Historia powszechna

„Lewactwo zabija” – w kontrowersyjnym wpisie konserwatywna partia próbowała powiązać Holokaust z lewicą
Przy okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu, obchodzonego na całym świecie 27 stycznia, wiele osób i instytucji zabrało głos, by upamiętnić miliony Żydów pomordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej. Wypowiedzieć się na ten temat postanowiła...

Szkoda, że to nie Polska miała takiego króla? Budowa potęgi Prus za czasów Fryderyka II
Obejmując rządy w Prusach w 1740 roku, Fryderyk II Hohenzollern doskonale zdawał sobie sprawę, że czeka go jeszcze wiele pracy. Odziedziczył wprawdzie po poprzednikach silne, dobrze zorganizowane państwo, trzeba było jednak jeszcze kilku genialnych posunięć, by mogło równać...

USA odtajnia dokumenty dotyczące inwazji Sowietów na Afganistan. Czy to flirt Amerykanów z miejscowymi komunistami przesądził sprawę?
Nie tak dawno prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump stwierdził, że ZSRR najechało Afganistan w 1979 roku by powstrzymać terrorystów od przekraczania granicy. Jak pokazują świeżo odtajnione dokumenty, to wierutna bzdura. Winni inwazji mogą być… Amerykanie.

Jak kodeks drogowy pomógł nazistowskim zbrodniarzom uniknąć sprawiedliwości? Raport Sebastiana Fikusa z UŚ
Jeszcze ponad 20 lat po wojnie kwestia rozliczenia zbrodni hitlerowskich pozostawała nierozstrzygnięta. Wielu winnych wciąż przebywało na wolności i w duchu liczyło, że sprawa się przedawni. Gdy jednak zaczęto głośno mówić, że przestępstwa z okresu II wojny światowej...

Głód w oblężonym Leningradzie. Wstrząsające relacje mieszkańców miasta
Kiedy głód dochodzi do ekstremum, ciało sięga po równie ekstremalne środki. Zaczyna pożerać samo siebie z nadzieją, że wkrótce sytuacja się odmieni. Ale co, jeśli lepsze czasy nie nadchodzą? Na własnej skórze przekonali się o tym podczas II...

Zginęli ratując mieszkańców przed UPA, a teraz mają trafić na śmietnik historii? Czy mieszkańcy Gminy Bircza ocalili pomnik swoich obrońców?
Ustawa dekomunizacyjna miała pomóc usunąć z przestrzeni publicznej ślady komunizmy. Niestety w wielu miejscach jej założenia wprowadzano w życie kompletni bezmyślnie. Mieszkańcy Birczy, których m.in. MO i LWP trzy razy broniło przed atakiem UPA uznali, że pomnika swoich...

Wezwania do „walki z żydostwem” pod murami Auschwitz w rocznicę wyzwolenia obozu. Prokuratura wszczyna śledztwo
„Czas walczyć z żydostwem i uwolnić od niego Polskę!”. Takie słowa padły na ulicach Oświęcimia z ust człowieka, który ma na koncie wyrok za spalenie kukły Żyda. Działo się to w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Prokuratura...

550 lat temu mieszkańcy Chimú zamordowali i złożyli w ofierze setki dzieci i młodych lam. Dlaczego?
W Peru, na obszarze zajmowanym przed wiekami przez lud Chimú, archeolodzy natrafili na dwa gigantyczne cmentarzyska. Dotychczas znaleźli tam pogrzebane ciała 269 dzieci, 466 młodych lam i 3 osób dorosłych. Wszystkie ofiary zostały brutalnie zamordowane około 550 lat...

Bitwa pod Kostiuchnówką 1916. Najbardziej krwawa bitwa Legionów Polskich
Pod Kostiuchnówką wszystkie trzy brygady Legionów po raz pierwszy wspólnie stanęły do boju. Żadna inna bitwa nie miała takiego znaczenia dla odzyskania przez Polskę niepodległości. I żadna w dziejach Legionów nie okazała się równie krwawa.

"Leningrad". Piekło oblężenia oczami cierpiących obywateli
Blokada Leningradu stała się jednym z symboli II wojny światowej. Nic dziwnego, że przez ostatnie dziesięciolecia doczekała się pokaźnej literatury. Teraz do polskich księgarń trafia „Leningrad. Dzienniki z oblężonego miasta”. Czy wnosi coś nowego?

Kobiece wynalazki, które zmieniły świat. Dlaczego nie pamiętamy o tych wielkich odkrywczyniach?
Da Vinci, Edison, Bell – w zestawieniach największych wynalazców królują mężczyźni. Jednak to właśnie kobiety często dokonywały odkryć, które w realny sposób zmieniły nasze życie. Kamizelki kuloodporne, piła tarczowa, zmywarka czy wi-fi to tylko niektóre z nich. Co...

Spekulacje dotyczące Rudolfa Hessa raz na zawsze ucięte. Badania DNA rozprawiają się z teorią spiskową
Po raz kolejny badania DNA okazały się nieocenioną pomocą dla historyków. Przez kilkadziesiąt lat wśród miłośników teorii spiskowych krążyła opowieść o tym, że zamiast Rudolfa Hessa, człowieka nr 3 Trzeciej Rzeszy, w więzieniu siedział jego sobowtór. Teraz wreszcie...

Husarzom też zdarzało się uciekać z pola bitwy. Gdzie nasza "niezwyciężona" jazda poniosła największe klęski?
Husaria była niezwyciężona i nigdy nie przegrała żadnej bitwy – to przekonanie podziela wielu z nas, nawet ci, którzy dość dobrze znają historię. Niestety, należy je włożyć między bajki. Legendarna polska jazda nieraz ponosiła porażki – niektóre wyjątkowo...

