Historia powszechna

Archeolodzy o krok bliżej odkrycia tajemnicy budowniczych Piramidy Cheopsa
Przez lata naukowcy głowili się nad tym, w jaki sposób starożytni Egipcjanie zdołali wznieść piramidy – bez maszyn, które byłyby w stanie udźwignąć gigantyczne kamienne bloki. Najnowsze odkrycie z kopalni alabastru w Hatnub rzuca nowe światło na tę...

Pierwsza ekranizacja „Frankensteina” odnaleziona i uratowana przed zniszczeniem. Teraz możemy ją obejrzeć za darmo
Biblioteka amerykańskiego Kongresu z okazji Halloween sprawiła miłośnikom kina niesamowity prezent. Na jej stronie można za darmo obejrzeć pierwszą ekranizację słynnej powieści Marry Shelley „Frankenstein”. Przez lata film uważano za zaginiony.

Zapomniana historia brytyjskiej stolicy (Peter Ackroyd „Londyn. Miasto queer. Historia od czasów rzymskich po dzień dzisiejszy”)
Czy parady równości i spory o tolerancję seksualną to problemy charakterystyczne tylko dla współczesności? Bynajmniej. A czy na „takie tematy” wypada pisać historykowi? Oczywiście! Może przede wszystkim dlatego, że niektórzy wciąż uznają je za tematy tabu.

Wiemy jak neandertalczycy zajmowali się swoimi dziećmi. Wszystko dzięki zębom dwójki malców
Jak wiele da się wyczytać z jednego zęba? Jak się okazuje, zdeterminowany paleoantropolog dzięki różnym metodom badawczym może z niego wyciągnąć całe mnóstwo informacji. Łącznie z tym, jak długo neandertalskie matki karmiły swoje dzieci piersią.

Niespotykane znalezisko: szczątki ryby-wampira w średniowiecznym szambie
Nowe odkrycie brytyjskich naukowców przyprawia o ciarki. W średniowiecznym szambie w centrum Londynu natrafili na ostre jak brzytwa zęby minoga rzecznego. Ryba-wampir, uznawana 700 lat temu za wyjątkowy przysmak, ma „na sumieniu” przynajmniej jedną ofiarę – angielskiego króla...

Czy istniała alternatywa dla układu monachijskiego? Brytyjski historyk wyjaśnia, czy można było powstrzymać Hitlera już w 1938 roku
Układ monachijski był jedną z ostatnich rozpaczliwych prób uratowania pokoju w Europie. Odbyło się to kosztem Czechosłowacji, której przedstawiciele nie mogli nawet wziąć udziału w negocjacjach. Czy można było uniknąć tego hańbiącego porozumienia i już wówczas położyć kres...

Czy Piktowie opracowali własne pismo? Niewykluczone!
Jak wynika z najnowszych badań prowadzonych na Uniwersytecie Aberdeen, Piktowie, czyli grupa plemion zamieszkujących Szkocję, która skutecznie opierała się Rzymianom, około 1700 lat temu opracowała własne pismo. Czy zdołamy je odczytać?

Walcząc o niepodległą Białoruś, grabił i mordował. Prawda o Stanisławie Bułaku-Bałachowiczu
Historycy czasem porównują go do Kmicica. Piłsudski uważał, że był „bandytą, ale nie tylko to; on dziś Rosjanin, jutro Polak, pojutrze Białorusin, a następnego dnia Murzyn”. W rzeczywistości szaloną kampanię wojenną Stanisława Bułaka-Bałachowicza napędzało przede wszystkim jedno: chęć...

Zmarł norweski oficer, który w 1943 roku zniszczył marzenia Hitlera o bombie atomowej
W poniedziałek, 21 października, w wieku 99 lat zmarł Joachim Rønneberg, emerytowany norweski oficer, który w lutym 1943 roku poprowadził komandosów wyznaczonych do zniszczenia fabryki ciężkiej wody Norsk Hydro. Sukces operacji Gunnerside mocno opóźnił prace nazistów nad bronią...

Kompania Szturmowa Kriegsmarine. To oni zaatakowali Westerplatte
Niemcy mieli obsesję na punkcie Westerplatte. Hitler wściekał się, czytając meldunki o oporze załogi polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Miał powody do niezadowolenia. Do jej zdobycia skierowano przecież jeden z najbardziej elitarnych oddziałów niemieckiej armii – Kompanię Szturmową Marynarki Wojennej.

Operacja „Wózek”. Jedna z najbardziej spektakularnych akcji wywiadu II RP
Do pracy dla polskiej agentury wciągnięto… zawodowych przestępców, kasiarzy. Z ich pomocą przechwytywano najcenniejsze niemieckie sekrety. I to w taki sposób, że Abwehra niczego sobie nie uświadamiała.

Wspomnienia pisane po latach (Tadeusz Kotz „303. Mój dywizjon”)
Po wielu latach oczekiwań w ręce polskich czytelników trafiają wspomnienia kolejnego lotnika Dywizjonu 303, Tadeusza Kotza. Tę historię do pewnego stopnia znamy wszyscy – ale czy kiedykolwiek poznamy ją w pełni?

Solne mumie? Niezwykłe znalezisko z Iranu
Wydawać by się mogło, że pokłady soli kamiennej to jedne z najbardziej niegościnnych miejsc. Tymczasem okazuje się, że… mumie czują się tam doskonale. Naukowcy z Niemiec właśnie odkrywają ich kolejne sekrety. Niektóre pochodzą jeszcze z czasów przed Chrystusem.

