Historia Rosji

„Rosja wychowuje do wojny – jak Kreml kształtuje nową generację żołnierzy”
„Rosja od lat przygotowuje swoje społeczeństwo na wojnę – i zaczyna od najmłodszych. Junarmia, państwowa organizacja młodzieżowa, zrzesza setki tysięcy młodych Rosjan, ucząc ich musztry, strzelectwa i kultu armii. Władze, przy wsparciu Cerkwi, kreują obraz patriotyzmu, w którym...

Blitzkrieg kontra czerwony walec: Jak bitwa pod Kurskiem przypieczętowała los Niemiec
Lipiec 1943 roku. Na łuku kurskim dochodzi do największej bitwy pancernej w historii. Setki Tygrysów i Panter ruszają do ataku, ale naprzeciw nich czekają tysiące sowieckich T-34. W starciu pod Prochorowką obie strony ponoszą ogromne straty – kto...

Dwa losy, jeden ród. Początek i koniec dynastii Romanowów
Jeden wstąpił na tron mimo strachu i oporu, drugi w milczeniu szedł na śmierć. Michał Romanow i Aleksy Romanow – pierwszy i ostatni z dynastii – choć dzieliło ich ponad trzy stulecia, ich losy naznaczyła rewolucja, wojna i...

Sergiej Korolow. Ojciec radzieckiej kosmonautyki
Sergiej przyszedł na świat w 1907 roku na Ukrainie. Otrzymawszy wykształcenie konstruktorskie, podjął pracę w biurze Tupolewa. Na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku założył Grupę Badań Ruchu Odrzutowego, którą potem przekształcono w instytut badawczy.

Mieczem, sprytem i podstępem. Jak Polacy podbijali Moskwę?
Polacy wiele razy podbijali Moskwę. Dwukrotnie z użyciem broni. W pozostałych przypadkach uczynili to pokojowymi metodami…

„Małe zwycięskie wojenki”, które okazały się haniebnymi upokorzeniami. Największe wojenne porażki Rosji
Rosja i Związek Radziecki kilkakrotnie rozpoczynały tzw. „małe zwycięskie wojenki” w nadziei na rychłe zwycięstwo nad o wiele słabszym przeciwnikiem. Paradoksalnie za każdym razem doznawały haniebnych porażek, osłabiając swą pozycję na arenie międzynarodowej.

Z domu dziecka trafił na scenę. Później śpiewał dla milionów. Historia Jurija Szatunowa
23 czerwca tego roku zmarł 49-letni Jurij Szatunow, wykonawca hitu „Biełyje rozy”. Piosenki słuchano niemal w każdym radzieckim i polskim domu. Co więcej, nawet obecnie „Biełyje rozy” wciąż mają swoich fanów w Polsce i w Rosji.

Antonina Leśniewska. Pierwsza polska farmaceutka, która otworzyła własną aptekę
Była pierwszą w Imperium Rosyjskim i jedną z pierwszych na świecie farmaceutek z wyższym wykształceniem. Co więcej, Polka otworzyła własną aptekę w samym sercu Petersburga – na Prospekcie Newskim!

Obwód kaliningradzki
Zerkając na mapy współczesnej Europy pomiędzy Litwę a Polskę, niejako klinem, wbija się „kawałek” Rosji. To ziemie będące niegdyś narodowościową mieszanką, określane później mianem twierdzy, których mieszkańcy uchodzili na Kremlu za nielojalnych i zbyt otwartych. Obwód kaliningradzki, bo...

Virtuti Militari – order hańby?
Najważniejsze polskie odznaczenie wojskowe – Order Virtuti Militari. Otrzymywali je bohaterowie, ludzie naprawdę zasłużeni, zbrodniarze wojenni, przedstawiciele wierchuszki ZSRR… Chwilę! Coś tu jest chyba nie tak? To niemożliwe! A jednak…

Od sceny flamenco do ruchu oporu w Krośnie. Kim był Sylvin Rubinstein?
Na początku była to historia żydowskiego rodzeństwa. Później niestety już samego Sylvina. Z siostrą, Marią Rubinstein, tworzyli zgrany duet. Ich postacie sceniczne – Imperio i Dolores – podziwiała cała Europa. Zdarzyło im się występować nawet za oceanem. Wojna...

Polski pilot, rosyjski bohater – Jan Nagórski
Polak Jan Nagórski (1888-1976) był jednym z pierwszych pilotów w carskiej Rosji i pierwszym na świecie pilotem polarnym. W Związku Radzieckim i posowieckiej Rosji nigdy nie zapomniano o jego zasługach dla rozwoju lotnictwa, ale we własnej ojczyźnie ten...

