Inne
François Ravaillac. Zabójca Henryka IV Burbona
Znienawidzenie władców doprowadzało często do prób pozbawienia ich życia. Atakujący pałali żądzą mordu, obmyślając przeprowadzenie zamachu drobiazgowo, ale też pod wpływem emocji. Jak wyglądało morderstwo króla Francji i Nawarry Henryka IV Burbona?
Jak w okupowanych Niemczech wprowadzono markę niemiecką i jaki związek mieli z tym Polacy
Okupacja Niemiec pociągała za sobą znaczne koszty. Zniszczona gospodarka niemiecka nie była w stanie zaopatrzyć ludności w wystarczającą ilość produktów niezbędnych do normalnego funkcjonowania społeczeństwa. Chaos dodatkowo pogarszał bałagan związany z funkcjonowaniem na tym terenie wielu walut.
Auschwitz. Wspomnienia z piekła
Zanim załadowano ją do wagonu bydlęcego i wywieziono do Auschwitz, Krystyna Żywulska zdążyła jeszcze zobaczyć, jak jej ojczyznę obrócono w perzynę. Urodziła się jako Sonia Landau w rodzinie łódzkich Żydów, a nazistowski najazd w 1939 roku przerwał jej...
W jaki sposób Abdülhamid II stał się krwawym sułtanem?
Ostatni autokratyczny sułtan Imperium Osmańskiego zapisał się w historii jako jeden z najkrwawszych władców XIX wieku. Nazywano go “czerwonym sułtanem”, “rzeźnikiem”, ale najbardziej zasłynął przydomkiem “krwawy”. W jaki sposób Abdülhamid II zapracował sobie na te tytuły?
Pradawne świątynie w Polsce – starsze od egipskich piramid
Nawet 7 tysięcy lat mają pozostałości obiektu kultowego, który odkryto zaledwie kilka lat temu w okolicach Cedyni w województwie zachodniopomorskim. Pradawna świątynia, ze względu na swój okrągły kształt nazywana rondelem, miała aż 120 metrów średnicy. Takich budowli było...
Morderca, który dla książek zrobił wszystko – Johann Georg Tinius
Motywy morderstw bywają różne; pieniądze, zazdrość, nienawiść etc. Historia bohatera tekstu ukazuje nam motyw zabójstwa raczej rzadziej spotykany, wręcz znikomy. Czy można zamordować dla… książek? Ależ oczywiście!
Robin Hood wśród kangurów – Ned Kelly
Ned Kelly (wł. Edward Kelly) był australijskim przestępcą, przez jednych uznawanym za ofiarę panującego systemu, przez innych z kolei za zwykłego bandziora. Kim był i jak zrodziła się jego legenda?
Spirytus a sprawa polska – czyli o tym, jakie granice zachodnie marzyły się Polakom po II wojnie światowej, a jak ostatecznie je uzgodniono i wytyczono?
Pozostawienie Prus Wschodnich w granicach państwa niemieckiego po I wojnie światowej stało się jednym z elementów podważających trwałość granic w Europie. Doświadczenia września 1939 r. tylko utwierdzały polskich polityków w przekonaniu, że po wojnie trzeba będzie dokonać istotnych...
Anarchy in the PRL
Po II wojnie światowej, aż do lat 80-tych nie było w Polsce żadnej struktury opozycyjnej, która odnosiłaby się do koncepcji anarchizmu. Tworzone w latach 80-tych ruchy, mimo że zaliczane często do nurtów „solidarnościowych”, zrywały z tradycjami wypracowanymi przez...
„(…) widziano, jak owi ludzie spoglądając w białe chusty rozmawiali sami ze sobą” – Inkowie a tajemnica „mówiących chust”
Już od momentu pojawienia się na ziemiach inkaskich „ brodacze ” byli bacznie obserwowani przez tubylców. Uwagę Inków przykuwały ekwipunek, wierzchowce a szczególnie rozmowa przybyszy z enigmatycznymi „białymi chustami”.
Sylwester – papież walczący ze smokiem
I to nie jeden! Sylwester I oraz Sylwester II według popularnej dawniej historii walczyli ze smokiem. Pierwszy z nich uwięził bestię w lochach papieskiej siedziby, drugi z kolei ją zgładził. Śmierć smoka miała miejsce 31 grudnia. Czy aktualnie...
Ta kobieta odbudowała polski savoir-vivre – kim była Janina Ipohorska?
Doskonale wiadomo, że to Polacy uczyli Francuzów jeść nożem i widelcem… Ale w historii naszego kraju nie brakuje sytuacji, w których sami musieliśmy przyswoić dobre maniery!