Gigantyczna akcja tureckiej policji. Odzyskano kilkanaście tysięcy artefaktów i całe torby pieniędzy
Policja w Stambule odnotowała spektakularny sukces. Dzięki szeroko zakrojonej akcji departamentu do walki z przemytem udało się odzyskać 14 000 najróżniejszych greckich, rzymskich, bizantyjskich i otomańskich zabytków oraz złapać wielu obracających nimi przestępców.

W czasie wojny sam Himmler zachęcał niemieckich żołnierzy do romansów z Norweżkami. Prześladowane po upadku III Rzeszy kobiety wreszcie doczekały się przeprosin
Norweska premier Erna Solberg w imieniu swojego kraju przeprosiła kobiety, które po wojnie prześladowano na różne sposoby za utrzymywanie relacji z żołnierzami Trzeciej Rzeszy. Nazywano je „niemieckimi dziewczynami”.

Polki wcale nie zdobyły prawa głosu w 1918 roku. Wolno im było głosować i kandydować do sejmu już pół stulecia wcześniej
XIX-wieczne kobiety wcale nie były pozbawione praw politycznych, prawa głosu czy nawet prawa do kandydowania na polityczne stanowiska. Miały je i dotyczyło to także Polek. Choć tylko w jednym z trzech zaborów.

„Reforma przez pracę”. Jak powstały obozy Mao Zedonga, do których zesłano miliony ofiar?
Jeśli chodzi o system wymierzania ludowej sprawiedliwości, Mao Zedong był wiernym uczniem Stalina. Obozy pracy, które stworzył w Chinach, były wzorowane na radzieckim Gułagu – a w niektórych aspektach nawet „udoskonalone”. Co wiemy o tej do dzisiaj skrywanej,...

Co szczurza dieta może nam powiedzieć o życiu codziennym naszych przodków?
Naukowcy przebadali szczątki XIX-wiecznych szczurów, które zamieszkiwały Toronto i okolice i odkryli, że „miastowe” gryzonie żywiły się mięsem, podczas gdy ich kuzyni z terenów wiejskich byli raczej wegetarianami. No dobrze, ale co to ma wspólnego z historią ludzi?...

Prezydent doskonały, czyli współczesna hagiografia (Anne Fulda, „Emmanuel Macron. Prezydent doskonały?”)
W 2017 roku cały świat z zapartym tchem śledził wybory prezydenckie we Francji. Jak to możliwe, że wygrał je człowiek „znikąd”, niezwiązany z żadną dużą partią? Jak twierdzi Anne Fulda, tajemnica sukcesu Emmanuela Macrona tkwi w jego charakterze....

Czy przyjdzie nam wyrzucić podręczniki do historii? Wygląda na to, że Pompeje zostały zniszczone później niż sądzono!
Wybuch Wezuwiusza w 79. roku naszej ery to jedno z tych wydarzeń, które ukształtowały świat starożytny. Eksplozja wulkanu zmiotła z powierzchni ziemi dwa miasta, a jej następstwa wpłynęły na życie tysięcy ludzi. Sensacyjne znalezisko pokazuje jednak, że… naukowcy...

Chcesz przymierzyć najprawdziwsze klejnoty Marii Antoniny? Teraz masz taką możliwość!
Maria Antonina pamiętana jest jako ikona stylu, miłośniczka mody i zbytków. To ostatnie stało się przyczyną jej upadku. Kiedy Francuzi klepali biedę, ona pławiła się w luksusach. Dzięki słynnemu domowi aukcyjnemu Sotheby’s teraz można przymierzyć klejnoty, które należały...

Jeszcze raz wraca temat reparacji wojennych. Czy Estonia i Łotwa wystawią Rosji słony rachunek?
Znów głośno jest o reparacjach wojennych. Ty razem jednak wcale nie chodzi o uzyskanie ich od Niemiec. Estonia i Łotwa postanowiły wyrównać rachunki ze Związkiem Radzieckim. Czy w związku z tym wystawią Rosji, sukcesorce ZSRR, rachunek opiewający na...

Dziecko-wampir i niemowlęta pochowane obok kruczych szponów i kości ropuch? We Włoszech odkryto dziwaczny cmentarz
Na starożytnym cmentarzu w miejscowości Lugnano we Włoszech archeolodzy natrafili na niezwykłe pochówki, wśród których znajdował się antywampiryczny grób dziecka z V wieku naszej ery. Dlaczego uznano malca za zagrożenie?

Znaleziony na dnie Morza Bałtyckiego „najstarszy szampan na świecie” jednak nie nadaje się do picia
Kiedy 8 lat temu we wraku spoczywającym na dnie Bałtyku odkryto ponad sto butelek XVIII-wiecznego szampana, świat oszalał. Podczas aukcji trunek osiągał ceny kilkunastu tysięcy euro. Radość ze znaleziska była jednak przedwczesna. Najnowsze badania wykazały, że alkohol nie...

Arcydzieło Tycjana zostało uszkodzone po tym, jak spadło ze ściany zakrystii hiszpańskiego kościoła
Tycjan, jeden z czołowych przedstawicieli malarstwa renesansowego, pozostawił po sobie wiele niezwykłych płócien o tematyce religijnej. Namalowana przez niego scena ukrzyżowania, która zdobiła ścianę hiszpańskiej zakrystii, właśnie nieomal uległa zniszczeniu.