Historia polityczna
Afera MOCR-Trust. Tak bolszewickie służby Feliksa Dzierżyńskiego ośmieszyły zachodni wywiad
Niedługo po rewolucji październikowej groźba interwencji państw zachodnich w Rosji była realna. Osłabiona Armia Czerwona nie wytrzymałaby pod naporem europejskiej koalicji. Dlaczego do tego nie doszło? Wszystko dzięki wymyślonemu przez bolszewików wybiegowi. W zastawioną przez nich pułapkę zagraniczne...
Bunt i bezradność (Ewa Winnicka, Cezary Łazarewicz, „1968. Czasy nadchodzą nowe”)
Chyba niewiele jest miejsc, do których nie dotarły choćby echa fali protestów, jaka przetoczyła się przez świat w 1968 roku. Także w Polsce odczuli je wszyscy, pomimo że nie mieliśmy u siebie „szalonego miesiąca maja” ani „lata miłości”....
Stalin był w „70% dobry i w 30% zły”. Jak Mao ocenił krytykę kultu Stalina i nowy kurs Związku Radzieckiego?
Mao nie zawsze zgadzał się ze Stalinem. W sprawach dotyczących własnego kraju rzadko słuchał jego rad. Jednak kiedy w październiku 1956 roku Chruszczow wystąpił z krytyką zmarłego przywódcy ZSRR, Przewodniczący uznał, że sprawy zaszły za daleko.
„Zima wasza, wiosna nasza!” Jedno z najsłynniejszych haseł stanu wojennego
Działacze Solidarności cicho przepowiadali: „Zima wasza, wiosna nasza”. Jaruzelski odpierał: „wiosna nie będzie „wasza”, tylko „polska i socjalistyczna”. Po latach zaś z kpiną dodano: „A lato muminków”.
Powrót Piłsudskiego do Polski wypadł co najmniej żenująco. To co nastąpiło 10 listopada 1918 roku do dzisiaj jest zakłamywane i ukrywane
Powtarzana do dzisiaj legenda o powrocie Piłsudskiego z niewoli zaskakująco mało ma wspólnego z rzeczywistością. Co tak naprawdę zdarzyło się po wypuszczeniu komendanta z Magdeburga?
Polki wcale nie zdobyły prawa głosu w 1918 roku. Wolno im było głosować i kandydować do sejmu już pół stulecia wcześniej
XIX-wieczne kobiety wcale nie były pozbawione praw politycznych, prawa głosu czy nawet prawa do kandydowania na polityczne stanowiska. Miały je i dotyczyło to także Polek. Choć tylko w jednym z trzech zaborów.
Prezydent doskonały, czyli współczesna hagiografia (Anne Fulda, „Emmanuel Macron. Prezydent doskonały?”)
W 2017 roku cały świat z zapartym tchem śledził wybory prezydenckie we Francji. Jak to możliwe, że wygrał je człowiek „znikąd”, niezwiązany z żadną dużą partią? Jak twierdzi Anne Fulda, tajemnica sukcesu Emmanuela Macrona tkwi w jego charakterze....
Jeszcze raz wraca temat reparacji wojennych. Czy Estonia i Łotwa wystawią Rosji słony rachunek?
Znów głośno jest o reparacjach wojennych. Ty razem jednak wcale nie chodzi o uzyskanie ich od Niemiec. Estonia i Łotwa postanowiły wyrównać rachunki ze Związkiem Radzieckim. Czy w związku z tym wystawią Rosji, sukcesorce ZSRR, rachunek opiewający na...
Wuerenowcy. Jak po wojnie zwalczano socjalistów, którzy nie chcieli podporządkować się komunie?
Pokazowy proces centrum kierowniczego WRN. Wielka czystka w partii socjalistycznej, obejmująca niemal ćwierć miliona osób ocenianych jako wuerenowcy. I zaciekła walka z „imperialistycznym sabotażem i dywersją”, w której winnych nie trzeba było daleko szukać.
Najlepsi agenci wywiadu w przedwojennej Polsce
Samo wojsko nie mogło wystarczyć do obrony niepodległości Polski, otoczonej przez wrogie mocarstwa. Sprawą najwyższej wagi stało się uzyskanie przewagi wywiadowczej. To tym agentom II Rzeczpospolita zawdzięczała swoje największe szpiegowskie sukcesy.
Czy peerelowski prokurator może być ofiarą stanu wojennego? Zdaniem Stanisława Piotrowicza tak jest w jego przypadku
Poseł Prawa i Sprawiedliwości Stanisław Piotrowicz, który w czasach peerelu pracował jako prokurator na Podkarpaciu, udzielił właśnie wywiadu Polskiemu Radiu24. Jak się okazuje, polityk uważa, że sam jest ofiarą stanu wojennego.
Przerwa ciszy. Jak licealiści z całej Polski protestowali przeciwko rządom Jaruzelskiego?
Cisza na szkolnej przerwie? Brzmi równie prawdopodobnie co ciepły śnieg, albo uczciwy polityk. I może właśnie dlatego cisza stała się narzędzie szkolnych protestów, organizowanych od Gdańska po Zakopane.
Czy przedwojenni politycy rzeczywiście zgodnie, patriotycznie i w poczuciu najwyższego obowiązku budowali niepodległą Polskę?
