Historia powszechna

Niezwykłe znalezisko bułgarskich archeologów. Uważają, że tajemniczy artefakt zawiera fragmenty krzyża, na którym zginął Jezus
Jesienią w twierdzy Trapesitsa w Bułgarii natrafiono na nieznany wcześniej kościół pochodzący z XIII wieku. Odkrycie ucieszyło badaczy, ale naprawdę zelektryzowało ich dopiero to, co znaleziono we wnętrzu świątyni.

Czy to było pierwsze polityczne zabójstwo w dziejach? Naukowcy na tropie zagadki
W 1877 roku, niemiecki badacz Friedrich Klopfleisch odkrył szczątki człowieka pochowanego w grobowcu niemal 2 tysiące lat p.n.e. Do dziś niewiele wiadomo na temat tożsamości osoby spoczywającej w starożytnym grobie, ale najświeższe informacje dowodzą, że najprawdopodobniej została ona...

Krótka historia masonerii według Normana Daviesa
Wolnomularzy zaciekle zwalczali między innymi faszyści, komuniści i… Kościół katolicki. Dla wielu byli (a może nawet są nadal?) wrogami publicznymi numer jeden. Ale co naprawdę o nich wiemy? O tym, skąd wzięła się masoneria i kto do niej...

80 lat po fakcie Niemcy w końcu zapłacą odszkodowania żydowskim uchodźcom
Program Kindertransport ocalił życie około 10 000 dzieciom pochodzenia żydowskiego. Wywieziono je z kontrolowanej przez nazistów Europy do Wielkiej Brytanii. Wiele z nich już nigdy nie zobaczyło rodziców i rodzeństwa. Wygląda na to, że Niemcy wreszcie poniosą za...

Monumentalne dzieło z małą wpadką (recenzja: Borys Płonka, „Węgrzy. Stosunki demograficzno-etniczne na przestrzeni dziejów”)
Niedawno Anna Butrym, znana hungarystka, na swoim Facebooku wrzuciła zdjęcie książki, którą widziała w Ambasadzie Węgier. Wśród osób zainteresowanych naszymi „bratankami” przetoczyło się, niczym walec, pytanie: „Czy ktoś to czytał?”. Nikt jeszcze nie widział tej publikacji, a już...

Ile zarabiali polscy profesorowie pracujący za granicą w XV wieku? Najnowsze badania profesora Sroki z Uniwersytetu Jagiellońskiego
Pobyty badawcze za granicą to nie wynalazek naszych czasów. Polscy uczeni już w średniowieczu udawali się na Zachód, gdzie nie tylko zdobywali wiedzę, ale także prowadzili wykłady. Dzięki badaniom krakowskiego historyka wiemy, ile zarabiali… i za co nakładano...

Myślisz, że to wikingowie byli najbardziej bezwzględnymi wojownikami w historii? Naukowcy udowodnili, że ci najeźdźcy byli dużo gorsi
Wikingowie mieli bardzo kiepską prasę. Angielscy mnisi, których kroniki dostarczają nam wiedzy o kolejnych atakach Ludzi Północy, delikatnie mówiąc nie darzyli sympatią przymusowych gości. Tymczasem ci, którzy najeżdżali Anglię czterysta lat wcześniej byli znacznie gorsi. Dowód tkwi m.in....

Megaloman, przez innych generałów nazywany "żałosnym pierdołą". Jak bardzo złym dowódcą był Bernard L. Montgomery?
Z największym rywalem łączyły go megalomania i ambicja. Wychwalali się wzajemnie, by ich własne wiktorie nabrały większego blasku. Ile jednak jest słuszności w świetlistych ocenach brytyjskiego marszałka?

Koty zawsze były inne. Badacze udowodnili właśnie, że po udomowieniu zamiast się skurczyć, stały się większe
Jak wynika z badań prowadzonych przez naukowców, większość zwierząt po udomowieniu kurczy się. Pies jest o 25% mniejszy od swojego dzikiego kuzyna wilka szarego. Koty tymczasem jak zawsze pozostają indywidualistami. Okazuje się, że nie tylko nie zmalały, ale…...

Poszukiwania „Titanica” były tylko przykrywką dla tajnej operacji US Navy?
Odnalezienie wraku „Titanica” w 1985 roku stało się światową sensacją, jednak okoliczności tego wydarzenia przez dekady pozostawały owiane tajemnicą. Po latach wyszło na jaw, że była to tajna operacja amerykańskiej marynarki.

Niewolnictwo nie kończyło się ze śmiercią. Studenci znaleźli dowody nieludzkich praktyk na uniwersytecie
Podczas badania związków Uniwersytetu Pensylwanii z niewolnictwem, młodzi naukowcy natrafili na archiwalne materiały, z których wynika, że w XVIII i XIX wieku instytucja prowadziła nielegalne eksperymenty na ciałach niewolników.

Zostanie kamień na kamieniu (recenzja: Radosław Gajda, Natalia Szcześniak „Archistorie. Jak odkrywać przestrzeń miast?”)
Ludzie umierają, dokumenty giną, pamięć się zaciera. Ale jedno pozostaje: budynki, niemi świadkowie małych i wielkich wydarzeń. Jaką historię mają do opowiedzenia?

