Bitwa pod Warszawą, bitwa warszawska (28-30 lipca 1656) – W czasie „potopu” doszło tu do największej bitwy w dziejach wojen polsko-szwedzkich. Siły polskie liczyły ok. 25 tys. wojska regularnego, 10–13 tys. pospolitego ruszenia oraz 2 tys. Tatarów. Wojska szwedzko-brandenburskie, dowodzone przez króla Karola Gustawa i elektora Fryderyka Wilhelma, liczyły tylko ok. 18 tys. ludzi, ale przeważały siłą ognia i wyszkoleniem żołnierzy.
28 VII Szwedzi podjęli nieudaną próbę przełamania polskich szańców. Następnego dnia doszło do bitwy w otwartym polu. Kiedy Szwedzi ruszyli do natarcia, nastąpiła wielka szarża polskiej i litewskiej husarii (1200 koni), prowadzona przez pisarza polnego litewskiego Aleksandra Hilarego Połubińskiego. Po początkowych sukcesach została zatrzymana ogniem szwedzkiej piechoty.
W bitwie tej ks. Bogusław Radziwiłł uratował życie królowi Karolowi Gustawowi, zaatakowanemu przez polskiego husarza Jakuba Kowalskiego. Rozstrzygnięcie nastąpiło trzeciego dnia, kiedy szwedzcy piechurzy zepchnęli piechotę polską z pasa wydm i dotarli do mostu, przez który przeprawiały się cofające się oddziały polskie. Wojsko uległo rozproszeniu, ponosząc znaczne straty – ok. 2 tys. ludzi. Straty szwedzkie sięgały tysiąca ludzi.
Autor hasła:
Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.
Materiały na temat bitwy pod Warszawą z portalu CiekawostkiHistoryczne.pl:
artykuł | 27.02.2017 | Autor:
Dlaczego husaria nie obroniła nas przed szwedzkim potopem?
Jeszcze na początku XVII stulecia za jej sprawa gromiliśmy Szwedów. Pół wieku później husaria na nic nam się jednak nie przydała. Kraj padł łupem wroga, a król był zmuszony salwować się ucieczką. Dlaczego skrzydlaci rycerze nas nie ochronili?
artykuł | 23.02.2016 | Autor:
Jak pokonać husarza? Pięć (prawie) niezawodnych sposobów
Gdy poseł angielskiego króla Karola II zobaczył po raz pierwszy polskich husarzy, nie mógł wyjść z podziwu. Zapisał w diariuszu: To wojsko jest najświetniejszą rzeczą, jaką widziano. I nie była to odosobniona opinia. Czy to znaczy, że na husarię nie było sposobu? Jak się okazuje, kilka by się znalazło.
news | 13.04.2015 | Autor:
Sienkiewicz nie zmyślał. Szwedzki król niemal zginął z rąk polskiego szlachcica
„Ja jestem pan Kowalski, a to jest pani Kowalska” – mawiał sympatyczny bohater „Potopu” Sienkiewicza, bijąc się po szabli. Dwójce historyków udało się udowodnić, że nie był on postacią fikcyjną i rzeczywiście zginął bohaterską śmiercią w ataku na szwedzkiego króla.
Najważniejsze bitwy w trakcie potopu szwedzkiego:
-
Bitwa pod Ujściem (24 lipca 1655)
-
Bitwa pod Żarnowem (16 września 1655)
-
Bitwa pod Wojniczem (3 października 1655)
-
Bitwa pod Kościanem (4 października 1655)
-
Bitwa pod Gołębiem (19 lutego 1656)
-
Bitwa pod Warką (7 kwietnia 1656)
-
Bitwa pod Kłeckiem (7 maja 1656)
-
Bitwa pod Kcynią (1 czerwca 1656)
-
Bitwa pod Warszawą (28-30 lipca 1656)
-
Bitwa pod Lubczem (28 sierpnia 1656)
-
Bitwa pod Prostkami (8 października 1656)
-
Bitwa pod Filipowem (22 października 1656)
-
Bitwa pod Magierowem (11 lipca 1657)
-
Bitwa na wyspie Alsen (14 grudnia 1658)
-
Bitwa pod Nyborgiem (26 listopada 1659)
-
Bitwa pod Połonką (28 czerwca 1660)