Historia powszechna

„A na drzewach zamiast liści będą wisieć komuniści”. Najohydniejsze ludobójstwo w najnowszej historii
Zawarta w tytule antykomunistyczna przyśpiewka między 1965 a 1966 rokiem przyjęła całkowicie realną formę. W niespełna rok setki tysięcy członków i sympatyków Komunistycznej Partii Indonezji straciło życie w bezprecedensowych politycznych czystkach. Masakra ta była jednym z największych i...

Mógł zostać mistrzem świata, został... mordercą i gangsterem
Historia Evangelosa Eoussisa to przestroga. Rollercoaster. Jego życie obfitowało w upadki i próby powrotu na szczyt. Młody, spokojny i utalentowany pięściarz miał wszystko, by zostać najlepszym na świecie. Zgubiła go naiwność i brudne wojny gangsterów.

Najkrótsza wojna w dziejach ludzkości trwała... 38 minut. Kto ją zwyciężył?
Była najkrótszym konfliktem zbrojnym w historii ludzkości. Trwała zaledwie 38 minut. W tym czasie Brytyjczycy zdołali wypowiedzieć wojnę, zaatakować siły zanzibarskie i zawrzeć pokój. Wszystko to wydarzyło się 27 sierpnia 1896 roku.

Latające trupy, pociski w kale i garnki z wężami, czyli broń biologiczna starożytności i średniowiecza
Broń biologiczna brzmi nowocześnie i kojarzy się z tajnymi laboratoriami. Nie każdy wie, że po „biologiczne” rozwiązania w walkach z wrogiem sięgano nieomal od zarania cywilizacji. Zwłoki zmarłych na choroby zakaźne przerzucano przez mury obleganych miast, by wywołać...

Zwłoki rzucane na pożarcie sępom i... psom. Ta religia wyjątkowo brutalnie rozprawiała się ze zmarłymi
W zaratusztrianizmie śmierć postrzegana jest jako triumf sił zła nad dobrem, a zmarły należy do boga Angra Mainju. Im bardziej człowiek zasłuży się na ziemi, tym większa jest radość bóstwa wszelkiego zła z jego zgonu. Według wierzeń ciało...

Wojny amerykańsko-amerykańskie, czyli krwawy XIX wiek w Nowym Świecie
W XIX wieku przez Stany Zjednoczone oraz Amerykę Łacińską przetoczył się walec historii. Począwszy od próby wyzwolenia spod kolonialnego uciemiężenia przez narody Ameryki Południowej, przez krwawą wojnę domową w USA, walki o Kubę, po prohibicję, zmiany gospodarcze, administracyjne...

Pantery w śniegu i błocie. Rzeź w kotle pod Korsuniem
To była jedna z najkrwawszych i najtrudniejszych bitew na froncie wschodnim. Na początku stycznia 1944 roku Armia Czerwona otoczyła na Ukrainie sześć niemieckich dywizji. W wielkim kotle między Korsuniem a Czerkasami utknęło ponad 60 tysięcy ludzi. Niemcy próbowali...

Wojna motorem postępu? Najdziwniejsze w dziejach maszyny do zabijania
„Otóż książę nie powinien mieć innej troski ani innej myśli, ani poświęcać się innemu rzemiosłu, jak tylko sprawom wojennym […]. I jak lekceważenie tego rzemiosła jest główną przyczyną twej straty, tak biegłość w nim twego zysku” – pisał...

Torturowali jeńców i składali krwawe ofiary swoim bogom. Mroczne wierzenia tajemniczego starożytnego ludu
Torturowali jeńców wojennych i wieszali ich ciała na pniach drzew. Aby przekazać bóstwom swoje prośby, rzucali „wybrańca” spośród swego ludu na ostrza lanc. Podczas burzy strzelali z łuku do błyskawic. Swoich kapłanów nazywali „wędrowcami wśród chmur”. Jak wyglądała...

Faszerowali swoje ofiary narkotykami, razili prądem, wszczepiali im urządzenia mające kontrolować zachowanie. Łupieżcy umysłów z CIA
Fiodor Dostojewski rzekł mawiać, że nie ma rzeczy bardziej niewiarygodnej od rzeczywistości. Ci, którzy po latach badali szczegóły tajnej operacji CIA zwanej MK-Ultra, musieli mieć w pamięci te słowa rosyjskiego pisarza. Projekt amerykańskich służb miał bowiem badać… możliwości...

„Trupy leżały stosami, chorzy tarzali się po ulicach”. Na wojnie z epidemią
„Ludzie […] umierali w zupełnym chaosie; trupy leżały stosami, chorzy tarzali się po ulicach i wokół źródeł na pół żywi z pragnienia. Także świątynie, gdzie mieszkali, pełne były trupów” – pisał starożytny historyk Tukidydes. Rzeczywiście, lato 430 roku...

Utalentowani, sławni i... martwi. Czy owiany złą sławą Klub 27 faktycznie istnieje?
Kurt Cobain, Jimi Hendrix, Janis Joplin, – wszyscy byli znanymi muzykami i wszyscy (z różnych przyczyn) zmarli w wieku 27 lat. Przypadek? A może… fatum? Czy osławiony Klub 27 faktycznie istnieje?

