Inne

Henryk Strąpoć – genialny konstruktor pistoletu maszynowego „Bechowiec”
W czasie II wojny światowej pistolety maszynowe dla partyzantów z Batalionów Chłopskich robił genialny konstruktor-samouk – Henryk Strąpoć ps. Mewa. Ukończył tylko sześć klas szkoły powszechnej, a broni maszynowej nie widział wcześniej na oczy. Słyszałeś kiedyś o nim?

Łamanie kołem, szubienica, wbijanie na pal – jak karano w dawnej Polsce?
Konsekwencją popełnienia przestępstwa jest poniesienie kary. Przynajmniej według spisanych praw. Na przestrzeni wieków powstawały różne zbiory m. in.: kodeks Hammurabiego, rzymski kodeks cesarza Justyniana Wielkiego, statuty Kazimierza Wielkiego, Constitutio Criminalis Carolina etc. Wszystkie opisywały przestępstwa oraz konsekwencje czekające...

Nie dopuścić do drugiej Jałty – czyli dlaczego Tadeusz Mazowiecki bał się zjednoczenia Niemiec?
„Polacy są mistrzami świata w zyskiwaniu sobie sympatii” – miał powiedzieć kanclerz Helmut Kohl, gdy dowiedział się, że rząd w Warszawie zyskał kolejnego sojusznika w rozgrywce o uznanie polskiej zachodniej granicy przed zjednoczeniem Niemiec. Tym razem Polaków wsparł...

Nie staniesz, nie dostaniesz. Od podwyżek cen żywności do strajków
W lipcu 1980 r. nie było upałów, a jednak atmosfera polityczna robiła się coraz bardziej gorąca. Przez Polskę przetaczała się fala strajków. Powodem niezadowolenia było „rozszerzenie cen komercyjnych”. Co kryło się za tym tajemniczym sformułowaniem?

Maciora z Falaise i procesy zwierząt
Na początku stycznia 1386 roku w Falaise w Normandii miał miejsce dość typowy proces oraz egzekucja. Oskarżona o zabójstwo dziecka została, w wyniku śledztwa i procesu, skazana na śmierć, a następnie publicznie stracona przez okaleczenie, powieszenie, wleczenie po...

„Czerkieskie ślicznotki” – symbol seksu i namiętności w XIX wieku
Kaukaz bardzo długo funkcjonował w europejskiej kulturze jako mityczny region pełen cudów i tajemnic. To właśnie u szczytów gór Kaukazu miała zatrzymać się Arka Noego, a sama kraina uchodziła bardzo długo za praojczyznę gatunku ludzkiego. Nie mniejszą sławą...

Król nieboszczyk na swojej własnej stypie – czyli jak Hetyci żegnali swego władcę
Z czasów imperium hetyckiego pochodzi tekst opisujący królewskie ceremoniały pogrzebowe. Jak one przebiegały?

W poszukiwaniu najdawniejszych królów, czyli skąd się wzięła monarchia
Przeważnie nosili imiona, które w łatwy sposób można było odnieść do znanych poddanym bogów. Chowano ich w prosty sposób, lub z pełnym orszakiem. Ich kompleksy grobowe przeważnie odpowiadały wielkości dzisiejszego osiedla. Gdzie w takim razie szukać tych najdawniejszych...

Pierwszy strajk w PRL. Czy można było zapobiec wybuchowi niezadowolenia Poznaniaków w Czerwcu 1956 r?
Poznański Czerwiec 1956 r. stał się symbolem początku walki o wolną Polskę – pierwszym na taką skalę buntem w PRL. 28 czerwca sto tysięcy ludzi zgromadziło się na placu Stalina, by upomnieć się o chleb i wolność. Nie...

Parodia higieny na wersalskim dworze. Ludwik XIV wykąpał się… dwa razy w życiu!
Wersal powszechnie kojarzy nam się z przepychem, bogactwem i luksusem. Architektonicznie skojarzenia te są jak najbardziej słuszne, jednak najczęściej nie pamiętamy, że na dworze panował potworny… smród, a samego Ludwika XIV męczyły najróżniejsze choroby. Jak Król Słońce dbał...

Tajne machinacje Rothschildów – jak dorobili się fortuny?
Są jedną z najbogatszych rodzin na świecie, z majątkiem szacowanym na kilka do nawet kilkuset bilionów dolarów. Skąd taka rozbieżność? Rothschildowie dbają o to, by media wiedziały o nich jak najmniej. Nimb tajemniczości, który otacza familię multimilionerów, prowokuje...

Powstanie potępionych. Dlaczego powstanie listopadowe krytykował sam papież?
Papież, kanclerz i car, to niebezpieczne połączenie. Gdy dołożyć do niego groźbę klątwy, rozbudowaną siatkę agentów i 400-tysięczną armię, połączenie to staje się walcem miażdżącym wszystko na swojej drodze.

