Średniowiecze

Dolnośląska Droga św. Jakuba
Dolnośląska Droga św. Jakuba jest fragmentem słynnego „szlaku z białą muszlą”. Każdego roku tysiące pielgrzymów przemierzają ten ogólno kontynentalny szlak pielgrzymkowy wiodący do grobu świętego, który – według legendy – znajduje się w hiszpańskiej katedrze w Santiago de...

To była najpotężniejsza flota w dziejach. Dlaczego dziś nikt o niej nie pamięta?
„Jeśli ludzie służą swemu księciu z najwyższą lojalnością, nie mogą nic zrobić, a jeśli czczą bogów z najwyższą szczerością, nie ma modlitwy, która nie zostanie wysłuchana” – czytamy w XV-wiecznej inskrypcji admirała Zhenga He. Modły chińskiego dowódcy musiały...

Eleonora Akwitańska – historia jednej z najpotężniejszych kobiet średniowiecznej Europy
Choć średniowiecze było okresem zdominowanym przez mężczyzn, to jednak nie brakowało wówczas kobiet pełnych pasji, ambicji i chęci władzy. Na ich tle wyraźnie wyróżnia się postać Eleonory Akwitańskiej. Była nie tylko jedną z najbogatszych oraz najbardziej wpływowych dam...

Chorwacki szlak głagolicki w Bašce
Chorwacka Baška to niezwykłe miejsce – jej główną atrakcją jest… alfabet. To tu bowiem w połowie XIX wieku odkryto jeden z najstarszych zabytków pisma głagolickiego, tzw. płytę z Baški. Dlaczego jest aż tak istotna dla lokalnej kultury?

Wrocław dla miłośników grozy
Szelest, jęki, zawodzenia, niewyraźne postacie w pustych korytarzach… Niemal każde miasto świata ma swoje legendy o zmarłych, którym niespieszno odejść w zaświaty. Miejsca, gdzie po zmroku można usłyszeć tajemnicze kroki, wzbudzają mieszankę strachu i zaciekawienia. I oczywiście szybko...

Râșnov – chłopski sen o potędze
Niemal w sercu dzisiejszej Rumunii nad rzeką Ghimbășel wznosi się potężna siedmiogrodzka twierdza – Râșnov. Mogłoby się wydawać, że nie ma w tym nic niezwykłego. Niezliczone zamki, forty, cytadele i warowne kościoły Transylwanii nadały tej krainie miano „karpackiej...

Poznańskie hołdy pruskie. Krzyżacy w Wielkopolsce
Są kojarzeni z bitwą pod Grunwaldem, zamkiem w Malborku, Władysławem Jagiełłą i Konradem Mazowieckim. Mowa oczywiście o Krzyżakach, czyli rycerzach Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, założonego 19 listopada 1190 roku. Mało kto wie, że...

W poszukiwaniu karczmy, czyli co i gdzie pili Anglicy
Anglia, średniowiecze. Jesteś podróżnym. Spragnionym wędrowcem, który szuka noclegu i napoju, znużony trudem drogi. Słońce zaczyna chylić się coraz niżej a na horyzoncie zaczynają majaczyć pierwsze domostwa. Dokąd się udasz? Jakie masz możliwości?

Jedyny taki budynek na świecie – opowieść o wyjątkowej kaplicy templariuszy w Chwarszczanach
W połowie XIII wieku templariusze postanowili zbudować kaplicę w niepozornym miejscu. Nie cieszyli się zbyt długo swoją siedzibą, bo już w 1312 roku działalność zakonu została zawieszona, a majątek w Chwarszczanach przejęli joannici. W XV wieku przez kilka...

Pojmany, oślepiony i kompletnie zapomniany – polski książę wymazany z historii
Dzieci władców mają zazwyczaj wiele szczęścia, mogąc liczyć na dostatnie życie jako następcy rodziców. Zdarza się jednak, że z rozmaitych powodów dany potomek nie jest mile widziany w rodzinie…

Top 5 wskazówek dla ciężarnych kobiet w średniowieczu
Narodziny dziecka w średniowiecznej Europie stawiały kobiety przed szeregiem poważnych wyzwań i niebezpieczeństw. Wątpliwości zaczynały się od tego co pić podczas porodu, a kończyły na odpowiedzi na pytanie, podczas których świąt odprawiać modły o bezpieczną ciążę. Nie trudno...

Makabryczna śmierć „pierwszej królowej Francji”. Królowa Brunhilda została poddana wyjątkowo okrutnym torturom
„Jej ciało zostało rozczłonkowane uderzeniami kopyt i szybkością galopady” – donosił frankijski kronikarz Fredegar. Ta brutalna śmierć była dla królowej Brunhildy… wybawieniem. To, co zgotowali jej wcześniej przeciwnicy polityczni, było znacznie gorsze. Jak wyglądały ostatnie chwile pierwszej wielkiej...

Jako jedyny polski władca... nigdy nie postawił stopy w naszym kraju! Ba, formalnie nie został nawet koronowany!
Wacław III miał przed sobą świetlaną przyszłość – między innymi jako król Polski, ale spotkał go gwałtowny koniec, który jednocześnie zakończył dzieje dynastii Przemyślidów.

