Średniowiecze
Tajemnica tkwi w kościach. Naukowcy rozpracowali rolę rodzinnych powiązań w społecznościach Longobardów?
Wywodzący się ze Skandynawii Longobardowie dotarli na południe Europy i przez dwieście lat rządzili północną Italią. Naukowcy analizując ich geny doszli do interesujących wniosków, między innymi na temat roli więzów krwi w ich społecznościach we wczesnym średniowieczu.
Papieżyca Joanna istniała naprawdę? Naukowiec z Zurychu przedstawia nowe argumenty
Przez wieki naukowcy spierali się, czy postać Joanny z Moguncji, która została papieżem, jest czysto legendarna, czy też może ta szalona historia wydarzyła się naprawdę. Naukowiec z Zurychu w swojej najnowszej książce przedstawia nowe argumenty.
Czy na Zawiszy rzeczywiście można było polegać? Jak powstało jedno z najsłynniejszych polskich przysłów?
„Polegać na kimś jak na Zawiszy” – powtarzamy do dzisiaj, tylko z grubsza pamiętając, że istniał rycerz o tym imieniu. Ale kim był ten cały Zawisza Czarny? I czy naprawdę można było na niego liczyć?
Zapomniane początki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Co warto wiedzieć o uczelni założonej przez Kazimierza Wielkiego?
Z krakowską akademią wiązano wielkie plany, ale na dobrą sprawę nigdy nie otworzyła ona swoich podwojów. Co przesądziło o upadku uniwersytetu? I co warto wiedzieć o tym nieudanym projekcie?
Dlaczego upadły kolonie wikingów na Grenlandii? Naukowcy twierdzą, że to wina… morsów
Przez długi czas kolonie ludzi Północy na Grenlandii wręcz rozkwitały. Wznosili oni okazałe budowle sakralne i siedziby, uzyskali nawet własne biskupstwo. W pewnym momencie ich osadnictwo się załamało. Naukowcy twierdzą, że wreszcie odkryli przyczynę.
Skąd w Polsce wzięło się wino i kiedy było najbardziej popularne?
Produkowali je mnisi, popijała szlachta. Kościół używa go do dziś w liturgii. Na przestrzeni stuleci wino wyparło nawet piwo i stało się ulubionym trunkiem Polaków, zwłaszcza najbogatszych. Jak trafiło nad Wisłę?
Ludzie zostali zaprojektowani do picia (Mark Forsyth „Krótka historia pijaństwa”)
Historia ludzi to historia alkoholu – twierdzi Mark Forsyth i próbuje prześledzić, jak napoje wyskokowe od zarania dziejów wpływały na los pojedynczych ludzi i całych imperiów. Okazuje się to nie lada wyzwaniem, zwłaszcza, że autor chce tworzyć książkę...
Najważniejsza droga w Europie. Niedostępna, niebezpieczna i nieodzowna
Jej budowę można porównać do stawiania nawy wspaniałej gotyckiej katedry. Przez tysiąclecia stanowiła szlak niedostępny czy wręcz nieznany. Potem stała się najważniejszym szlakiem biegnącym z północy na południe Europy. O tym wszystkim pisze profesor Norman Davies.
Co podawano na obiad w średniowiecznym zamku?
Pan zamku, domownicy i goście zasiadali do obiadu często już o godzinie dziesiątej. Uczcie towarzyszył cały ceremoniał, nawet jeśli pieczeń do krojenia… przytrzymywano palcem. Co dokładnie pojawiało się na stole i dlaczego wino było takie niedobre?
Jak wyglądałoby Twoje życie, gdybyś był średniowiecznym chłopem? („Życie w średniowiecznej wsi” Joseph i Frances Gies)
Praca od zmierzchu do świtu oraz finansowe obciążenia na rzecz pana i kościoła to tylko nieliczne z obowiązków średniowiecznych chłopów. Czy jednak, aby na pewno mieszkańcy wsi pochłonięci byli wyłącznie orką i dbaniem o lordowski dobytek? Na te...
Dlaczego Kazimierz Wielki był nazywany królem chłopów? I ile jest prawdy w tym określeniu?
Jan Długosz twierdził, że „królem chłopów” Kazimierza Wielkiego okrzyknięto jeszcze za życia. Czy zasłużył na ten osobliwy tytuł? I czy to w ogóle był komplement czy może raczej obelga?
Bitwa pod Grunwaldem. Jak przebiegało legendarne starcie polsko-krzyżackie?
„Pycha jest gorsza od skromności” – powiedział podobno Władysław Jagiełło, patrząc na ciało wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego, Ulryka von Jungingena. Jeszcze kilka godzin wcześniej oskarżani o arogancję wrogowie byli jednak o krok od zwycięstwa. Czy mogli wygrać?
Czy średniowieczny chłop pańszczyźniany był wolnym człowiekiem?
