Starożytność
![Cerro Baúl (fot. simon_chara, lic. CC0)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/04/Cerro-Baúl-fot.-simon_chara-lic.-CC0-520x350.jpg)
Piwo, wszędzie piwo. Archeolodzy nie mają wątpliwości – starożytne imperium zbudowało swoją kulturę wokół tego napoju
O tym państwie wiadomo niewiele. Nie pozostał po nim żaden model pisma, jaki zdołalibyśmy zidentyfikować, ani nie utrzymywało ono kontaktów ze znanymi nam cywilizacjami. A mimo to było jednym z najprężniejszych imperiów. Naukowcy zastanawiają się, czy to dzięki...
![Piktyjski wojownik (fot. domena publiczna)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/04/Piktyjski-wojownik-fot.-domena-publiczna-520x350.jpg)
Tak Piktowie bronili się przed wikingami? Niezwykłe znalezisko w północnej Brytanii
Malowani wojownicy żyjący na północy Brytanii przez długie wieki budzili respekt Rzymian, którzy nigdy nie zdołali ich podbić. Jako związek plemion stworzyli własne państwo, w którym władzę dziedziczono w linii żeńskiej. Właśnie odkryto coś, co rzuca nowe światło...
![Święte Schody są jedną z ważnych relikwii katolickich.](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/04/schody-480x350.jpg)
„Święte Schody” w Rzymie po raz pierwszy od niemal 300 lat dostępne dla turystów. Ale czy Jezus faktycznie po nich chodził?
Tuż przed Wielkanocą turystom i pielgrzymom po raz pierwszy od prawie trzech stuleciu udostępniono „Święte Schody” w Rzymie. Zgodnie z tradycją to właśnie po nich Jezus był prowadzony przez sąd Poncjusza Piłata. Ale czy tak było naprawdę?
![Czy Rzymianie pili dużo importowanych win?](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/04/mini2-1-520x350.jpg)
Czy starożytni Rzymianie sprowadzali tanie wina z zagranicy? Badaczka z Instytutu Archeologii UJ wyjaśnia
Dotychczas wśród badaczy dominowało przekonanie, że w piwniczkach starożytnych Rzymian znajdowały się głównie lokalne wina. Importowano podobno jedynie trunki najlepszej jakości. Dokładniejsze badania sugerują jednak, że mogło być zupełnie inaczej. Czyżby Rzymianie sprowadzali tanie wina z zagranicy?
![Starożytni Rzymianie często jadali poza domem (na fresku uczta podczas polowania).](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/04/Mosaic_in_Villa_Romana_del_Casale_by_Jerzy_Strzelecki_07-520x350.jpg)
Czy starożytni Rzymianie objadali się fast foodami? Niezwykłe odkrycie archeologów
W ruinach jednej z budowli w Pompejach archeolodzy natrafili na fresk przedstawiający „thermopolium” – coś w rodzaju starożytnego baru szybkiej obsługi. Na takich ulicznych straganach Rzymianie 2000 lat temu zaopatrywali się w ciepłe przekąski.
![](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/04/Trajan--520x350.jpg)
Niezwykłe odkrycie archeologów w Turcji. Czy teraz możemy zobaczyć, jak naprawdę wygląda cesarz Trajan?
W starożytnym mieście Laodycea na zachodzie obecnej Turcji naukowcy dokonali wspaniałego odkrycia. Udało im się odkopać wspaniały pomnik Trajana. Eksperci uważają, że musiał go stworzyć ktoś, kto widział cesarza na żywo.
![](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/800px-Boracau_island_sea_shells-520x350.jpg)
Najnowsze ustalenia archeologów: już 1600 lat temu dzieci miały obowiązki domowe
Do niedawna naukowcy sądzili, że pochodzące z IV wieku skorupy małży i ślimaków znalezione na Karaibach są pozostałością po okresach głodu. Najnowsze badania wykazały jednak, że to dowód na… zaangażowanie dzieci w obowiązki domowe.
