Bitwa pod Kościanem (4 października 1655) – W czasie „potopu”, w Wielkopolsce organizatorem akcji przeciwko Szwedom był starosta babimojski Krzysztof Żegocki. Oddział starosty liczył ok. 100 ludzi, uzbrojonych w kosy, topory, pałki i kilkanaście sztuk broni palnej. Tak uzbrojeni, uderzyli na załogę szwedzką stojącą w Kościanie (47 km od Poznania), liczącą 200–400 ludzi. Dzięki pełnemu zaskoczeniu i aktywnej pomocy mieszkańców załoga szwedzka została rozgromiona i w znacznej części wzięta do niewoli.
W tym samym czasie z Poznania do Kościana wyruszył konwój z wozami skarbowymi, któremu towarzyszyli na czele stukonnego oddziału szwagier króla szwedzkiego Fryderyk landgraf heski i Ludwik ks. Nassau. Żegocki urządził na nich zasadzkę i rozbił Szwedów całkowicie. Był to początek wojny partyzanckiej przeciw Szwedom, która ogarnęła ziemie całej Rzeczypospolitej.
Autor hasła:
Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.
Najważniejsze bitwy w trakcie potopu szwedzkiego:
-
Bitwa pod Ujściem (24 lipca 1655)
-
Bitwa pod Żarnowem (16 września 1655)
-
Bitwa pod Wojniczem (3 października 1655)
-
Bitwa pod Kościanem (4 października 1655)
-
Bitwa pod Gołębiem (19 lutego 1656)
-
Bitwa pod Warką (7 kwietnia 1656)
-
Bitwa pod Kłeckiem (7 maja 1656)
-
Bitwa pod Kcynią (1 czerwca 1656)
-
Bitwa pod Warszawą (28-30 lipca 1656)
-
Bitwa pod Lubczem (28 sierpnia 1656)
-
Bitwa pod Prostkami (8 października 1656)
-
Bitwa pod Filipowem (22 października 1656)
-
Bitwa pod Magierowem (11 lipca 1657)
-
Bitwa na wyspie Alsen (14 grudnia 1658)
-
Bitwa pod Nyborgiem (26 listopada 1659)
-
Bitwa pod Połonką (28 czerwca 1660)