Tego polskiego władcę wymazano z dziejów. Dlaczego?
Większość historyków pomija go w swoich kronikach. Krótki okres jego rządów był czasem prześladowań i okrucieństwa. Oto burzliwa historia pierwszego syna Bolesława Chrobrego.

Ostatni pojedynek, czyli gwałt, zemsta i śmierć w średniowiecznej Francji
Jean de Carrouges i Jacques Le Gris to dwaj średniowieczni rycerze, którzy pod koniec XIV wieku stoczyli ostatni w historii Francji pojedynek sądowy. Le Gris miał zgwałcić młodą żonę Carrouges’a, lecz jako protegowany swojego feudalnego pana mógł uniknąć...

Mieszkańcy porzucili swe domy i jakby się rozpłynęli... Tajemnica „Złotego Miasta” zagubionego w kambodżańskiej dżungli
Syjamczycy dotarli na tereny imperium khmerskiego zwanego Moha Nokor, by po raz kolejny obłowić się skarbami „Złotego Miasta”. Zastali je jednak całkowicie wyludnione. Ze strachem w oczach niezwłocznie się wycofali.

Odwieczni wrogowie i wierni sojusznicy? Burzliwe dzieje najdziwniejszej pary Europy
Czy w dobie wojny krymskiej był ktoś bardziej niezadowolony z połączenia sił Wielkiej Brytanii i Francji przeciwko carskiej Rosji niż lord Raglan? Zapewne nie. Głównodowodzący wojskami Albionu tak niechętnie odnosił się do żołnierzy Napoleona III, że wrogich Rosjan...

Powrót Quetzalcoatla, czyli krwawy podbój stolicy Azteków
500 lat temu – 26 maja 1521 roku – miała miejsce najważniejsza bitwa w dziejach podboju Meksyku przez Hiszpanów. Armia konkwistadorów starła się w krwawym boju z Aztekami pod Tenochtitlán, stolicą państwa położoną na wyspie jeziora Texcoco.

Latające trupy, pociski w kale i garnki z wężami, czyli broń biologiczna starożytności i średniowiecza
Broń biologiczna brzmi nowocześnie i kojarzy się z tajnymi laboratoriami. Nie każdy wie, że po „biologiczne” rozwiązania w walkach z wrogiem sięgano nieomal od zarania cywilizacji. Zwłoki zmarłych na choroby zakaźne przerzucano przez mury obleganych miast, by wywołać...

Zwłoki rzucane na pożarcie sępom i... psom. Ta religia wyjątkowo brutalnie rozprawiała się ze zmarłymi
W zaratusztrianizmie śmierć postrzegana jest jako triumf sił zła nad dobrem, a zmarły należy do boga Angra Mainju. Im bardziej człowiek zasłuży się na ziemi, tym większa jest radość bóstwa wszelkiego zła z jego zgonu. Według wierzeń ciało...

Wojna motorem postępu? Najdziwniejsze w dziejach maszyny do zabijania
„Otóż książę nie powinien mieć innej troski ani innej myśli, ani poświęcać się innemu rzemiosłu, jak tylko sprawom wojennym […]. I jak lekceważenie tego rzemiosła jest główną przyczyną twej straty, tak biegłość w nim twego zysku” – pisał...

Państwo zakonu krzyżackiego – maszyna do podbojów
Gdy w 1226 roku Konrad Mazowiecki przyznał ziemię chełmińską i michałowską Zakonowi Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego, nie miał świadomości, z jak sprawnym i konsekwentnym partnerem ma do czynienia. Kilkadziesiąt lat później Krzyżacy nie tylko spacyfikowali wszystkie...

Ogniem, mieczem i… słowem. Jak św. Franciszek próbował nawrócić sułtana?
Wielomiesięczne oblężenie Damietty zdawało się nie mieć końca. Co gorsza – 29 sierpnia 1219 roku wymęczeni i niezdyscyplinowani krzyżowcy omal nie doprowadzili do klęski piątej krucjaty. Spodziewając się najgorszego po przegranej bitwie pod murami miasta, ujrzeli, jak biedny...

Szczęśliwa Ferrara. To miasto zdołało oprzeć się czarnej śmierci…
„A wtedy kipiały ich uda i ramiona […]. Zakażał się cały organizm, tak że pacjent gwałtownie wymiotował krwią. Wymioty trwały nieprzerwanie przez trzy dni, bez jakichkolwiek oznak ozdrowienia, a następnie pacjent umierał” – pisał franciszkanin Michael Piazza, oddając...

Muzyka, sprośne żarty i… rwanie zębów. Tak wyglądały wizyty u średniowiecznych dentystów
By przekonać pacjentów do skorzystania z usług, średniowieczni rwacze zębów musieli stosować dość niecodzienne fortele. Okazuje się jednak, że ekstrakcja nie była najgorszym, co mogło spotkać nieszczęśnika cierpiącego z powodu bólu zęba…