![Ametyst (fot. Simeon87, lic. CC BY-SA 3.0)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/Ametyst-fot.-Simeon87-lic.-CC-BY-SA-3.0-520x350.jpg)
Starożytne inskrypcje wyryte w kamieniu w kopalni ametystu. Kto je porzucił?
Pracująca od lat w Wadi el-Hudi ekspedycja archeologiczna szczegółowo bada kopalnię ametystu z czasów Średniego Państwa. Kolejne odkrycia przynoszą jednak więcej pytań niż odpowiedzi. Najnowszą zagadką jest znaleziona stela pokryta hieroglifami.
![Widok na twierdzę Macheront górującą nad Jordanem (fot. domena publiczna)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/Widok-na-twierdzę-Macheront-górującą-nad-Jordanem-fot.-domena-publiczna-520x350.jpg)
Czy wreszcie będzie można zwiedzić wielką cytadelę z czasów Heroda Wielkiego?
Arabowie nazywali ją „fortecą ścięcia”, przypuszczalnie na pamiątkę dekapitacji Jana Chrzciciela. Ten epizod potwierdza też Józef Flawiusz. Na osiemnaście wieków popadła w zapomnienie. Teraz, po pięćdziesięciu latach wykopalisk, odkryto cytadelę na nowo.
![Pierścienie scytyjskiej księżniczki (fot. tvc.ru and nts-tv.com).](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/Pierścienie-scytyjskiej-księżniczki-fot.-tvc.ru-and-nts-tv.com_.-520x350.jpg)
Rosja i Ukraina kłócą się o scytyjską księżniczkę? Rozgorzał spór o bezcenny skarb przed sądem
Na nekropolii grodziska Ust-Alminskiego na Krymie odkryto w czasie wykopalisk grobowiec scytyjskiej księżniczki, wprost ociekający złotem. Znaleziono go gdy te ziemie należały do Ukrainy, teraz anektowała je Rosja. Oba kraje kłócą się o złoty skarb. Sprawę ma rozstrzygnąć...
![Geoffrey Clark z The Australian National University trzyma grzebień do tatuażu liczący 2700 lat (fot. Jack Fox, Australian National University )](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/Geoffrey-Clark-z-The-Australian-National-University-trzyma-grzebień-do-tatuażu-liczący-2700-lat-fot.-Jack-Fox-Australian-National-University--520x350.jpg)
Igły do tatuażu z ludzkich kości? Makabryczne znalezisko archeologów z Australii
Dzięki szeroko zakrojonym badaniom archeologicznym, naukowcy wiedzą, że ludzie tatuowali swoje ciała już u zarania cywilizacji. Specjaliści z Australii odkryli, że używano do tego dość makabrycznych przyrządów. Ten przechowywany na tamtejszym uniwersytecie został wykonany z ludzkich kości.
![Naukowcy mają nadzieję, że znajdą tunel łączący jaskinię ze słynną piramidą Majów nazywaną El Castillo.](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/Caliza_Chichen_Itzá-520x350.jpg)
Niezwykłe znalezisko archeologów: setki nietkniętych artefaktów kultury Majów sprzed 1000 lat
W tak zwanej „Jaskini Boga Jaguara” pod ruinami starożytnego miasta Majów Chichén Itzá meksykańscy archeolodzy odkryli prawdziwy skarb: nienaruszone artefakty tej wymarłej kultury. Poszukiwania nadal trwają, lecz do tej pory badacze natrafili już na co najmniej 200 obiektów....
![Wygląda na to, że w starożytnym Rzymie polityką interesowali się... tylko politycy.](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/mini3-520x350.jpg)
Dlaczego starożytni Rzymianie nie chodzili na wybory?
Choć w starożytnym Rzymie to wybory przesądzały o obsadzaniu najważniejszych urzędów, naukowcy szacują, że frekwencja w ich trakcie była szokująco niska: głosowało kilka–kilkanaście procent uprawnionych. Skąd taka mało obywatelska postawa wśród mieszkańców „wzorcowej” republiki?
