Cezar spodziewał się zamachu?
Zamach w dniu Idów Marcowych i słynne „I ty, Brutusie, przeciwko mnie” do dziś budzą silne emocje. Czy Juliusz Cezar mógł uniknąć zamachu? I jak sytuację tę odebrał lud rzymski?
Zjazd gnieźnieński, czyli spotkanie księcia i cesarza
Wizyta cesarza Ottona III w Gnieźnie była wielkim wydarzeniem; ówcześni i późniejsi kronikarze z chęcią opisywali pobyt zacnego gościa na naszych terenach. W końcu nie zawsze ma się możliwość pochwalenia potęgą przed cesarzem, Bolesław Chrobry dostąpił tego zaszczytu...
Beniowski – król Madagaskaru
Był legendą swoich czasów, swoistym bohaterem popkultury przełomu XVIII i XIX wieku. O jego czynach opowiadano sobie w towarzystwie, plotkowano na balach arystokracji, panny z dobrych domów zaczytywały się w jego przygodach, kawalerowie chcieli być tacy jak on....
Jak Abraham Lincoln doprowadził do zniesienia niewolnictwa?
Abraham Lincoln został szesnastym prezydentem Stanów Zjednoczonych w roku 1861. Jego rządy trwały ponad cztery lata. Czas ten był wypełniony pracą, problemami, wojną i próbą wprowadzenia państwa na nową drogę – zniesienia niewolnictwa. Jak wyglądało życie Abrahama Lincolna?
Karol XII – wybitny wódz?
„Za mała, żeby żartować, za duża, żeby się nią chwalić” tymi słowami ostatni absolutystyczny król Szwecji, Karol XII, określił dziwny, acz znaczący epizod z Trzeciej Wojny Północnej, zwanej też Wielką, na którą przypada większa część panowania tego władcy.
François Ravaillac. Zabójca Henryka IV Burbona
Znienawidzenie władców doprowadzało często do prób pozbawienia ich życia. Atakujący pałali żądzą mordu, obmyślając przeprowadzenie zamachu drobiazgowo, ale też pod wpływem emocji. Jak wyglądało morderstwo króla Francji i Nawarry Henryka IV Burbona?
W jaki sposób Abdülhamid II stał się krwawym sułtanem?
Ostatni autokratyczny sułtan Imperium Osmańskiego zapisał się w historii jako jeden z najkrwawszych władców XIX wieku. Nazywano go “czerwonym sułtanem”, “rzeźnikiem”, ale najbardziej zasłynął przydomkiem “krwawy”. W jaki sposób Abdülhamid II zapracował sobie na te tytuły?
O tym jak dwóch diabłów prowadziło pod ramię anioła czyli komuniści wobec Kościoła katolickiego w Polsce
Stosunek systemu socjalistycznego do religii i kościołów był od początku wrogi. Dla Lenina religia była „opium dla ludu”, mającym utrzymywać go w ciemnocie i zacofaniu. Stąd oczywistą była polityka zwalczająca w ZSRR cerkiew. Także polscy komuniści generalnie byli...
Dlaczego Hitler skazał na śmierć jednego ze swoich najbliższych przyjaciół?
Ernst Röhm był jednym z czołowych działaczy NSDAP, jednocześnie znajdując się w kręgu osób bliskich Adolfowi Hitlerowi. Między innymi dzięki niemu przyszły Führer miał szansę zbudować swoją potęgę, a jednak… Dlaczego Röhm zginął na zlecenie najsłynniejszego nazisty?
Święta morderczyni. O Oldze Kijowskiej, która w akcie zemsty nie wahała się przelać krwi tysięcy niewinnych ludzi
Podobno zemsta jest słodka. Można przez to odnieść wrażenie, że najlepiej nadaje się na deser. Trzymając się tej metafory, dla Olgi Kijowskiej zemsta stanowiła posiłek składający się z dwóch przystawek, pierwszego dania i ogromnego dania głównego.