XIX wiek
Piotr Wysocki. Kim był człowiek, który wywołał powstanie listopadowe?
Ochotnik do wojska, instruktor musztry, buntownik. Chciał doprowadzić do nowej bitwy pod Termopilami. I dokładnie to uczynił.
Gadzinówka. Skąd wzięło się popularne określenie na każdą kolaborancką gazetę?
Wbrew obiegowej opinii to wcale nie wydawana podczas I wojny światowej „Godzina Polski” dała początek prześmiewczemu określeniu. Gadzinówki – i ich nazwa – mają o wiele starszą genezę.
„Dla Polaków można czasem coś dobrego zrobić, ale z Polakami nigdy”. Rusofil i kolaborant, ale słowa wciąż dają do myślenia
Aleksander hrabia Wielopolski uważał się za wielkiego patriotę. Polacy zapamiętali go jednak jako zdrajcę. A jego pełne goryczy i pogardy słowa przeszły do historii.
Czy Polska była przedmurzem chrześcijaństwa?
Przedmurze na stałe weszło do arsenału polskich mitów narodowych. Czy rzeczywiście Polska nim była? I czy we frazesy o przedmurzu wierzyli papieże oraz królowie, w których obronie ponoć występowaliśmy?
Dlaczego Napoleon zaatakował Rosję?
Choć Francja miała znaczącą przewagę militarną, o wojnie z Rosją nie należało myśleć lekceważąco. Car Aleksander I pozostał jednym z niewielu niezależnych graczy na arenie europejskiej. Napoleon wiedział o tym i próbował początkowo zawrzeć z nim sojusz. Co...
„Migranci wbrew swej woli” (Swietłana Mulina)
Polityka karna rosyjskiego samowładztwa, mająca na celu zgnębienie powstańczego ducha. Chociaż problematyka ta doczekała się szeregu opracowań, wciąż pozostaje tu ogrom zagadnień niezbadanych. Ten obszar uzupełnia Swietłana Mulina, która dotyka spraw bliskich sercu bodaj każdego Polaka.
W przedwojennej Polsce niemal nikogo nie było stać na lodówkę. Jak w takim razie radziły sobie nasze prababki?
Dzisiaj trudno sobie wyobrazić życie bez lodówki. W II Rzeczpospolitej to posiadanie takiego sprzętu pozostawało w strefie wyobrażeń. Kosztował tyle, co nowy samochód. I typowa Polka musiała wiedzieć co zrobić, by obejść się bez niego.
Po co Lenin przyjechał do Polski zaraz przed wybuchem pierwszej wojny światowej? I co właściwie tu robił?
Spacerował, jeździł na rowerze, chodził na górskie wycieczki. Wysyłał setki listów… Ale to tylko wierzchołek góry lodowej. Czym jeszcze zajmował się Lenin, gdy mieszkał w Krakowie i na Podhalu?
Czy Nikola Tesla jest przereklamowany? Mity i kłamstwa o słynnym wynalazcy
Trudno byłoby znaleźć drugiego wynalazcę, którego życiorys obrósł tak wieloma mitami i został tak bardzo przeinaczony, jak ma to miejsce w przypadku Nikoli Tesli. Z jakimi kłamstwami i wyolbrzymieniami najwyższa pora się rozstać?
Była jedną z największych polskich feministek. Dlaczego nigdy o niej nie słyszałaś?
W młodości wzbudzała oburzenie. Pod koniec życia mawiano o niej: “staroświecka guwernantka i nudna moralizatorka”. Pośmiertnie stała się bohaterką obyczajowego skandalu. Czy wiesz o kim mowa?
Wstydliwe, przepełnione trwogą i obrzydzeniem. Tak wyglądały początki seksuologii
"Pod względem zwyrodnienia płciowego grozi już chyba ludzkości pełna zagłada" - twierdzili specjaliści. Badanie seksu zrodziło się ze strachu. I z głębokiego przekonania o powszechności degenerujących dewiacji.
Pierwsza wystawa sztuki biedermeieru w Polsce
Od 5 października 2017 do 7 stycznia 2018 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie będzie można podziwiać pierwszą w kraju wystawę zbierającą dzieła okresu biedermeieru. Eksponaty z kolekcji MNW wzbogacą zabytki przywiezione między innymi z muzeów narodowych w Krakowie,...
Nareszcie wiemy, co otaczało zamek książęcy w Bielsku
Czteroosobowa grupa lokalnych archeologów odkryła na placu przed zamkiem książąt Sułkowskich w Bielsku-Białej pozostałości nieistniejących już dziś budowli. Część z nich pochodzi ze średniowiecza, a całe odkrycie rzuca nowe światło na dzieje zabytku.
Słynnego listu Abrahama Lincolna… wcale nie napisał Lincoln!
