Historia powszechna
Baw się dobrze, czyli jak powstały klocki Lego
Większość z nas zna klocki Lego. Dla jednych to ucieleśnienie największych marzeń oraz początek fantastycznych konstrukcji, dla innych koszmar rozrzucanych przez dzieci drobnych elementów. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiście się, jak zaczęła się ich historia? I dlaczego zostały właśnie...
Maria Montessori – niezwykłe życie matki współczesnej pedagogiki
Jej nazwisko jest synonimem swobodnego rozwoju, buntu przeciwko tradycyjnym metodom nauczania, zamykającym dzieci w „szkolnych ławkach”. Jednak historia życia Marii Montessori to również opowieść o kobiecie walczącej o swoją pozycję oraz realizującej marzenia wbrew obowiązującym normom i uprzedzeniom.
Habbakuk, czyli projekt lotniskowca z… lodu
Podczas II wojny światowej wymyślono wiele innowacji. Część z nich była doskonała, część – absurdalna lub od początku skazana na porażkę. Czy pomysł zbudowania lotniskowca z lodu zamiast stali (której zwyczajnie brakowało) należał do tej pierwszej grupy? A...
Chorwacki szlak głagolicki w Bašce
Chorwacka Baška to niezwykłe miejsce – jej główną atrakcją jest… alfabet. To tu bowiem w połowie XIX wieku odkryto jeden z najstarszych zabytków pisma głagolickiego, tzw. płytę z Baški. Dlaczego jest aż tak istotna dla lokalnej kultury?
Sprawa O.J. Simpsona. Najgłośniejszy proces lat 90.
O.J. Simpson trwale zapisał się w historii amerykańskiego futbolu. Wielokrotnie bił rekordy i zdobywał prestiżowe nagrody. Jak sam wspominał, sport uratował go od kryminalnej ścieżki, którą kroczył jako nastolatek. Paradoksalnie, najbardziej znany jest z własnego procesu o morderstwo,...
Whisky, piwo i zatopienie U-Boota, czyli bohaterski żywot psa Sinbada
Na przestrzeni wieków posiadanie maskotki na pokładzie statku czy okrętu nie było niczym niezwykłym. Zazwyczaj były to koty, psy, małpy lub papugi. Jednak żadne ze zwierząt nie zapisało się na kartach historii tak jak pies Sinbad!
Polski pilot, rosyjski bohater – Jan Nagórski
Polak Jan Nagórski (1888-1976) był jednym z pierwszych pilotów w carskiej Rosji i pierwszym na świecie pilotem polarnym. W Związku Radzieckim i posowieckiej Rosji nigdy nie zapomniano o jego zasługach dla rozwoju lotnictwa, ale we własnej ojczyźnie ten...
Râșnov – chłopski sen o potędze
Niemal w sercu dzisiejszej Rumunii nad rzeką Ghimbășel wznosi się potężna siedmiogrodzka twierdza – Râșnov. Mogłoby się wydawać, że nie ma w tym nic niezwykłego. Niezliczone zamki, forty, cytadele i warowne kościoły Transylwanii nadały tej krainie miano „karpackiej...
Kamieniec Podolski
Gdy znajdziemy się centralnej części starego Kamieńca, zobaczymy ładnie odrestaurowane mieszczańskie kamienice, dziś zaadaptowane częściowo na hotele i gastronomię. Na każdym kroku napotkamy kościoły, cerkwie, klasztory oraz księży i zakonników różnych wyznań. Jedynie turyści uzmysławiają nam, że nie...
Największe zarazy w historii świata
Wraz z rozwojem cywilizacji rozprzestrzeniały się i mutowały choroby zakaźne. Duża liczba ludzi i zwierząt żyjących w bliskiej odległości od siebie, często w złych warunkach sanitarnych i żywieniowych, stanowiła podatny grunt dla chorób. Ponadto nowe zagraniczne szlaki handlowe...
Żwirko i Wigura – tragiczna historia najsłynniejszych polskich lotników
Jakie są szanse człowieka w konfrontacji z potężną burzą? A co jeśli znajduje się w małym, sportowym, rzucanym przez wiatr, samolocie, kilkaset metrów nad ziemią? 11 września 1932 roku Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura stoczyli taką walkę. Przegrali....
Ciężka droga do drinka. O sposobach na upicie się w czasach prohibicji
Fikcyjni kapłani – korzystający z prawa do smakowania wina w celach religijnych, zamaskowane bary, obrotowe półki z alkoholem, winne cegiełki, a nawet specjalne gumy do żucia – to tylko garść sposobów na to, jak można było się upić,...
Rumpler C.VII – supertechnika I wojny światowej
Niemiecki samolot rozpoznawczy Rumpler CVII należał do szczytowych osiągnięć techniki lotniczej okresu I wojny światowej. Zaledwie trzy lata od rozpoczęcia konfliktu, gdy załogi pojedynczych spotykających się w przestworzach samolotów strzelały do siebie z rewolwerów i karabinów piechoty, Niemcy...