Japończycy podczas II wojny światowej też szykowali się do użycia broni masowego rażenia?
W sierpniu 2021 roku Federalna Służba Bezpieczeństwa Rosji ujawniła dokumenty, z których wynika, że – mimo nieuniknionej klęski Niemiec i państw osi oraz zbliżającego się końca globalnego konfliktu – Japonia przygotowywała się do wojny bakteriologicznej przeciwko Związkowi Radzieckiemu....

Od nich zależał los ludzkości. Jak chroniono polityków podczas II wojny światowej?
Konferencje w Teheranie, Jałcie i Poczdamie stały się miejscem, gdzie politycy Wielkiej Trójki – Winston Churchill, Józef Stalin i Franklin Delano Roosevelt (na ostatnim spotkaniu Harry Truman) – zdecydowali o kształcie powojennej Europy. Należało zapewnić im odpowiednią ochronę,...

Burzliwe dzieje Kremla
Od 1918 roku Kreml jest ośrodkiem władzy państwowej w Związku Radzieckim i posowieckiej Rosji. Ale na tym nie kończy się jego rola, bo ten obiekt także pełni funkcję największego muzeum pod otwartym niebem, miejsca kultu religijnego i …...

Azyl w… ZSRR. Cała rodzina uciekła z Ameryki do Związku Radzieckiego. Dlaczego?
Zazwyczaj to obywatele ZSRR lub innych państw z Europy Środkowo-Wschodniej ubiegali się o azyl na Zachodzie. Ale w 1986 roku role się odwróciły – amerykańska rodzina Lockshin otrzymała status uchodźców politycznych w Związku Radzieckim.

As myśliwski nagrodzony przez Hitlera i… Stalina
Radziecki as myśliwski Iwan Fiodorow to jedyny człowiek na świecie, który – nie będąc zdrajcą – otrzymał nagrody zarówno od Hitlera, jak i Stalina. Ciekawostką jest, że niemiecki Krzyż Żelazny z Liśćmi Dębu został mu wręczony w przededniu...

Pijany jak… Stalin? Dyktator był alkoholikiem i wciągnął w nałóg cały naród!
Józef Stalin nie tylko nałogowo pił alkohol, ale także zmuszał do spożywania napojów wyskokowych swoich partyjnych towarzyszy. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że dyktator rozpijał też radzieckich obywateli – za jego rządów konsumpcja spirytusu wzrosła 10-krotnie!

Podróże z historią. Odessa
Na południowym krańcu imperium rosyjskiego powstało miasto-legenda. Odessę założyli obcokrajowcy, zarządzali nią francuscy arystokraci, bogacili się tu polscy ziemianie, żydowscy, greccy i włoscy kupcy. Przestrzeń wolności znajdowali Rosjanie i Ukraińcy. Wszystko pod wyrozumiałym okiem kolejnych carów.

Samobójstwa, które zmieniły historię
Samobójstwo to zawsze szok i wstrząs dla najbliższych. Ale gdy zdarza się w rodzinie polityka, w grę wchodzi poczucie wstydu i utraty prestiżu w oczach obywateli. Oraz oczywiście – kwestia sukcesji.

Polska flotylla na Obie. Nasze okręty w walce z bolszewikami
Okręty pod biało-czerwoną flagą pojawiły się nawet w głębi Rosji. Polska flotylla rzeczna na Obie istniała bardzo krótko. Mimo to stoczyła kilka wygranych potyczek z bolszewikami.

Uciekli, bo bali się prześladowań, więzienia, a nawet śmierci. Rosyjscy emigranci w Polsce
Przez stulecia Polska była azylem dla rosyjskich emigrantów politycznych. Większość z nich musiała opuścić ojczyznę z powodu prześladowań. Niektórzy uciekli, by ratować życie.

Największy wróg imperium? Wolnomyśliciel i wykształcona kobieta!
Bardzo osobliwie przebiegał w Rosji rozwój szkolnictwa wyższego. Rząd martwił się, by w miarę powstawania nowych uniwersytetów nie rodziły się w społeczeństwie nowe idee. Zbyt dużo wykształconych osób mogłoby pokrzyżować władzy plany. Obawiano się przede wszystkim rozmaitych „wolnomyślicieli”...

Oświecone imperium. Reformy edukacji w Cesarstwie Rosyjskim
Reformy zawsze były bardzo ważne we wszystkich liczących się państwach. Nie inaczej było w imperium carów. W XIX wieku przeprowadzano je na wielu płaszczyznach. Już Piotr Wielki zapoczątkował reformy na szeroką skalę, wprowadzając Rosję w krąg kultury europejskiej;...

Pantery w śniegu i błocie. Rzeź w kotle pod Korsuniem
To była jedna z najkrwawszych i najtrudniejszych bitew na froncie wschodnim. Na początku stycznia 1944 roku Armia Czerwona otoczyła na Ukrainie sześć niemieckich dywizji. W wielkim kotle między Korsuniem a Czerkasami utknęło ponad 60 tysięcy ludzi. Niemcy próbowali...