Historia wojskowości i wojen
Husaria od kuchni. Czego jeszcze nie wiemy o najlepszej polskiej jeździe?
Husaria jest przereklamowana. Kolejne peany o tym, że była najlepszą jazdą w historii, albo jałowe dyskusje o istniejących lub wyimaginowanych skrzydłach wieją straszliwą nudą. Z lekkim zniechęceniem brałem więc do ręki jeszcze jedną książkę o cudownych jeźdźcach. I...
Psy łańcuchowe Hitlera. Żandarmeria polowa siała postrach wśród żołnierzy Wehrmachtu
W czasie II wojny światowej niewiele było widoków, które mogły sprawić, że zaprawiony w boju piechur Wehrmachtu stanąłby jak wryty, ale Ringkragen, czyli ryngraf, żandarmerii polowej z pewnością był jednym z nich. Dlaczego ta formacja była okryta tak...
„Ogród trupów”. To tu Polacy ponieśli największą klęskę w czasie walk o Lwów. Ilu zginęło?
Walki o Lwów, które rozpoczęły się w nocy z 31 października na 1 listopada 1918 roku, toczyły się ze zmiennym szczęściem. Polacy, zaskoczeni ukraińskim wystąpieniem, po kilku dniach postanowili przejąć inicjatywę. Ich pierwsza próba ataku zamieniła się jednak...
24 marca 1794 roku. Jak wybuchło powstanie kościuszkowskie?
Co zawierało słynne ślubowanie Tadeusza Kościuszki? Dlaczego odbyło się na krakowskim Rynku, a nie na Wawelu, jak pierwotnie planowano? Czy Kościuszko dotrzymał słowa?
Karl Dönitz – ostatni Führer. Kim był człowiek, którego Hitler wyznaczył na swego następcę?
Nigdy nie poczuł się do winy i protestował, gdy nazywano go zbrodniarzem wojennym. Podczas procesu w Norymberdze bronił się: „Gdy zaczyna się wojna, oficer nie ma innego wyboru, jak wykonywanie swoich obowiązków”. Ale czy faktycznie Karl Dönitz tylko biernie realizował...
Raport Stroopa. Porażający dowód zbrodni hitlerowców w getcie warszawskim
Na pożółkłej kartce widnieje deklaracja: „Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje!”. Raport Stroopa powstał w 1943 roku jako pamiątka zniszczenie getta w stolicy Polski – i osobisty prezent dla Himmlera. Kto mógł przypuszczać, że dokument obróci...
Dlaczego broń palna wcale nie wygrywała w starciu z szarżą husarii?
„Chłop strzela, Pan Bóg kule nosi” – powiada staropolskie przysłowie. I niby wszyscy wiedzą, że nie każda kula sięga celu, lecz tak naprawdę niewielu zdaje sobie sprawę z tego, jak fatalną skutecznością cechowało się użycie broni palnej.
Co Hitler zrobił dzieciom człowieka, który zorganizował zamach na jego życie w Wilczym Szańcu?
Niewiele brakowało, by bomba podłożona w Wilczym Szańcu 20 lipca 1944 roku zabiła Führera. Tej zniewagi nie można było puścić płazem. Żądny zemsty Hitler rozpoczął brutalną kampanię, której ofiarą padły między innymi… dzieci zamachowca. Opowiada o niej syn...
Arsenał husarii. Czym walczyli najlepsi polscy kawalerzyści?
Co do tego, że to kopia pełniła rolę husarskiej Wunderwaffe, nie ma wątpliwości. Poza nią skrzydlaci jeźdźcy mieli jednak do dyspozycji cały arsenał różnych środków, służących do uśmiercania wroga. Czym posługiwali się najchętniej?
Wrak lotniskowca USS Hornet znaleziony po 77 latach na dnie Pacyfiku
24 października 1942 roku po zaciętej walce poszedł na dno lotniskowiec USS Hornet. Na jego trop po 77 latach wpadł specjalistyczny statek RV Petrel. Odnalezienie wraku było możliwe dzięki nieżyjącemu współzałożycielowi Microsoftu, Paulowi Allenowi.
Jak swastyka stała się symbolem III Rzeszy?
Charakterystyczny krzyż o ramionach załamanych pod kątem prostym jest chyba najsłynniejszym – i najbardziej złowrogim – symbolem nazistowskiego terroru. Nie zawsze jednak znak ten kojarzył się z III Rzeszą. Jak zatem doszło do tego, że Adolf Hitler go...
Podmorscy archeolodzy badają miejsce starożytnej bitwy. Dlaczego ślady Kartagińczyków wydają się nietypowe?
I wojna punicka pomiędzy Rzymem i Kartaginą toczyła się przede wszystkim na Sycylii. Ostatecznym ciosem, jaki Imperium Romanum zadało swojemu przeciwnikowi, było zwycięstwo u Wysp Egadzkich w 241 r p.n.e. Podwodni archeolodzy badający miejsce starcia znaleźli bardzo nietypowe...
Największe triumfy husarii. To w tych bitwach najlepsza polska jazda pokazała, na co ją stać
Husarze byli fenomenem na skalę światową. Stoczyli setki bitew i przez dziesiątki lat siali postrach wśród europejskich armii. W okresie największej świetności – na przełomie XVI i XVII wieku – dzięki brawurowym szarżom odnieśli szereg spektakularnych zwycięstw. Które...
