Bitwa pod Pońcem (8 listopada 1704)

fot.Giovanni Antonio Guardi/domena publiczna Johann Matthias Schulenburg

Bitwa pod Pońcem (8 listopada 1704) – W czasie wielkiej wojny północnej wycofujący się spod Poznania 5-tysięczny korpus wojsk sasko-rosyjsko-polskich pod dowództwem saskiego gen. Johanna Matthiasa Schulenburga stanął pod Pońcem. W skład korpusu wchodziła piechota, nieliczny oddział jazdy i 9 dział. 8 listopada został on zaatakowany przez liczącą ok. 4 tys. dywizję jazdy szwedzkiej, dowodzoną przez samego króla Karola XII.

Po rozbiciu kawalerii saskiej atak Szwedów został skierowany w lukę między batalionami piechoty, jednak ogień piechoty saskiej, uzbrojonej w nowoczesne karabiny skałkowe, powstrzymał uderzenie. Po przegrupowaniu obu wojsk Karol XII rzucił jazdę do kolejnego ataku, w czasie którego wdarła się ona głęboko w szeregi piechoty saskiej, została jednak otoczona. W tej sytuacji król nakazał resztkom swych oddziałów odwrót. Bitwa została wygrana przez Schulenburga dzięki nowoczesnej broni palnej saskiej piechoty. Straty wojsk saskich wyniosły ok. 500 ludzi, straty Szwedów – trzykrotnie więcej. Mimo wygranej bitwy korpus Schulenburga wycofał się na Śląsk.

Autor hasła:

Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.