Kompromitacja szkockich archeologów. Opisywany przez nich „prehistoryczny” kamienny krąg ma w rzeczywistości 20 lat
Do niedawna badacze w Aberdeenshire byli przekonani, że te kamienie to jeden ze starożytnych leżących kamiennych kręgów, charakterystycznych dla tego regionu. Właśnie się okazało, że to żaden zabytek, tylko rekonstrukcja, jaką były właściciel pola… zbudował sobie w latach...

Trzecia płeć. Czy Persowie wierzyli że obok mężczyzny i kobiety może istnieć ktoś jeszcze?
Różnymi kanałami straszy się nas groźnym „dżenderem”. Ten „nowomodny wynalazek”, który rzekomo ma za zadanie unicestwić cywilizację, w praktyce jest po prostu kulturowym konceptem płci. Na dodatek, jak się okazuje, już tysiące lat temu ludzie mogli odrzucać prosty podział...

Kosztowały życie milionów ludzi. Największe i najkrwawsze oblężenia miast podczas II wojny światowej
Bezlitosne bombardowania. Ostrzał artyleryjski. Ciężkie walki uliczne, cierpienia i śmierć cywilów. Takie były realia zmagań o miasta podczas II wojny światowej. Gdzie stoczono najcięższe batalie i które oblężenia przeszły do historii?

Ich kodu nigdy nie złamano. Zmarł jeden z ostatnich szyfrantów z plemienia Nawaho
Szyfranci z plemienia Nawaho stali się dla aliantów nieocenioną pomocą. Koordynowali między innymi atak na Iwo Jimę, a ich języka nie udało się rozpracować żadnemu wrogowi. Właśnie zmarł jeden z ostatnich członków tej grupy.

Ostatnia nadzieja czy ostatnie ludobójstwo Hitlera? Dlaczego Führer posłał setki tysięcy Niemców na rzeź?
W nazistowskich Niemczech obowiązkową służbę wojskową wprowadzono w 1935 roku, a po 1941 roku powoływano pod broń coraz młodsze roczniki, lecz dopiero w październiku 1944 roku zdecydowano się na prawdziwe pospolite ruszenie. Przyjęło ono postać Volkssturmu, czyli „szturmu...
![Wykopaliska na Uralu w 2018 roku [fot. Ural Project, Goethe University]](https://s.twojahistoria.pl/uploads/2019/01/Wykopaliska-na-Uralu-w-2018-roku-fot.-Ural-Project-Goethe-University-520x350.jpg)
Co spowodowało kompletną zmianę w osadnictwie na pograniczu Azji i Europy? Archeolodzy przebadają region zauralski
Szczegółowe badania w regionie Czelabińska pokazują obecność wielu zabytków z epoki brązu i żelaza, w tym kurhany i osady. W pewnym momencie ludność zamieszkująca te tereny przeszła od ufortyfikowanych osad do otwartych osiedli. Naukowcy z Niemiec zbadają, jak...

Czasy, w których „ożyło myślenie” (Sarah Bakewell, „Kawiarnia egzystencjalistów. Wolność, Bycie i koktajle morelowe”)
„Każda modna osoba chciała się o nim dowiedzieć, każda instytucja establishmentu zaczęła się nim martwić i zdawało się, że niemal każdy dziennikarz posługiwał się nim do zarabiania pieniędzy” – czy da się tak pisać o… kierunku filozoficznym? A...

Pora na powrót do szkoły? Donald Trump twierdzi, że koło wynaleziono w średniowieczu
W czwartek Donald Trump wybrał się do Teksasu, w pobliże granicy Stanów Zjednoczonych z Meksykiem. Na miejscu po raz kolejny bronił swojego pomysłu wybudowania wzdłuż kordonu wielkiego muru. I przy okazji ujawnił, że jeden z najważniejszych wynalazków ludzkości...

Czy wreszcie odkryto przeznaczenie posągów z Wyspy Wielkanocnej? Grupa badaczy twierdzi, że zna rozwiązanie zagadki
Wyspa Wielkanocna to jedna z najbardziej odizolowanych zamieszkanych wysp na świecie. Nie ma na niej przemysłu, a ziemia nie skrywa bogactw naturalnych. Mimo to co roku wyspę odwiedza kilkadziesiąt tysięcy turystów. Wszystko przez słynne przez słynne kamienne posągi.

Putin sprowadza najsłynniejsze radzieckie czołgi z okresu II wojny światowej z… Laosu. Czyżby Rosji skończyły się T-34?
Trudno zaprzeczyć, że T-34 to, obok niemieckich Panter, najsłynniejsze czołgi okresu II wojny światowej. Nawet słynny Rudy 102, którym jeździli serialowi czterej pancerni, był właśnie takim pojazdem. Wygląda jednak na to, że w Rosji pojazdu T-34 zabrakło.

Początkowo to czarni handlowali czarnymi. Kiedy Europejczycy zaczęli polować na niewolników?
Polowania na niewolników i handel nimi kwitły w Afryce niemal od zarania dziejów. Do pewnego momentu proceder ten znajdował się jednak wyłącznie w rękach tubylców i muzułmańskich kupców. Kiedy do gry włączyli się także Europejczycy?

Nazistowski savoir-vivre. Jak i kiedy należało wykonywać hitlerowskie pozdrowienie w III Rzeszy?
Powitanie słowami „Heil Hitler” w połączeniu z wyciągnięciem prawej ręki było jednym z najbardziej charakterystycznych elementów życia w III Rzeszy. Za uchylanie się od wykonywania gestu groziły surowe konsekwencje. Jakie reguły narzucała w tej kwestii Niemcom nazistowska etykieta?