Awanturnik, porywacz, „łowca kłopotów”. To jego bolszewicy wysłali, by opanował polskie rzeki
Działał skutecznie i bezwzględnie, a jego oddział sprawdził się na wielu frontach. To on pacyfikował pragnący wybić się na niepodległość Kijów. Jedni widzieli w nim amanta i blagiera, inni – genialnego dowódcę. Kim był Andriej Połupanow i co...
Gdyby ten zamach się udał, II wojna światowa skończyłaby się już w 1939 roku. Kto za nim stał?
Do niedawna postać Georga Elsera pozostawała zupełnie nieznana. Człowieka, który po Clausie von Stauffenbergu był najbliższy zgładzenia Adolfa Hitlera, upamiętniono dopiero w latach 90., jeśli nie liczyć niewielkiego pomnika i mało znaczącej ulicy jego imienia. Jak to możliwe?
USA odtajnia dokumenty dotyczące inwazji Sowietów na Afganistan. Czy to flirt Amerykanów z miejscowymi komunistami przesądził sprawę?
Nie tak dawno prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump stwierdził, że ZSRR najechało Afganistan w 1979 roku by powstrzymać terrorystów od przekraczania granicy. Jak pokazują świeżo odtajnione dokumenty, to wierutna bzdura. Winni inwazji mogą być… Amerykanie.
Husarska kopia. Cudowna broń polskiej kawalerii i sekret jej sukcesów?
Kopią posługiwali się już średniowieczni rycerze. Dopiero w dłoniach husarzy stała się jednak bronią zdolną do przebicia naraz trzech, czterech, a nawet pięciu wrogów. Jak to możliwe i czy to śmiercionośne narzędzie naprawdę nie miało żadnych wad?
Głód w oblężonym Leningradzie. Wstrząsające relacje mieszkańców miasta
Kiedy głód dochodzi do ekstremum, ciało sięga po równie ekstremalne środki. Zaczyna pożerać samo siebie z nadzieją, że wkrótce sytuacja się odmieni. Ale co, jeśli lepsze czasy nie nadchodzą? Na własnej skórze przekonali się o tym podczas II...
Bitwa pod Kostiuchnówką 1916. Najbardziej krwawa bitwa Legionów Polskich
Pod Kostiuchnówką wszystkie trzy brygady Legionów po raz pierwszy wspólnie stanęły do boju. Żadna inna bitwa nie miała takiego znaczenia dla odzyskania przez Polskę niepodległości. I żadna w dziejach Legionów nie okazała się równie krwawa.
"Leningrad". Piekło oblężenia oczami cierpiących obywateli
Blokada Leningradu stała się jednym z symboli II wojny światowej. Nic dziwnego, że przez ostatnie dziesięciolecia doczekała się pokaźnej literatury. Teraz do polskich księgarń trafia „Leningrad. Dzienniki z oblężonego miasta”. Czy wnosi coś nowego?
Husarzom też zdarzało się uciekać z pola bitwy. Gdzie nasza "niezwyciężona" jazda poniosła największe klęski?
Husaria była niezwyciężona i nigdy nie przegrała żadnej bitwy – to przekonanie podziela wielu z nas, nawet ci, którzy dość dobrze znają historię. Niestety, należy je włożyć między bajki. Legendarna polska jazda nieraz ponosiła porażki – niektóre wyjątkowo...
Jak cywile pomagali bronić Warszawy we wrześniu 1939 roku?
„Bombardowanie wywołuje raczej zawziętość i chęć najszybszego odwetu aniżeli załamanie duchowe” – pisał o postawie warszawiaków prezydent Stefan Starzyński. Rzeczywiście, mieszkańcy stolicy bronili swojego miasta przed Niemcami w każdy dostępny sposób. Nawet, jeśli oznaczało to atakowanie czołgów z użyciem...
Kosztowały życie milionów ludzi. Największe i najkrwawsze oblężenia miast podczas II wojny światowej
Bezlitosne bombardowania. Ostrzał artyleryjski. Ciężkie walki uliczne, cierpienia i śmierć cywilów. Takie były realia zmagań o miasta podczas II wojny światowej. Gdzie stoczono najcięższe batalie i które oblężenia przeszły do historii?
Ich kodu nigdy nie złamano. Zmarł jeden z ostatnich szyfrantów z plemienia Nawaho
Szyfranci z plemienia Nawaho stali się dla aliantów nieocenioną pomocą. Koordynowali między innymi atak na Iwo Jimę, a ich języka nie udało się rozpracować żadnemu wrogowi. Właśnie zmarł jeden z ostatnich członków tej grupy.
Ostatnia nadzieja czy ostatnie ludobójstwo Hitlera? Dlaczego Führer posłał setki tysięcy Niemców na rzeź?
W nazistowskich Niemczech obowiązkową służbę wojskową wprowadzono w 1935 roku, a po 1941 roku powoływano pod broń coraz młodsze roczniki, lecz dopiero w październiku 1944 roku zdecydowano się na prawdziwe pospolite ruszenie. Przyjęło ono postać Volkssturmu, czyli „szturmu...