Czy 95-letni esesman próbuje wymknąć się wymiarowi sprawiedliwości? Po wystąpieniu w sądzie historyka wylądował w szpitalu
Przed niemieckim Sądem Krajowym w Munsterze toczy się proces Johanna R. z Broken, jednego z ostatnich żyjących hitlerowskich zbrodniarzy. Po wystąpieniu biegłego historyka, który kompletnie podważył jego linię obrony, 95-latek trafił do szpitala. Czy uniknie wyroku?

Putin był agentem Stasi? Właśnie znaleziono jego legitymację!
Praktycznie odkąd Władimir Putin wypłynął na rosyjskiej scenie politycznej wiadomo było, że ma za sobą owocną karierę w radzieckich służbach specjalnych. Przez lata był oficerem KGB. Właśnie okazało się, że działał na rzecz nie tylko tej komunistycznej służby.

Dlaczego Napoleon storpedował w 1812 roku polskie plany powstańcze?
Polskie powstanie na Ukrainie przygotowywano niemal od momentu utworzenia Księstwa Warszawskiego. Ogromny wysiłek organizacyjny i finansowy poszedł jednak na marne. Wszystko za sprawą Napoleona, który całkowicie zlekceważył sugestie swoich doradców i pognał w głąb Rosji. Dlaczego to zrobił...

Dzieło życia Hitlera. Jak przedwojenni krytycy przyjęli „Mein Kampf”?
Gdy Adolf Hitler zasiadał do pisania Mein Kampf, raczej nie przypuszczał, jak złą sławę zyska pewnego dnia jego dzieło. Do dziś to jedna z najbardziej kontrowersyjnych publikacji na świecie – prawdopodobnie najczęściej omawiana i… najrzadziej czytana książka w...

Dżuma starsza niż przypuszczano – czarna śmierć mogła zabijać już 5 tysięcy lat temu
W pochodzących sprzed 5 tysięcy lat szczątkach 20-letniej kobiety znalezionych w Szwecji naukowcy odkryli DNA pałeczek dżumy. To jak dotychczas najstarszy ślad śmiercionośnej bakterii, która dziesiątkowała europejskie miasta w średniowieczu.

Jak z klęski zrobić moralne zwycięstwo, czyli sztuka manipulacji (recenzja: Piotr Gursztyn „Ribbentrop-Beck. Czy pakt Polska-Niemcy był możliwy?”)
Czy Polska przed II wojną światową i w jej trakcie mogła sprzymierzyć się z III Rzeszą? Kilka lat temu twierdząco na to pytanie odpowiedział Piotr Zychowicz. Teraz głos zabiera Piotr Gursztyn. Tylko czy taka dyskusja w ogóle ma...

Archeolodzy ze Stonehenge biją na alarm. Czy brytyjscy drogowcy zaszkodzą kamiennemu kręgowi?
Jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów architektonicznych Wysp Brytyjskich jest kamienny krąg w Stonehenge. By ułatwić jego zwiedzanie, zaplanowano modernizację okolicznych dróg. Zdaniem archeologów drogowcy demolują jednak zabytki, które znajdują się w pobliżu.

Babilońska opowieść o zemście w oryginale? Dawno nie widzieliście dziwniejszego filmu!
Wydawać by się mogło, że język babiloński, który nie był używany od dwóch tysięcy lat, przepadł na zawsze. Tymczasem okazuje się, że można się go nauczyć. I nie tylko. Brytyjscy studenci udowodnili, że z dość brutalnej starobabilońskiej opowieści...

Anglicy zrobili z niego kozła ofiarnego. Dlaczego generała Sosabowskiego obarczono winą za fiasko operacji „Market Garden”?
Lądowanie aliantów pod Arnhem miało skrócić wojnę. Niestety, operacja „Market Garden” skończyła się kompletną klapą. Odpowiedzialni za jej zaplanowanie i przeprowadzenie dowódcy popełnili szereg błędów. Jednak gdy przyszło co do czego, winą obarczono generała Stanisława Sosabowskiego. Dlaczego?

Zapomniane powstanie. Jak przygotowywano się do polskiego zrywu na Ukrainie?
To powstanie mogło zmienić nie tylko losy Polaków. Jego celem, oprócz odtworzenia niepodległej Rzeczpospolitej, było także udzielenie wsparcia ruszającego na Moskwę Napoleona. By je przygotować, Księstwo Warszawskie rzuciło na szalę cały swój majątek. Jaki właściwie był polski plan?

Luksusy epoki kamienia: nasi przodkowie raczyli się kawiorem już 6000 lat temu!
Ślady na glinianych naczyniach sprzed 6000 lat wskazują, że już w epoce kamienia ludzie zajadali się… ikrą karpia. Dzięki zaawansowanej analizie proteomicznej naukowcom udało się odtworzyć przepis na prehistoryczny obiad.

Historia mapami opisana (recenzja: Edward Brook-Hitching „Złoty atlas”)
Czy w dobie powszechnego dostępu do Internetu, gdzie można przecież znaleźć „wszystko” wydawanie publikacji zawierających historyczne mapy ma jeszcze jakikolwiek sens? „Złoty atlas” Edwarda Brooke’a-Hitchinga udowadnia, że jak najbardziej tak.

Antysemityzm w liczbach. Szokujące wyniki sondażu przeprowadzonego na zlecenie CNN
Niedługo przed strzelaniną w Pittsburghu CNN zleciło agencji sondażowej przeprowadzenie badań odnośnie wiedzy na temat Holokaustu w Europie. Ankiety przeprowadzono w siedmiu krajach, a ich wyniki są wprost zatrważające. Czy grozi nam powtórka mrocznej historii?