Bitwa pod Nowym Dworem Mazowieckim (30 września 1655) – W czasie „potopu” pospolite ruszenie mazowieckie dotrzymało wierności królowi Janowi Kazimierzowi. Szlachta dowodzona przez płk. królewskiego Jana Dobrogosta Krasińskiego zebrała się pod Nowym Dworem w sile ok. 10 tys. ludzi i tysiąca piechoty łanowej, zagrażając od północy okupowanej przez Szwedów Warszawie. Przeciwko zebranej pod Nowym Dworem Mazowieckim szlachcie 21 IX wyruszyła armia gen. Gustawa Stenbocka, w sile ok. 8 tys. ludzi, głównie piechoty, z silną artylerią.
Pod osłoną ognia armatniego Szwedzi wybudowali mosty na Bugo-Narwi i wyparli Mazurów z nadrzecznych szańców. Po przeprawieniu armii Szwedzi nacisnęli pospolitaków, którzy wycofali się na północ. Straty Mazurów były stosunkowo niewielkie, gdyż wynosiły ok. 300 ludzi i 7 dział.
Autor hasła:
Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.
Najważniejsze bitwy w trakcie potopu szwedzkiego:
-
Bitwa pod Ujściem (24 lipca 1655)
-
Bitwa pod Żarnowem (16 września 1655)
-
Bitwa pod Wojniczem (3 października 1655)
-
Bitwa pod Kościanem (4 października 1655)
-
Bitwa pod Gołębiem (19 lutego 1656)
-
Bitwa pod Warką (7 kwietnia 1656)
-
Bitwa pod Kłeckiem (7 maja 1656)
-
Bitwa pod Kcynią (1 czerwca 1656)
-
Bitwa pod Warszawą (28-30 lipca 1656)
-
Bitwa pod Lubczem (28 sierpnia 1656)
-
Bitwa pod Prostkami (8 października 1656)
-
Bitwa pod Filipowem (22 października 1656)
-
Bitwa pod Magierowem (11 lipca 1657)
-
Bitwa na wyspie Alsen (14 grudnia 1658)
-
Bitwa pod Nyborgiem (26 listopada 1659)
-
Bitwa pod Połonką (28 czerwca 1660)