Historia Niemiec i Austrii
Louise Brooks – gwiazda kina niemego, która wyprzedziła swoje czasy
„Louise Brooks (…) nie potrzebowała reżyserii, ale mogła poruszać się po ekranie, powodując, że sama jej obecność tworzyła dzieło sztuki” – pisała wybitna krytyczka filmowa Lotte Eisner. Talent filigranowej i epatującej naturalnym erotyzmem Louise nie znalazł jednak początkowo...
Zrabowane dziecko
Niebieskie oczy, blond włosy i wiek – mniej więcej – 10 lat. Tylko tyle wystarczyło, aby Niemcy wywieźli dziecko z Polski podczas drugiej wojny światowej. Zdarzało się, że w środku nocy siłą odbierano matkom ich pociechy, o niczym...
Niki Lauda. Blizny, które znał cały świat
Swoją karierę w królowej sportów motorowych zaczynał od niepowodzeń. Aby zaistnieć Formule 1 zdecydował się na szaleńczy krok, ocierając się o bankructwo. Później wszystko mu się udawało i przed trzydziestką osiągnął sukces. Jednak pewnego feralnego dnia szczęście odwróciło...
Podróże z historią. Obwód kaliningradzki
Zerkając na mapy współczesnej Europy pomiędzy Litwę a Polskę, niejako klinem, wbija się „kawałek” Rosji. To ziemie będące niegdyś narodowościową mieszanką, określane później mianem twierdzy, których mieszkańcy uchodzili na Kremlu za nielojalnych i zbyt otwartych. Obwód kaliningradzki, bo...
Narzędzie podniebnych asów – synchronizator
Dopóki pierwsza wojna światowa toczyła się przede wszystkim na lądzie, a samoloty były bardzo nieliczne i pełniły funkcje rozpoznawcze, ich piloci raczej sobie nie przeszkadzali. Należeli przecież do wyjątkowo wąskiej grupy śmiałków. Na dodatek nierzadko znali się z...
Prusacy wymyślili system edukacji dla robotników i żołnierzy. Do dziś kształcimy w nim dzieci
Dzieci pracują w ciszy. Sztywny, regularny rytm nauki wyznaczają im dzwonki. Wszyscy siedzą w równo ułożonych ławkach i wykonują polecenia nauczyciela. Ten przekazuje wiedzę wyznaczoną przez podstawę programową. Na koniec kilkuletniego cyklu – ogólny egzamin. Brzmi znajomo? Bez...
Siemens-Schuckert – samolot „beczka”, który wzbijał się jak rakieta
Czy samolot o kształcie beczki ze skrzydłami może być maszyną szybką, zwrotną, a do tego o rekordowej prędkości wznoszenia? Czy zgrabne myśliwce o cieszących oko aerodynamicznych kształtach mogą pozostać w tyle za wzbijającym się jak rakieta samolotem przypominającym...
Żydowska kochanka Hitlera. Księżna, która uwiodła samego Führera
Stephanie von Hohenlohe za sprawą swej inteligencji stała się mistrzynią uwodzenia i manipulowania poczynaniami mężczyzn. Księżna była osobą pełną uroku, któremu nie potrafili się oprzeć najwięksi europejscy arystokraci, a także sam Adolf Hitler. Führer całkowicie zignorował jej żydowskie...
Na dźwięk kolędy opuścili okopy i zjednali się z wrogiem. Rozejm bożonarodzeniowy w 1914 roku
W czasie I wojny światowej dwie wrogie armie toczyły zacięte boje. Gdy jednak przyszło im spędzić święta Bożego Narodzenia z dala od domu, wydarzyło się coś nieoczekiwanego. Słowa kolędy skruszyły zwaśnione serca i doprowadziły do tymczasowego rozejmu. Żołnierze...
Rumpler C.VII – supertechnika I wojny światowej
Niemiecki samolot rozpoznawczy Rumpler CVII należał do szczytowych osiągnięć techniki lotniczej okresu I wojny światowej. Zaledwie trzy lata od rozpoczęcia konfliktu, gdy załogi pojedynczych spotykających się w przestworzach samolotów strzelały do siebie z rewolwerów i karabinów piechoty, Niemcy...
Z powstańczej Warszawy, za urzędnicze biurko. „Kat Woli” doczekał dostatniej starości. Po wojnie był burmistrzem w Niemczech
Westerland to uroczy nadmorski kurort na wyspie Sylt na Morzu Północnym. To tu przez wiele lat w fotelu burmistrza zasiadał Heinz Reinefarth. Ten doceniony przez państwo niemieckie kombatant z czasów II wojny światowej (dostawał rentę generalską), żył w...
Żądła i maksimy. Jak pszczoły pomogły Niemcom pokonać Anglików?
„Ale do diabła, Francuz walczący przeciw nam wraz z brytyjskimi najemnikami i całą tą afrykańską hałastrą nie jest towarzyszem dla niemieckiego żołnierza (…)” – pisała w grudniu 1914 roku jedna z kajzerowskich gazet frontowych. Takie nacjonalistyczne wywody doskonale...