Ginęli na mrozie, żywili się kotami, psami i szczurami – tak Francuzi bronili twierdzy Głogów
Głogowska twierdza odegrała istotną rolę w szeregu konfliktów. W 1813 roku schronili się w niej Francuzi okupujący miasto podczas wojen napoleońskich. Oblężenie trwało prawie 4 miesiące…
Prawdziwa legenda Zeldy. Czy Scott Fitzgerald doprowadził żonę do szaleństwa?
Byli niesamowicie sławni i… rozrzutni. Wiedli fantastyczne życie pełne luksusów. On był poczytnym pisarzem, ona – jego ukochaną muzą. Jednak cieniem na związku Zeldy i Scotta Fitzgeraldów kładły się publiczne kłótnie, zdrady, wzajemne oskarżenia o plagiat i szaleństwo.
Pałac ludowy, czyli mania wielkości Ceauşescu
Trudno znaleźć na świecie budynek większy niż Pałac Parlamentu w Bukareszcie. Jednak gdy rumuński dyktator Nicolae Ceauşescu zlecił wzniesienie tej niesamowitej konstrukcji, ogromna część historycznego centrum stolicy Rumunii musiała zapłacić wysoką cenę. Aby zrobić miejsce dla dzieła swojego...
Japończycy podczas II wojny światowej też szykowali się do użycia broni masowego rażenia?
W sierpniu 2021 roku Federalna Służba Bezpieczeństwa Rosji ujawniła dokumenty, z których wynika, że – mimo nieuniknionej klęski Niemiec i państw osi oraz zbliżającego się końca globalnego konfliktu – Japonia przygotowywała się do wojny bakteriologicznej przeciwko Związkowi Radzieckiemu....
Od nich zależał los ludzkości. Jak chroniono polityków podczas II wojny światowej?
Konferencje w Teheranie, Jałcie i Poczdamie stały się miejscem, gdzie politycy Wielkiej Trójki – Winston Churchill, Józef Stalin i Franklin Delano Roosevelt (na ostatnim spotkaniu Harry Truman) – zdecydowali o kształcie powojennej Europy. Należało zapewnić im odpowiednią ochronę,...
W poszukiwaniu karczmy, czyli co i gdzie pili Anglicy
Anglia, średniowiecze. Jesteś podróżnym. Spragnionym wędrowcem, który szuka noclegu i napoju, znużony trudem drogi. Słońce zaczyna chylić się coraz niżej a na horyzoncie zaczynają majaczyć pierwsze domostwa. Dokąd się udasz? Jakie masz możliwości?
Bez Hollywood nie ma współczesnego kina. Jak powstała kolebka amerykańskiego kina?
Kalifornijskie wzgórza bez białego napisu? Trudno to sobie wyobrazić – widać go przecież nawet na zdjęciach satelitarnych. Ale co by było, gdyby największe wytwórnie… nigdy tam nie powstały? Mało kto wie, że przemysł filmowy w Hollywood istnieje dzięki...
Niemal pogrzebali firmę ojca. Temperament Guccich doprowadził modowe imperium na skraj upadku
Zaczęło się niewinnie. W 1921 roku Guccio Gucci, po latach ciężkiej pracy i odkładania każdego grosza, otworzył swój pierwszy sklep. Sprzedawał w nim tylko skórzane wyroby. Dziś stworzona przez niego marka to synonim luksusu. Mało jednak brakowało, a...
Zanim nastał czas benzyny, czyli krótka historia elektrycznych pojazdów
Napędzane prądem samochody już niebawem zdominują ulice. Ale nazywane dziś „zielonymi” pojazdy wcale nie są nowością…
Perełki Luwru – pięć najważniejszych dzieł sztuki z najsłynniejszego muzeum świata
Dziennie przez Luwr przewija się średnio 15 tysięcy turystów, czemu trudno się dziwić. Muzeum onieśmiela, ale i zachwyca wielkością oraz rozmachem – na powierzchni wynoszącej 60 600 metrów kwadratowych prezentowanych jest około 35 000 dzieł sztuki, co stanowi...
Elizabeth Freeman – wygrać wolność
„Za każdym razem, gdy byłam niewolnicą, gdyby mi zaoferowano minutę wolności i powiedziano mi, że muszę umrzeć pod koniec tej minuty, wzięłabym ją – tylko po to, by przez minutę stać na Bożej ziemi jako wolna kobieta” –...
„Władcy much” z Tonga – czy historia z powieści wydarzyła się naprawdę?
„Władca much” Williama Goldinga to klasyka literatury XX wieku. Wydana w dziesiątkach milionów egzemplarzy, przetłumaczona na 30 języków książka opowiada o tym, jakie zło czai się w ludziach i jak łatwo jest je wyzwolić. Ponad dekadę po wydaniu...