Uważany za arcydzieło epistolografii list Abrahama Lincolna do pewnej bostońskiej matki z 1864 roku do dziś wzbudza spore kontrowersje. Jedna z wątpliwości dotyczyła autorstwa tekstu. Zespół brytyjskich naukowców twierdzi, że rozwikłał tę zagadkę.
„Budapeszt 1900. Portret miasta i jego kultury” (John Lukacs)
Henri de Blowitz, wybitny korespondent dyplomatyczny londyńskiego „Timesa” pochodzący z Czech, pod koniec XIX wieku podróżował z Wiednia do Budapesztu. Konstatował: „Wyznaję, że nie ma na świecie miasta, które mniej by mnie pociągało i ciekawiło niż Wiedeń”, narzekając...
Najważniejszy zabytek na Litwie zbudowano… niespełna dziesięć lat temu. Na życzenie polityków i bez historycznej wiedzy
Zdecydowała determinacja premiera, budżet przekroczono niemal dwukrotnie, a czas budowy przedłużył się o całe lata. Efekt nie zachwyca, bo Pałac Wielkich Książąt Litewskich z historią i z przemyślaną architekturą ma niezwykle mało wspólnego.
Dom, w którym urodził się Hitler, ostatecznie przejęty przez państwo austriackie
Austriacki Trybunał Konstytucyjny orzekł w piątek, że przejęcie przez państwo domu, w którym urodził się Adolf Hitler, było legalne. Decyzja ta kończy trwającą od miesięcy batalię prawną między właścicielką a Republiką Austrii. Co teraz stanie się z budynkiem?
Poznaj sekrety podziemi oświęcimskiego zamku
O tunelach od dawna krążyły plotki. Siatka podziemnych korytarzy miała oplatać zamkowe wzgórze, rozciągać się pod miastem i skrywać sekrety III Rzeszy. Być może wkrótce będzie można samemu zweryfikować te pogłoski.
Władze Mińska zdecydowały, że skwer w stolicy otrzyma imię polsko-białoruskiego filantropa Woyniłłowicza
Urodzony w 1847 roku w majątku Ślepianka Edward Woyniłłowicz był jednym z najzamożniejszych ziemian na Mińszczyźnie. Na początku XX wieku zaangażował się w działalność białoruskiego ruchu narodowego. Był fundatorem pierwszego białoruskiego wydawnictwa „Zahlanie sonca i u nasza wakonca”,...
10 najbardziej zasłużonych masonów w dziejach Polski
Kontrolowali polskie uniwersytety, a nawet elementarze. Mieli wtyki przy Okrągłym Stole i w przedwojennej endecji. Czy naprawdę rządzili Polską? Pytamy jednego z najlepszych w kraju specjalistów od masonerii.
Na Antarktydzie znaleziono ważną pamiątkę po polarniku, który zginął w wyścigu o pierwszeństwo w zdobyciu bieguna południowego
Na przylądku Adare’a, wysuniętej najdalej na północny-wschód części Ziemi Wiktorii, w jednej z dwóch historycznych chat zbudowanych tam przez pierwszych polarników, pod warstwą kurzu, niedopałków papierosów i pingwinich odchodów, naukowcy znaleźli tajemniczą akwarelę przedstawiającą martwego ptaka z dziobem...
Czy współtwórcą serbskiego nacjonalizmu był Polak?
Serbia w centrum projektu federacji europejskiej? O tym XIX-wiecznym projekcie, którego autorem był polski arystokrata, mało kto dzisiaj pamięta. Tymczasem to między innymi jego plany wykorzystano jako fundament rodzącego się serbskiego nacjonalizmu.
Potrzebne były dwa stulecia. Odnaleziono kopyto ulubionego konia Napoleona
Służył Bonapartemu 16 lat. Zjechał z nim pół świata. Otrzymał imię na cześć wspaniałej wiktorii „Małego Kaprala”. Ostatnie lata spędził w Anglii, a po śmierci jego kopyta miały służyć jako… tabakiery! Ale jedno z nich zaginęło…
Czy duch Napoleona nawiedza włoskie miasto? Specjaliści postanowili to sprawdzić
Dwadzieścia dni. Ponad setka badaczy. Jedno miasto. A to wszystko po to, by sprawdzić prawdziwość pewnego zjawiska paranormalnego. Bowiem jak twierdzą turyści, wokół pałacu w Lukce krąży postać do złudzenia przypominająca cesarza Bonapartego…
Skarby w wieży kościoła w krakowskim Podgórzu
W starej szafie w wieży kościoła pod wezwaniem św. Józefa w krakowskim Podgórzu odnaleziono XVI-wieczną Biblię, stare fotografie i szereg dokumentów z XIX stulecia.