Walki o przyczółki warszawskie (16–23 września 1944)

fot.Adrian Grycuk/CC BY-SA 3.0 pl W jednym z warszawskich parków znajduje się pomnik dedykowany pamięci uczestników walk.

Walki o przyczółki warszawskie, bitwa o przyczółek czerniakowski, desant na przyczółek czerniakowski (16–23 września 1944) – walki stoczone o opanowanie przyczółków w Warszawie na lewym brzegu Wisły.

Po zajęciu Pragi jednostki 1 Armii Wojska Polskiego (dowódca – generał dywizji Zygmunt Berling) przystąpiły do forsowania Wisły celem udzielenia pomocy oddziałom powstańczym w lewobrzeżnej Warszawie. W nocy z 15 na 16 września pododdziały 9 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty (dowódca – generał Stanisław Galicki) zdołały uchwycić przyczółek na górnym Czerniakowie i nawiązać współdziałanie bojowe z walczącymi tam oddziałami Armii Krajowej. W nocy z 17 na 18 września powstał, obsadzony przez pododdziały 6 pułku piechoty 2 Dywizji Piechoty (dowódca – pułkownik Jan Rotkiewicz), przyczółek żoliborski, natomiast 19 września pododdziały 8 pułku piechoty 3 Dywizji Piechoty uchwyciły niewielki przyczółek na Powiślu, pomiędzy mostami Poniatowskiego i Średnicowym.

Pomimo że, poświęcenie żołnierzy było ogromne, brak odpowiednich przygotowań oraz niedostateczna koordynacja działań przesądziły o niepowodzeniu tej operacji. W nocy z 22 na 23 września oddziały polskie, pod silnym naciskiem nieprzyjaciela, wycofały się z dużymi stratami (2834 żołnierzy) na prawy brzeg Wisły.

Autor hasła:

Dr hab. Zdzisław Zblewski – historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Wykładowca Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalista z zakresu dziejów Polski Ludowej i ruchów opozycyjnych tego okresu. Autor takich prac jak „Między wolną Polską a siedemnastą republiką” czy „Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu”.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.