Bitwa pod Kliszowem (19 lipca 1702)

fot.domena publiczna Fragment XVIII-wiecznego obrazu przedstawiającego bitwę pod Kliszowem

Bitwa pod Kliszowem, Kliszów (19 lipca 1702) – W czasie wielkiej wojny północnej doszło do spotkania armii sasko-polskiej króla Augusta II (ok. 21 tys. ludzi) z 20-tysięczną armią szwedzką Karola XII. Oba wojska, rozdzielone jedynie niewielkim bagienkiem, stanęły na polu pod Kliszowem (pow. pińczowski). Aby zwiększyć siłę ognia swoich wojsk, Karol XII pomiędzy oddziałami jazdy ustawił oddziały piechoty i artylerii. Uderzenie wojsk szwedzkich ruszyło na prawe skrzydło sił Augusta, na którym stały liczące ok. 6 tys. ludzi oddziały hetmana wielkiego koronnego Stanisława Lubomirskiego.

Atak został odparty, jednak kiedy Lubomirski rzucił do kontrataku całą swoją jazdę, ta została powstrzymana ogniem szwedzkiej piechoty i artylerii. Zniechęcony porażką hetman, mimo niewielkich strat, wycofał się z bitwy. Odejście wojsk koronnych odsłoniło prawe skrzydło armii saskiej. W tym czasie lewe, dowodzone przez marszałka Adama von Steinau, wykonało nieudaną próbę przełamania prawego skrzydła szwedzkiego. O zwycięstwie Szwedów zadecydował atak na odsłonięte z powodu ucieczki Lubomirskiego skrzydło armii saskiej. Rozbita armia saska wycofała się w kierunku Krakowa, pozostawiając przeciwnikowi wszystkie działa i cały tabor.

Straty wojsk Augusta wyniosły ok. 2 tys. zabitych i 1,7 tys. rannych. Szwedzi stracili 500 zabitych i 800 rannych.

Autor hasła:

Dr Jerzy Ronikier – historyk kultury i mentalności. Pracował w Instytucie Zarządzania oraz Instytucie Informacji Naukowej i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autor pracy „Hetman Adam Sieniawski i jego regimentarze. Studium z historii mentalności szlachty polskiej 1706-1725”. Zmarł w 2013 roku.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego.

Dowiedz się więcej o bitwie pod Kliszowem:

Jedną z największych porażek Husarii była bitwa pod Cecorą.

Nowożytność | 22.01.2019 | Autor:

Husarzom też zdarzało się uciekać z pola bitwy. Gdzie nasza „niezwyciężona” jazda poniosła największe klęski?

Husaria była niezwyciężona i nigdy nie przegrała żadnej bitwy – to przekonanie podziela wielu z nas, nawet ci, którzy dość dobrze znają historię. Niestety, należy je włożyć między bajki. Legendarna polska jazda nieraz ponosiła porażki – niektóre wyjątkowo…

Nowożytność | 19.11.2017 | Autor:

Najważniejsze fakty o husarii. Co każdy powinien wiedzieć o słynnej polskiej jeździe?

Czy husaria powstała w Polsce? Czy husarze zawsze zwyciężali? Jak uskrzydleni jeźdźcy radzili sobie w starciu z wojskami kozackimi a jak z Turkami? Jakie bitwy przyniosły husarii największą sławę? I kiedy zdecydowano o rozwiązaniu legendarnej formacji?

Materiały na temat bitwy pod Kliszowem z portalu CiekawostkiHistoryczne.pl:

Wokół husarii narosło wiele mitów. Czas się z nimi rozprawić. Na ilustracji fragment obrazu Artura Orlionowa „Bitwa pod Beresteczkiem” (lic. CC BY-SA 3.0).

artykuł | 29.07.2016 | Autor:

Obalamy 10 najpopularniejszych mitów dotyczących husarii. Nie czytaj jeśli jesteś „prawdziwym patriotą”!

Nie przegrała żadnej bitwy przez 126 lat. Nie używała w boju skrzydeł. A pod Hodowem rozgromiła 40 000 Tatarów. To tylko niektóre z popularnych mitów na temat husarii. Najwyższa pora się z nimi rozprawić!

Atak husarii na obrazie Aleksandra Orłowskiego (źródło: domena publiczna).

artykuł | 23.02.2016 | Autor:

Jak pokonać husarza? Pięć (prawie) niezawodnych sposobów

Gdy poseł angielskiego króla Karola II zobaczył po raz pierwszy polskich husarzy, nie mógł wyjść z podziwu. Zapisał w diariuszu: To wojsko jest najświetniejszą rzeczą, jaką widziano. I nie była to odosobniona opinia. Czy to znaczy, że na husarię nie było sposobu? Jak się okazuje, kilka by się znalazło.