![Urna kanopska z grobowca Tutenhamona (fot. Dave Nakayama, lic. CC BY 2.0)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/03/Urna-kanopska-z-grobowca-Tutenhamona-fot.-Dave-Nakayama-lic.-CC-BY-2.0-520x350.jpg)
Tutenchamon nie mógł się wybrać w zaświatach na ryby! Wszystko przez naukowców, którzy zgubili jego łodzie. Właśnie się odnalazły
Odkrycie przez Howarda Cartera grobu Tutenchamona w 1922 roku stanowiło jedno z największych wydarzeń archeologicznych wszechczasów. Jak się okazuje, faraona wyprawiono na drugą stronę z tak wielką ilością wyposażenia, że część pogubiono. Właśnie odnalazła się jedna ze skrzyń.
![Wywiezione z Partenonu marmury w British Museum (fot. Andrew Dunn, lic. CC BY-SA 2.0)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/02/Wywiezione-z-Partenonu-marmury-w-British-Museum-fot.-Andrew-Dunn-lic.-CC-BY-SA-2.0-520x350.jpg)
Brytyjczycy okradli Partenon? Eksperci twierdzą, że dokument z zezwoleniem sułtana na wywóz bezcennych rzeźb nigdy nie istniał
Eksperci podważają podstawę, na której Brytyjczycy opierają swoje prawa do znajdujących się w British Museum bezcennych marmurów z greckiego Partenonu. Zabytki brutalnie wymontował i wywiózł na początku XIX wieku brytyjski arystokrata. Czy teraz Anglia będzie je musiała zwrócić?
![Hełm Montefortino (fot. MatthiasKabel, lic. GNU FDL i CC-BY 2.5)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/02/Hełm-Montefortino-fot.-MatthiasKabel-lic.-GNU-FDL-i-CC-BY-2.5-520x350.jpg)
Podmorscy archeolodzy badają miejsce starożytnej bitwy. Dlaczego ślady Kartagińczyków wydają się nietypowe?
I wojna punicka pomiędzy Rzymem i Kartaginą toczyła się przede wszystkim na Sycylii. Ostatecznym ciosem, jaki Imperium Romanum zadało swojemu przeciwnikowi, było zwycięstwo u Wysp Egadzkich w 241 r p.n.e. Podwodni archeolodzy badający miejsce starcia znaleźli bardzo nietypowe...
![Co było prawdziwą przyczyną śmierci Aleksandra Wielkiego?](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/02/Alexander_and_Bucephalus_-_Battle_of_Issus_mosaic_-_Museo_Archeologico_Nazionale_-_Naples_BW-520x350.jpg)
Naukowcy mają nowe wyjaśnienie przyczyny śmierci Aleksandra Wielkiego – jest jeszcze bardziej przerażające niż dotychczasowe teorie
Śmierć w wieku zaledwie 32 lat położyła kres podbojom Aleksandra Wielkiego. Nawet jak na tamte czasy zmarł zaskakująco młodo. Przez lata nie wiadomo było, co tak naprawdę było przyczyną zgonu tego jednego z największych wodzów w dziejach. Teraz...
![Obiekty znalezione przez archeologów w Hasanlu na wystawie w Niemczech (fot. NearEMPTiness, lic. CCA SA 4.0 I)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/01/Obiekty-znalezione-przez-archeologów-w-Hasanlu-na-wystawie-w-Niemczech-fot.-NearEMPTiness-lic.-CCA-SA-4.0-I-520x350.jpg)
Trzecia płeć. Czy Persowie wierzyli że obok mężczyzny i kobiety może istnieć ktoś jeszcze?
Różnymi kanałami straszy się nas groźnym „dżenderem”. Ten „nowomodny wynalazek”, który rzekomo ma za zadanie unicestwić cywilizację, w praktyce jest po prostu kulturowym konceptem płci. Na dodatek, jak się okazuje, już tysiące lat temu ludzie mogli odrzucać prosty podział...