Stanisław Konarski i Stanisław Leszczyński. Dwie wizje reformy Rzeczpospolitej
Dwóch reformatorów, dwa ciekawe spostrzeżenia na potrzebę zmian. Historia naszego kraju pokazała, że potrzebowaliśmy nie raz wielu solidnych reform. Przyjrzyjmy się dwóm postaciom: królowi Polski Stanisławowi Leszczyńskiemu oraz zakonnikowi Stanisławowi Konarskiemu.
Nikiszowiec – tak powstało najsłynniejsze osiedle w Polsce
Kraj nad Wisłą posiada mnóstwo pięknych i unikatowych miejsc, mających zarówno wartość przyrodniczą, jak kulturową i architektoniczną. Kto by przypuszczał, że jedno z najbardziej wyjątkowych miejsc powstało… Jako osiedle robotnicze!
Krwawa pacyfikacja. Tragedia kopalni „Wujek”
Z wszystkich polskich miesięcy grudzień zapisał się niestety najbardziej. Wprowadzenie stanu wojennego spotkało się z protestami w całym kraju, choć ich skala była mniejsza niż się władze obawiały. Roczna propaganda przyniosła więc skutek. Na Śląsku zastrajkowali górnicy wielu...
Jak wyglądał jadłospis zakonników w czasach średniowiecza?
Czy to mnich czy zakonnik, powinien zjeść wszystko, co zostanie mu podane. Jak mówił Smaragdus – „ jeżeli przyniosą mu potrawę, do której nie jest przyzwyczajony, to niech się do niej przyzwyczai”.
Największa katastrofa kolejowa na ziemiach polskich. 130 ofiar śmiertelnych!
Za kilka dni minie 75 lat od tragicznych wydarzeń 1944 roku. Jak doszło do największej katastrofy kolejowej w Polsce?
Polak – Chorwat, dwa bratanki
Chorwacja od lat urzeka Polaków. Doceniamy słońce, przyrodę, zabytki i ludzi. Czy za tym sentymentem kryje się coś więcej, niż tylko wspominki z wakacji? Być może „podskórnie” wyczuwamy z Chorwatami swoistą więź? Miałaby ona mocne podstawy, bowiem według...
Piętnowanie i powieszenie – czyli co czekało złodzieja pieczęci koronnej
Był mroźny dzień. Na głównym rynku Krakowa tłum ludzi. Wszyscy czekali na wjazd wozu na którym miał znajdować się słynny złodziej… Cofnijmy się do lat 50. XVI wieku i prześledźmy głośną kradzież.
Król bez korony – zapomniany ojciec niepodległości
Takim właśnie mianem możemy nazwać jednego z ojców niepodległej Polski, wielkiego patriotę, działacza społecznego, polityka a wreszcie regenta – księcia Zdzisława Lubomirskiego.
Jak polski łowczy przeczołgał sowieckiego marszałka
Polowanie było tradycyjnie rozrywką elit. Na początku był to przywilej królów, później także szlachty, która zazdrośnie strzegła swych praw, podkreślających ich wyjątkową rolę. Trudno więc sobie wyobrazić, że elity komunistyczne miałyby w tej kwestii inne poglądy. Po stosunkowo...
Święci, którzy… zostali usunięci z kalendarza liturgicznego
Przez dwa tysiące lat działalności kościoła katolickiego chodziło po świecie wielu ludzi, którzy po śmierci zostali kanoniczne uznani za świętych. Ślady większości z nich zostały udokumentowane i można je historycznie zweryfikować. W panteonie Omnium Sanctorum nie brakuje jednak...
A jednak Gniezno? Archeolodzy na tropie pierwszej stolicy Polski
Pod koniec września media obiegła sensacyjna wiadomość: archeolodzy natrafili w Gnieźnie na ślady budowli, która mogła być rezydencją pierwszych piastowskich władców. Czy to stąd zarządzał swoim młodym państwem Bolesław Chrobry? Jeśli ta hipoteza by się potwierdziła, Gniezno zyskałoby...
Kto chciał w Polsce rozpędzać protestujących robotników przy pomocy samolotów ponaddźwiękowych?
W dzisiejszej rzeczywistości protesty stały się trwałym elementem życia społecznego. W dawnym systemie było jednak zupełnie inaczej. Masowy protest był wyrazem desperacji społeczeństwa, a przez ówczesne władze był traktowany jako kontrrewolucja. Zwykle sięgały też one po nadzwyczajne środki...
Ekspedycja w nieznane – Siuksowie na drodze wyprawy Lewisa i Clarka
Historia USA pisana jest przede wszystkim przez zdobywców. Europejscy kolonizatorzy, którzy przed wiekami zaczęli się pojawiać na egzotycznym lądzie, spotkali się z naturalnym pięknem, ale też realnym niebezpieczeństwem. Przedstawiciele indiańskich plemion, pierwotnych władców amerykańskiego kontynentu, w pewnym sensie...