Dobry esesman z Auschwitz. Edward Lubusch pozostał człowiekiem w nieludzkich czasach
Okres II wojny światowej przyniósł światu niewyobrażalne cierpienie. Polityka rasowa Hitlera dehumanizowała całe narody i grupy etniczne, a bestialstwa, jakich dopuszczali się esesmani w obozach koncentracyjnych przechodzi ludzkie pojęcie. A jednak znalazł się „jeden sprawiedliwy”, który zdał egzamin...

Lewis Hine. Człowiek, który obnażył prawdziwe oblicze pracujących dzieci Ameryki
Rewolucja przemysłowa odmieniła świat, prowadząc do gwałtownych zmian dotykających niemal każdą dziedzinę życia. Rozwój ten pomógł zbudować wielkie fortuny i silne gospodarki, ale również przyczynił się do wielu nadużyć związanych z tanią siłą roboczą, której spory procent stanowiły...

Polak, który wraz z Albertem Einsteinem walczył z bombą atomową
Dziś doskonale wiadomo, że bezustanny wyścig zbrojeń to ślepy zaułek rozwoju technologicznego. Nie zawsze tak jednak było, a w zmianie nastawienia decydujący udział wziął pewien Polak…

Najsłynniejsza kobieta szpieg w dziejach… wcale nie była szpiegiem? Prawdziwa historia Maty Hari
Żołnierze z plutonu egzekucyjnego się nie spisali – strzelali niecelnie, jeden prawie zemdlał. Na 12 kul ciała dosięgły zaledwie trzy, więc oficer strzałem łaski musiał przedziurawić głowę Maty Hari. Tak po zaledwie dwudniowym procesie skończyła życie najsłynniejsza podwójna...

Czy Bram Stoker był plagiatorem?
Postać Hrabiego Drakuli kojarzymy dziś głównie ze słynną epistolarną powieścią… Ale czy jej autor na pewno stworzył ją samodzielnie?

Krwawy kondukt żałobny i upiorna straż konna – czyli ostatnie pożegnanie władcy w wydaniu scytyjskim
„Scytów po śmierci kładą najbliżsi krewni na wóz i obwożą po domach przyjaciół. Z tych każdy podejmuje i ucztą ugaszcza towarzyszących, także trupowi zostawia to wszystko, co innym. Tak przez czterdzieści dni obwozi się zwyczajnych ludzi, a potem...

Kobiety w XIX-wiecznych dworkach szlacheckich. Jak wyglądało ich życie?
Dawniej mówiło się, że mąż jest głową rodziny, a żona szyją, która nią kręci. Kiedyś podział ten był dość oczywisty; mężczyzna zarabiał, a kobieta zarządzała pieniędzmi i domem. Jak wyglądało życie XIX – wiecznych kobiet w dworkach szlacheckich?

Tajemnice Pałacu Saskiego. Co kryją piwnice, śmietniki i latryny?
Nic tak nie cieszy archeologów jak odkrywane śmietniki i latryny. To, co można w nich znaleźć, to często prawdziwe skarby. Czasami bywa tak, że odkopywane przedmioty mają dużą wartość nie tylko historyczną, lecz także materialną.

Kto i dlaczego ukradł ciało Michała Anioła?
18 lutego 1564 roku w wieku 88 lat w Rzymie umiera Michał Anioł. Obok Leonarda da Vinci i Rafaela Santiego był jednym z najważniejszych artystów epoki renesansu. Co stało się z jego ciałem po śmierci?

Bhopal – katastrofa, od której świat odwrócił wzrok, a jej skutki były tragiczniejsze niż Czarnobyl
Wbrew pozorom to właśnie katastrofa w Bhopal okazała się najtragiczniejszą w skutkach. A jednak świat o niej milczał.

Ten badacz udowadniał, że kobiety są niedorozwinięte a Maria Skłodowska-Curie to „kolejna samiczka bezmyślnie małpująca mężczyzn”.
W 1900 roku opublikowana została praca Paula Juliusa Möbiusa „O umysłowym i moralnym niedorozwoju kobiety”. W tej pseudonaukowej rozprawie niemiecki badacz udowadniał wyższość mężczyzn nad kobietami.

Awantura o kamizelkę kuloodporną, czyli Szczepanik kontra Żegleń
Kamizelki kuloodporne to dziś obowiązkowy element wyposażenia żołnierzy czy policjantów. Do dziś nie ma jednak stuprocentowej pewności, komu należy się laur wynalazcy tego ratującego życie pancerza…

Porwana przez elfy i spalona żywcem – mrożąca krew w żyłach historia Bridget Cleary
22 marca 1895 r. irlandzcy policjanci odnaleźli zwęglone szczątki kobiety w płytkim grobie niedaleko Ballyvadlea. Jej tułów był poważnie poparzony i nagi, z wyjątkiem czarnych pończoch. Na głowę ofiary założono worek, który skrywał nieuszkodzoną twarz zaginionej żony Michaela...