![Mumia Nespamedu (fot. National Archeology Museum Madrid)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/01/Mumia-Nespamedu-fot.-National-Archeology-Museum-Madrid-520x350.jpg)
Dzięki badaniom hiszpańskich naukowców wreszcie poznaliśmy tożsamość tajemniczej mumii. To… okulista faraona
Specjaliści z Narodowego Muzeum Archeologicznego w Madrycie pracowali przez dwa lata. Tyle zajęło im szczegółowe przebadanie skanów mającej ponad 2200 lat egipskiej mumii. Wreszcie wiemy, że to wysoko postawiony kapłan Nespamedu.
![](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/01/tabliczka-520x350.jpg)
Prace domowe zaczęto zadawać już w starożytnym Egipcie
Zadania domowe dla uczniów często są niczym męki Tantala. Kiedy kolejny raz będą się żalić na tę „niesprawiedliwość świata”, warto im przypomnieć, że nie oni pierwsi i nie ostatni. Lekcje musieli odrabiać już starożytni Egipcjanie.
![Ruiny w Nakum (fot. Jorge Antonio Leoni de León, lic. CC BY-SA 4.0)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/01/Ruiny-w-Nakum-fot.-Jorge-Antonio-Leoni-de-León-lic.-CC-BY-SA-4.0-520x350.jpg)
Sukces polskich majologów. Odkryli wyjątkową łaźnię
Archeolodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego od lat pracują w starożytnym mieście Nakum, odnajdując kolejne perełki kultury Majów. Teraz trafili na niezwykłą łaźnię wykutą w skale. Czy zatem starożytni Majowie chadzali do sauny?
![Port w Siewierodwińsku sfotografowany w 1969 roku przez amerykańskiego satelitę szpiegowskiego w ramach programu Corona.](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/01/Severodvinsk_shipyard-487x350.jpg)
Zdjęcia pierwszego na świecie satelity szpiegowskiego ujawniają starożytne sekrety Bliskiego Wschodu
Dzięki nowej aplikacji do korekcji obrazu naukowcy są w stanie bliżej przyjrzeć się fotografiom Bliskiego Wschodu wykonanym w latach 60. i 70. przez pierwszego na świecie satelitę szpiegowskiego, wysłanego na orbitę przez Amerykanów w ramach programu Corona. Co...
![Kamień z tajemniczą inskrypcją (fot. Photo by Roberto Ceccacci, Chicago-Tübingen Expedition to Zincirli)](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2018/12/Kamień-z-tajemniczą-inskrypcją-fot.-Photo-by-Roberto-Ceccacci-Chicago-Tübingen-Expedition-to-Zincirli-520x350.jpg)
Wiedźmin to przy nim amator? Naukowcy właśnie znaleźli zaklęcie pozostawione przez starożytnego maga, który chwytał potwory
Naukowcy właśnie ogłosili wyniki badań nad liczącą około 2800 lat aramejską inskrypcją, znalezioną w niewielkim budynku w tureckim Zincirli. Jak się okazuje, zawiera ona zaklęcie starożytnego maga, który podobno schwytał potwora zwanego „pożeraczem”, sprowadzającego ogień na swoje ofiary .
![Rekonstrukcja grobowca z Leubingen.](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2018/12/MUFT_-_Leubingen_Fürstengrab_1_Rekonstruktion-520x350.jpg)
Czy to było pierwsze polityczne zabójstwo w dziejach? Naukowcy na tropie zagadki
W 1877 roku, niemiecki badacz Friedrich Klopfleisch odkrył szczątki człowieka pochowanego w grobowcu niemal 2 tysiące lat p.n.e. Do dziś niewiele wiadomo na temat tożsamości osoby spoczywającej w starożytnym grobie, ale najświeższe informacje dowodzą, że najprawdopodobniej została ona...
![](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2018/12/wyrozniajacy-511x350.png)
Cmentarzysko sprzed niemal 2 tysięcy lat w województwie lubuskim
Miecz, ozdobne zapinki i kilkadziesiąt innych wykonanych z brązu i żelaza zabytków znaleźli archeolodzy na germańskim cmentarzysku odkrytym w powiecie gorzowskim. Nekropolia liczy sobie blisko dwa tysiące lat.