Frazesy powtarzanie zawsze przy okazji rocznicowych uroczystości niewiele mają wspólnego z przedwojenną rzeczywistością. A przynajmniej tego zdania był Juliusz Kaden-Bandrowski, w 1922 roku piszący o „radości z odzyskanego śmietnika”.
Kim był człowiek, który zdławił powstanie Spartakusa?
Był jednym z najbogatszych ludzi w dziejach. Zarabianie pieniędzy umiejętnie łączył z zaangażowaniem w politykę. I w żadnej z tych dziedzin nie przebierał w środkach, co udowodnił, tłumiąc największe w historii starożytnego Rzymu powstanie niewolników. Na ochotnika.
Cud lubelski. Co komunistyczne władze zrobiły, gdy zaczął krwawić obraz Matki Boskiej?
Modląca się 3 lipca 1949 roku w lubelskim kościele katedralnym zakonnica szarytka zobaczyła „czerwoną kroplę wielkości małej jagódki ” spływającą ze znajdującego się tam obrazu Matki Boskiej, co zgromadzeni wierni uznali za „krwawą łzę”.
Zajączek, ślimak, kos, a nawet okoń. Zwierzęta, które stały się symbolami stanu wojennego
Najsłynniejszy spośród symboli oporu przeciwko jaruzelitowi nazywano pieszczotliwie „zajączkiem”. Generał w czarnych okularach mówił jednak z pogardą o „rozczapierzonych palcach”. Jakie inne zwierzęta powinny się kojarzyć z wydarzeniami lat 1981-1983?
Początki Kartaginy. Jak powstało afrykańskie mocarstwo i kto je stworzył?
Po triumfie nad Kartaginą Rzymianie zrównali siedzibę rywali z ziemią, tak, że do dziś trudno odtworzyć codzienne życie tej niezwykłej metropolii. Czy w ogóle wiemy, jak powstała potęga miasta, które stoczyło z Rzymem tytaniczną walkę o dominację nad Morzem...
„Polacy są tak naprawdę ludźmi Wschodu”. Gorzkie słowa amerykańskiego dyplomaty pod adresem władz Drugiej Rzeczpospolitej
„Jeżeli Polska będzie nadal tak postępować, to kraj wydaje się skazany na całkowity rozkład i jakiś rodzaj ponownej obcej dominacji”. Tak niemal trzy lata po odzyskaniu przez Polskę niepodległości sytuację nad Wisłą podsumowywał przedstawiciel amerykańskich władz. Skąd tak mocne...
Fikcyjne małżeństwa polskich konspiratorów. Jak działały?
Polscy działacze niepodległościowi robili wiele, by nie rzucać się w oczy. Jednym ze sposobów maskowania rewolucyjnej działalności było pozorowanie małżeństw i osadzanie ich w partyjnych melinach. Czy ten pomysł się sprawdził?
Co pierwszy amerykański ambasador w Polsce myślał o Józefie Piłsudskim?
Mąż stanu, a może mściwy egocentryk, który mylił własny interes z dobrem ojczyzny? Oto co na temat Józefa Piłsudskiego miał do powiedzenia pierwszy przedstawiciel amerykańskich władz w Warszawie.
Akcja pod Bezdanami. W tym napadzie na pociąg brało udział czterech polskich premierów. Dlaczego tak źle im poszło?
Był wrzesień 1908 roku. Do akcji ruszyli najwybitniejsi i najbardziej doświadczeni działacze PPS, w tym sam Józef Piłsudski. W takim składzie napad na pociąg jadący z Kongresówki do Petersburga nie mógł się nie udać. A jednak prawie wszystko...
Czym były artykuły henrykowskie?
Pod koniec XVI wieku Europa zmierzała już w stronę monarszych absolutyzmów. Tymczasem polska szlachta, po śmierci ostatniego Jagiellona, stanęła przed trudem wyboru nowego króla. I skłonienia go do tego, by zaakceptował jej złotą wolność. Jak to osiągnięto?
Co Katarzyna Wielka powiedziała do przywódcy Targowicy gdy już rozerwała Polskę na strzępy?
Stanisław Szczęsny Potocki nie potrzebował wiele czasu, by odkryć, że jest Rosjaninem. Ale wieści o drugim rozbiorze Polski mimo to były dla niego szokiem.
To nie komuniści wymyślili „zaplutego karła”. Tym epitetem posługiwał się nawet marszałek Piłsudski. Kogo tak określał?
Józef Piłsudski znany jest z barwnego, soczystego języka. Nigdy nie wahał się wygłaszać kontrowersyjnych opinii ani ostro oceniać swoich rywali. Nie inaczej było, kiedy zabrał głos na przyjęciu, na którym ogłosił swoje wycofanie z życia politycznego.
Radykalizm jako metoda uprawiania polityki? Rozmowa z autorami pierwszej biografii Antoniego Macierewicza
Antoni Macierewicz od wielu dekad utrzymuje się w pierwszej lidze polskiej polityki. Jego biografia to też opowieść o zmianach, jakie zaszły w Polsce w ciągu ostatniego półwiecza. Jaki miał w nich udział i jak doszedł do swojej obecnej...