Najskuteczniejsza flota na świecie! Marynarka wojenna tego kraju w całej swojej historii nie poniosła ani jednej porażki
Wbrew dowcipom Czechosłowacja miała dostęp do morza i posiadała marynarkę wojenną. 16 sierpnia 1918 roku Oddział Morski Legionu Czechosłowackiego stoczył pierwszą i jedyną bitwę w historii rodzimej marynarki. Czesi i Słowacy pokonali flotyllę bolszewików pod Miszychą.

Eddie „Orzeł” Edwards. Najlepszy „najgorszy skoczek narciarski w historii”
Kiedy w 1988 roku w kanadyjskim Calgary Eddie „Orzeł” Edwards pojawił się na najważniejszej imprezie czterolecia, wzbudził skrajne emocje. Kibice go uwielbiali. Działacze – niekoniecznie. Brytyjczyk doprowadził bowiem do sytuacji, w której najsłabszy sportowiec cieszył się większym wzięciem...

„Więcej rzezi, więcej nieszczęść niż zrodziło się kiedykolwiek przedtem”. Okręty Goeben i Breslau zmieniły bieg wielkiej wojny
Późną wiosną 1973 roku opuszczono turecką banderę na krążowniku liniowym Yavuz. Tym samym żywot zakończył najstarszy okręt tej klasy, który jeszcze jako niemiecki Goeben przedarł się w 1914 roku do Konstantynopola. Dołączył do swego towarzysza walki, lekkiego krążownika...

Karl Denke – kanibal z Ziębic. Ciała ofiar peklował w domowej kuchni
W grudniu 1924 roku na komisariat policji w Munsterberg (dzisiejszych Ziębicach na Dolnym Śląski) wpadł przerażony Vincenz Oliver i oskarżył o próbę morderstwa jednego z szanowanych mieszkańców, Karla Denke. Funkcjonariusze w pierwszej chwili nie uwierzyli w zeznania mężczyzny,...

Trzy lata wolności. Sto lat temu upadła Demokratyczna Republika Gruzji
25 lutego 1921 roku żołnierze Armii Czerwonej weszli do stolicy. Niecały miesiąc później Demokratyczna Republika Gruzji została zaanektowana przez Rosję. Tym samym naród, który tak długo walczył o swoją niepodległość, po raz kolejny ją utracił, dostając się pod...

Pułkownik w damskim przebraniu. Szalone pomysły Dudleya Clarke’a
Biura w kairskim burdelu, fałszywe meldunki, sztuczne czołgi oraz całe nieistniejące armie – Brytyjczycy naprawdę potrafili nabijać Niemców w butelkę. Większość trików była dziełem jednego człowieka.

Pisarz i szpieg. Komu naprawdę służył Kim Philby?
Służyli państwu, którego nie znali, w imię ideologii, której nawet do końca nie zgłębili – tak mawiano o brytyjskich sympatykach komunizmu. Niektórzy, jak Kim Philby, posunęli się nawet do zdrady. Inni, jak pisarz Graham Greene, przyjęli to z...

Diaboliczna historia bluesa. Sprawa Roberta Johnsona
Historia muzyki popularnej rządzi się swoimi prawami. Nierzadko popkulturowe mity i rzeczywistość są niemożliwe do rozdzielenia – lub ta druga okazuje się mocno rozczarowująca. Zdarza się też, że mity są jedynymi namacalnymi dowodami na istnienie jakiegoś zjawiska bądź...

„Żadna likwidacja Żydów nie była dotychczas tak ciężka jak tych Cyganów” – Porajmos, czyli Pochłonięcie
500 tysięcy ofiar – przyjmuje się powszechnie za wynik działań nazistów przeciwko ludności romskiej. Cyganie byli uznawani za jeszcze większe zagrożenie dla idealnego społeczeństwa niż Żydzi, a zgodnie z szacunkami niektórych naukowców podczas wojny mogło ich zginąć kilkakrotnie...

Zagadka Wilhelma Canarisa. Dlaczego szef Abwehry pomagał Polakom?
W samym środku II wojny światowej szef niemieckiego wywiadu współpracował z Polakami, ewakuując z okupowanego kraju żony wyższych polskich oficerów. Trasa wiodła przez Berlin – pod okiem Gestapo.

„Czarna Pantera”. Gumowy U-Boot Hitlera
W ostatnich tygodniach wojny Niemcy wysłali na morze „superU-Boota” o nazwie „Czarna Pantera”. Na pokładzie U-1105 zamontowano najnowocześniejsze urządzenia, które w ostatnich miesiącach opracowali nazistowscy inżynierowie. Kadłub okrętu pokryto gumową powłoką „Alberich”, która czyniła jednostkę praktycznie niewykrywalną i...

„Bitwa pod Dorking”. Inwazja, której… nie było
„Na każdym kroku jakiś przyjaciel lub znajomy został zabity lub ranny, i kilka kroków dalej znalazłem Traversa, który siedział plecami oparty o wał. Kula przeszła mu przez płuca, a z ust wypływała krew. Podnosiłem go, ale krzyk agonii,...

Trzy piąte człowieka. Jak czarnoskóry Amerykanin mógł stać się… biały?
Na mocy kompromisu przyjętego podczas Konwencji Konstytucyjnej w Stanach Zjednoczonych, niektóre czarnoskóre osoby mogły w świetle prawa stać się białe. Dotyczyło to również… dzieci trzeciego prezydenta USA, Thomasa Jeffersona!