Możliwie odpowiedzi na to pytanie są tylko dwie, ale w przypadku chłopów średniowieczni monarchowie i juryści jakoś nie mogli się zdecydować. Na szczęście dla samych zainteresowanych, najważniejsze i tak okazało się coś zupełnie innego.
Wielki król czy mityczne uosobienie dawnej chwały? („Bolesław Chrobry–lew ryczący” Przemysław Urbańczyk)
Przemysław Urbańczyk ma opinię badacza kontrowersyjnego. Jego poprzednia książka o Mieszku I wywołała burzę. Czy tak będzie również z jego najnowszą pracą poświęconą pierwszemu polskiemu królowi?
10 największych podróżniczek w dziejach. Mężczyźni mogliby się od nich uczyć
Najwyższa pora, by Magellan, Kolumb i da Gama zrobili miejsce dla nie mniej utalentowanych koleżanek. Te kobiety biły podróżnicze rekordy i odkrywały nieznane krainy na krańcach świata. Dlaczego tak rzadko się o nich mówi?
Marzy ci się remont? Dzięki duńskim naukowcom możesz pomalować swój dom używając do tego wikińskiej palety kolorystycznej
Kolory od zarania dziejów pełnią niezwykle istotną rolę w społeczeństwie. Symbolizując między innymi żałobę, niewinność, czy nadzieję, wysyłają jasne komunikaty, zarówno dziś, jak i setki lat temu. Duńscy naukowcy dają nam możliwość poznania barw używanych do różnych celów...
Z kim opłacało się brać ślub w średniowiecznej wsi?
Jak skutecznie przeżyć w warunkach niewolniczej pracy w średniowiecznej wsi? Kluczową kwestią było dobre i intratne małżeństwo. A nie każdego opłacało się poślubić.
W jakich warunkach mieszkali średniowieczni wieśniacy?
Wyobraźmy sobie, że przenieśliśmy się w czasie i przestrzeni siedemset lat wstecz, do średniowiecznej wioski. Czy warunki bytowe ówczesnych chłopów rzeczywiście odpowiadają naszym dzisiejszym wyobrażeniom o biednych i brudnych wieśniakach?
Szczyt zbytku i ostentacji. Jak bardzo bogaci byli średniowieczni lordowie?
Angielscy lordowie czerpali ogromne zyski z tytułu posiadanej ziemi i chłopskich obciążeń. Ale nie tylko. Nie wahali się zaglądać nawet do sypialni poddanych. Czy jednak zgromadzone bogactwa były w stanie zaspokoić ich codzienne potrzeby?
Komu żyło się lepiej: chłopom w średniowiecznej Anglii czy Polakom w XXI wieku?
Średniowiecznych chłopów wyobrażamy sobie podobnie jak niewolników. Brudni, żyjący w ciemnych norach, zmuszeni do pracy ponad siły. Ale czy naprawdę tak wyglądało ich życie? A może niektórzy z nas… chcieliby się zamienić z wieśniakami sprzed tysiąclecia?
Żydowscy miłośnicy sportu używali magicznego dopingu? Archeolodzy mają na to dowód
Odczytana niedawno niepozorna metalowa tabliczka z V lub VI wieku naszej ery miała, wedle zamiarów jej twórcy, zdrowo namieszać na hipodromie. Naukowcy wreszcie dowiedzieli się, kto przeklął konie drużyny niebieskiej i potraktował tabliczkę jak laleczkę voodoo.
Wreszcie wiemy co zabiło najsłynniejszego muzułmańskiego wojownika, który bezlitośnie gromił krzyżowców
Sułtan Egiptu i Syrii, założyciel dynastii Ajjubidów Saladyn pobudza wyobraźnię Europejczyków już od XII wieku. Choć nie słynął z popędliwości czy brutalności, był jednym z najsłynniejszych muzułmańskich wojowników wszech czasów. Wreszcie wiemy, co go zabiło.
Irlandzka prasa twierdzi, że aborcję należy zalegalizować, ponieważ dokonywali jej już średniowieczni święci
Przed niedzielnym referendum w sprawie liberalizacji prawa do aborcji w Irlandii w mediach trwa ostra dyskusja. Obozy zwolenników i przeciwników zmian w ustawie wytaczają najcięższe działa. Łącznie z twierdzeniami, że cudów aborcji dokonywali rzekomo nawet średniowieczni święci.
Znaleziono średniowieczny skarb wikingów. Wszystko dzięki trzynastolatkowi i jego nauczycielowi
Na wybrzeżu Morza Bałtyckiego dokonano wspaniałego odkrycia. Setki monet, pierścieni i innych kosztowności z X wieku znaleziono na wyspie Rugia. Specjaliści komentują: to największe takie znalezisko w południowo-zachodniej części regionu bałtyckiego.
Konklawe. Kto wymyślił taki sposób wyboru papieży?
„Kościół rzymskokatolicki nie jest demokracją. Ale procedura wyboru papieża opiera się na zdrowym doświadczeniu”. Profesor Norman Davies wyjaśnia korzenie konklawe.