Historia Rosji
Sergiej Korolow. Ojciec radzieckiej kosmonautyki
Sergiej przyszedł na świat w 1907 roku na Ukrainie. Otrzymawszy wykształcenie konstruktorskie, podjął pracę w biurze Tupolewa. Na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku założył Grupę Badań Ruchu Odrzutowego, którą potem przekształcono w instytut badawczy.
Mieczem, sprytem i podstępem. Jak Polacy podbijali Moskwę?
Polacy wiele razy podbijali Moskwę. Dwukrotnie z użyciem broni. W pozostałych przypadkach uczynili to pokojowymi metodami…
„Małe zwycięskie wojenki”, które okazały się haniebnymi upokorzeniami. Największe wojenne porażki Rosji
Rosja i Związek Radziecki kilkakrotnie rozpoczynały tzw. „małe zwycięskie wojenki” w nadziei na rychłe zwycięstwo nad o wiele słabszym przeciwnikiem. Paradoksalnie za każdym razem doznawały haniebnych porażek, osłabiając swą pozycję na arenie międzynarodowej.
Z domu dziecka trafił na scenę. Później śpiewał dla milionów. Historia Jurija Szatunowa
23 czerwca tego roku zmarł 49-letni Jurij Szatunow, wykonawca hitu „Biełyje rozy”. Piosenki słuchano niemal w każdym radzieckim i polskim domu. Co więcej, nawet obecnie „Biełyje rozy” wciąż mają swoich fanów w Polsce i w Rosji.
Antonina Leśniewska. Pierwsza polska farmaceutka, która otworzyła własną aptekę
Była pierwszą w Imperium Rosyjskim i jedną z pierwszych na świecie farmaceutek z wyższym wykształceniem. Co więcej, Polka otworzyła własną aptekę w samym sercu Petersburga – na Prospekcie Newskim!
Obwód kaliningradzki
Zerkając na mapy współczesnej Europy pomiędzy Litwę a Polskę, niejako klinem, wbija się „kawałek” Rosji. To ziemie będące niegdyś narodowościową mieszanką, określane później mianem twierdzy, których mieszkańcy uchodzili na Kremlu za nielojalnych i zbyt otwartych. Obwód kaliningradzki, bo...
Virtuti Militari – order hańby?
Najważniejsze polskie odznaczenie wojskowe – Order Virtuti Militari. Otrzymywali je bohaterowie, ludzie naprawdę zasłużeni, zbrodniarze wojenni, przedstawiciele wierchuszki ZSRR… Chwilę! Coś tu jest chyba nie tak? To niemożliwe! A jednak…
Od sceny flamenco do ruchu oporu w Krośnie. Kim był Sylvin Rubinstein?
Na początku była to historia żydowskiego rodzeństwa. Później niestety już samego Sylvina. Z siostrą, Marią Rubinstein, tworzyli zgrany duet. Ich postacie sceniczne – Imperio i Dolores – podziwiała cała Europa. Zdarzyło im się występować nawet za oceanem. Wojna...
Polski pilot, rosyjski bohater – Jan Nagórski
Polak Jan Nagórski (1888-1976) był jednym z pierwszych pilotów w carskiej Rosji i pierwszym na świecie pilotem polarnym. W Związku Radzieckim i posowieckiej Rosji nigdy nie zapomniano o jego zasługach dla rozwoju lotnictwa, ale we własnej ojczyźnie ten...
Japończycy podczas II wojny światowej też szykowali się do użycia broni masowego rażenia?
W sierpniu 2021 roku Federalna Służba Bezpieczeństwa Rosji ujawniła dokumenty, z których wynika, że – mimo nieuniknionej klęski Niemiec i państw osi oraz zbliżającego się końca globalnego konfliktu – Japonia przygotowywała się do wojny bakteriologicznej przeciwko Związkowi Radzieckiemu....
Od nich zależał los ludzkości. Jak chroniono polityków podczas II wojny światowej?
Konferencje w Teheranie, Jałcie i Poczdamie stały się miejscem, gdzie politycy Wielkiej Trójki – Winston Churchill, Józef Stalin i Franklin Delano Roosevelt (na ostatnim spotkaniu Harry Truman) – zdecydowali o kształcie powojennej Europy. Należało zapewnić im odpowiednią ochronę,...
Burzliwe dzieje Kremla
Od 1918 roku Kreml jest ośrodkiem władzy państwowej w Związku Radzieckim i posowieckiej Rosji. Ale na tym nie kończy się jego rola, bo ten obiekt także pełni funkcję największego muzeum pod otwartym niebem, miejsca kultu religijnego i …...
Azyl w… ZSRR. Cała rodzina uciekła z Ameryki do Związku Radzieckiego. Dlaczego?
