Bitwa pod Połonką (28 czerwca 1660) – W czasie „potopu” wojewoda ruski Stefan Czarniecki i hetman wielki litewski Paweł Sapieha wyruszyli przeciwko okupującej Litwę armii moskiewskiej, dowodzonej przez kniazia Iwana Chowańskiego. Siły moskiewskie szacowano na ok. 24 tys. ludzi i 60 dział. Siły główne armii polsko-litewskiej wynosiły 12–15 tys. żołnierzy, w tym 3 tys. piechoty i 7 dział polowych. Prawym skrzydłem, złożonym głównie z jazdy, dowodził płk Gabriel Wojniłłowicz, w centrum stanęły pułki królewskie, regiment dragonii i wszystkie chorągwie husarskie pod dowództwem Czarnieckiego, lewe skrzydło zajęła piechota pod dowództwem por. Aleksandra Polanowskiego. Na lewo od Polaków stanęła armia litewska.
Czarniecki, który faktycznie objął dowództwo nad całością wojsk, po wstępnych potyczkach, prowadzonych ze zmiennym szczęściem, postanowił przejść do zdecydowanego natarcia na całym froncie. Uderzenie na groblę, przeprowadzone z ogromnym impetem przez chorągwie husarskie, zakończyło się całkowitą klęską wojsk moskiewskich. Polacy zdobyli 60 dział i 120 chorągwi. Straty wojsk moskiewskich ocenia się na 15–16 tys. zabitych. Chowański został ciężko ranny w bitwie.
Autor hasła:
Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.
Najważniejsze bitwy w trakcie potopu szwedzkiego:
-
Bitwa pod Ujściem (24 lipca 1655)
-
Bitwa pod Żarnowem (16 września 1655)
-
Bitwa pod Wojniczem (3 października 1655)
-
Bitwa pod Kościanem (4 października 1655)
-
Bitwa pod Gołębiem (19 lutego 1656)
-
Bitwa pod Warką (7 kwietnia 1656)
-
Bitwa pod Kłeckiem (7 maja 1656)
-
Bitwa pod Kcynią (1 czerwca 1656)
-
Bitwa pod Warszawą (28-30 lipca 1656)
-
Bitwa pod Lubczem (28 sierpnia 1656)
-
Bitwa pod Prostkami (8 października 1656)
-
Bitwa pod Filipowem (22 października 1656)
-
Bitwa pod Magierowem (11 lipca 1657)
-
Bitwa na wyspie Alsen (14 grudnia 1658)
-
Bitwa pod Nyborgiem (26 listopada 1659)
-
Bitwa pod Połonką (28 czerwca 1660)