„Niemiecki element” w koronie brytyjskiej. Niewygodne związki rodziny królewskiej z nazistami
Reputację brytyjskiej rodziny królewskiej poważnie naruszył fakt, że wszystkie cztery rodzone siostry księcia Filipa – narzeczonego księżniczki Elżbiety – wyszły za mąż za niemieckich książąt, którzy byli członkami partii nazistowskiej. Mało brakowało, by ślub następczyni tronu i jej...
Posłał na dno blisko 30 alianckich statków, niemal paraliżując brytyjski handel i terroryzując porty na Dalekim Wschodzie...
W języku malajalamskim określenie emadan lub yemandan odnosi się do rzeczy doniosłych, a w narzeczu Tamilów emdena to ktoś potrafiący manipulować. I choć trudno dziś w to uwierzyć, mają one źródło w nazwie… niemieckiego krążownika SMS Emden, który...
Samobójstwa, które zmieniły historię
Samobójstwo to zawsze szok i wstrząs dla najbliższych. Ale gdy zdarza się w rodzinie polityka, w grę wchodzi poczucie wstydu i utraty prestiżu w oczach obywateli. Oraz oczywiście – kwestia sukcesji.
Turecki Krzyż nad Londynem
Zapewne niewielu mieszkańców angielskiego miasta Folkestone u wybrzeży kanału La Manche spodziewało się, że dzień 25 maja 1917 roku będzie inny niż zwykle. Gdzieś na kontynencie trwały krwawe zmagania wielkiej wojny, ale tutaj oprócz docierających wieści frontowych nikt...
Dowódca U-Boota, który powiedział zbyt wiele…
Czy w 1943 roku, kiedy szala zwycięstwa w bitwie o Atlantyk wyraźnie przechylała się na stronę aliantów, można było osądzić doświadczonego dowódcę U-Boota i skazać go na śmierć? Czy donos mógł być ważniejszy niż osiągnięcia wojskowe? I w...
Najsłynniejsze lotnisko Europy. To tu lądowały porywane przez Polaków samoloty
Na początku lat 80. nazwę LOT odczytywano jako Lot – Okęcie – Tempelhof. Nic dziwnego. Co czwarty samolot porwany na świecie wystartował z polskich lotnisk, większość z nich wylądowała właśnie na Tempelhof. Ten pierwszy nowoczesny port lotniczy na...
Ostatnie tchnienie nazistowskiej propagandy. Tak Goebbels zamierzał odwrócić bieg wojny...
„Propaganda nie może ujawniać się nigdy jak tylko wtedy, gdy jest to pożądane…” – mówił w 1933 roku w jednym ze swoich pierwszych wystąpień Joseph Goebbels. Zapewne nie spodziewał się czasów, gdy zapotrzebowanie na subtelne wpływanie na społeczeństwo...
Niemiecki kolos idzie na dno. Zatopienie „Bismarcka”
Los okrętu został przesądzony właściwie w chwili, gdy wyszedł w morze. Ale Brytyjczycy mieli pełne prawo obawiać się jego potężnych dział. Nawet ścigany „Bismarck” był śmiertelnie niebezpieczny. Zatonął równo 80 lat temu.
Nędza i niewola czy skok cywilizacyjny? Co TAK NAPRAWDĘ przyniosły Polakom zabory?
W aktualnie obowiązującej wykładni historii okres zaborów to niewola, czas stracony, którego skutki odczuwamy do dziś. Czy tak było rzeczywiście? Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, ale chyba warto spróbować jej poszukać.
„Bitwa o Anglię”, „kampania wrześniowa” i „polskie obozy koncentracyjne”, czyli spór o historyczne nazewnictwo
Zżymamy się, gdy zagraniczni autorzy lekkim piórem opisują ważne dla nas sprawy. „Polskie obozy koncentracyjne” to najbardziej jaskrawy przykład, ale czy my też zawsze dbamy o precyzyjne sformułowania?
Sen wariata. Ten nazistowski zbrodniarz postanowił na własną rękę zaprowadzić pokój na świecie
Gdy Hess, druga osoba w NSDAP, zapytał swego Führera, czy ten nadal chciałby pokoju z Wielką Brytanią, tak jak pisał w „Mein Kampf”, ten odpowiedział, że owszem. Trochę na odczepnego, bo jego myśli zaprzątnięte były planami inwazji na...
Wolność dla zuchwałych. Jak zagorzały nazista wywiódł w pole Amerykanów?
Czy to możliwe, by pod okiem strażników wybudować w obozie jenieckim długi i głęboki tunel? Czy da się przeprowadzić ucieczkę aż 25 ludzi? I jeszcze w międzyczasie skonstruować przenośny kajak? To nie scenariusz kolejnego filmu z Hollywood, to...
Ku pokrzepieniu serc, czyli „Titanic” według nazistowskiej propagandy
Kiedy jesienią 1943 roku Goebbels zobaczył swój wymarzony film o Titanicu, zdecydował, że wbrew zamierzeniom zdemoralizuje on jednak naród niemiecki. Szef hitlerowskiej propagandy miał się w nim dopatrzeć dzieła niebezpiecznie trafnie opisującego sytuację w III Rzeszy. Według niego...