Zazwyczaj to obywatele ZSRR lub innych państw z Europy Środkowo-Wschodniej ubiegali się o azyl na Zachodzie. Ale w 1986 roku role się odwróciły – amerykańska rodzina Lockshin otrzymała status uchodźców politycznych w Związku Radzieckim.
As myśliwski nagrodzony przez Hitlera i… Stalina
Radziecki as myśliwski Iwan Fiodorow to jedyny człowiek na świecie, który – nie będąc zdrajcą – otrzymał nagrody zarówno od Hitlera, jak i Stalina. Ciekawostką jest, że niemiecki Krzyż Żelazny z Liśćmi Dębu został mu wręczony w przededniu...
Pijany jak… Stalin? Dyktator był alkoholikiem i wciągnął w nałóg cały naród!
Józef Stalin nie tylko nałogowo pił alkohol, ale także zmuszał do spożywania napojów wyskokowych swoich partyjnych towarzyszy. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że dyktator rozpijał też radzieckich obywateli – za jego rządów konsumpcja spirytusu wzrosła 10-krotnie!
Podróże z historią. Odessa
Na południowym krańcu imperium rosyjskiego powstało miasto-legenda. Odessę założyli obcokrajowcy, zarządzali nią francuscy arystokraci, bogacili się tu polscy ziemianie, żydowscy, greccy i włoscy kupcy. Przestrzeń wolności znajdowali Rosjanie i Ukraińcy. Wszystko pod wyrozumiałym okiem kolejnych carów.
Samobójstwa, które zmieniły historię
Samobójstwo to zawsze szok i wstrząs dla najbliższych. Ale gdy zdarza się w rodzinie polityka, w grę wchodzi poczucie wstydu i utraty prestiżu w oczach obywateli. Oraz oczywiście – kwestia sukcesji.
Polska flotylla na Obie. Nasze okręty w walce z bolszewikami
Okręty pod biało-czerwoną flagą pojawiły się nawet w głębi Rosji. Polska flotylla rzeczna na Obie istniała bardzo krótko. Mimo to stoczyła kilka wygranych potyczek z bolszewikami.
Uciekli, bo bali się prześladowań, więzienia, a nawet śmierci. Rosyjscy emigranci w Polsce
Przez stulecia Polska była azylem dla rosyjskich emigrantów politycznych. Większość z nich musiała opuścić ojczyznę z powodu prześladowań. Niektórzy uciekli, by ratować życie.
Największy wróg imperium? Wolnomyśliciel i wykształcona kobieta!
Bardzo osobliwie przebiegał w Rosji rozwój szkolnictwa wyższego. Rząd martwił się, by w miarę powstawania nowych uniwersytetów nie rodziły się w społeczeństwie nowe idee. Zbyt dużo wykształconych osób mogłoby pokrzyżować władzy plany. Obawiano się przede wszystkim rozmaitych „wolnomyślicieli”...
Oświecone imperium. Reformy edukacji w Cesarstwie Rosyjskim
Reformy zawsze były bardzo ważne we wszystkich liczących się państwach. Nie inaczej było w imperium carów. W XIX wieku przeprowadzano je na wielu płaszczyznach. Już Piotr Wielki zapoczątkował reformy na szeroką skalę, wprowadzając Rosję w krąg kultury europejskiej;...
Pantery w śniegu i błocie. Rzeź w kotle pod Korsuniem
To była jedna z najkrwawszych i najtrudniejszych bitew na froncie wschodnim. Na początku stycznia 1944 roku Armia Czerwona otoczyła na Ukrainie sześć niemieckich dywizji. W wielkim kotle między Korsuniem a Czerkasami utknęło ponad 60 tysięcy ludzi. Niemcy próbowali...
Trzy lata wolności. Sto lat temu upadła Demokratyczna Republika Gruzji
25 lutego 1921 roku żołnierze Armii Czerwonej weszli do stolicy. Niecały miesiąc później Demokratyczna Republika Gruzji została zaanektowana przez Rosję. Tym samym naród, który tak długo walczył o swoją niepodległość, po raz kolejny ją utracił, dostając się pod...
Pisarz i szpieg. Komu naprawdę służył Kim Philby?
Służyli państwu, którego nie znali, w imię ideologii, której nawet do końca nie zgłębili – tak mawiano o brytyjskich sympatykach komunizmu. Niektórzy, jak Kim Philby, posunęli się nawet do zdrady. Inni, jak pisarz Graham Greene, przyjęli to z...
Szachy. Niezwykła historia „królewskiej gry”
Choć początkowo była to gra iście królewska, to z czasem szachy stały się dostępne dla wszystkich. Za bierki szachowe łapały takie osobistości jak Napoleon Bonaparte czy Józef Piłsudski. W cieniu „zimnej wojny” rozegrał się prawdziwy szachowy bój. Rywalizacja...