Niesamowite wyprawy Jamesa Cooka
Żeglarz, kartograf, nawigator, astronom, matematyk i genialny odkrywca – James Cook, dowódca kompanii w marynarce królewskiej w drugiej połowie XVIII wieku. To dzięki niemu odkryliśmy kangury! Jak wyglądała jego kariera i wspaniałe podróże?
Kto chciał w Polsce rozpędzać protestujących robotników przy pomocy samolotów ponaddźwiękowych?
W dzisiejszej rzeczywistości protesty stały się trwałym elementem życia społecznego. W dawnym systemie było jednak zupełnie inaczej. Masowy protest był wyrazem desperacji społeczeństwa, a przez ówczesne władze był traktowany jako kontrrewolucja. Zwykle sięgały też one po nadzwyczajne środki...
To dzięki niemu Puszcza Białowieska w ogóle jeszcze istnieje! Kim był Polak, który opisał wszystkie rośliny?
Tworzył parki narodowe i skatalogował wszystkie rośliny występujące w naszym kraju. Podczas niemieckiej okupacji pomagał studentom, a także… żubrom w Białowieży (ocalił je przed wyginięciem)! Kim był Władysław Szafer, jeden z najznamienitszych obrońców polskiej przyrody?
Ekspedycja w nieznane – Siuksowie na drodze wyprawy Lewisa i Clarka
Historia USA pisana jest przede wszystkim przez zdobywców. Europejscy kolonizatorzy, którzy przed wiekami zaczęli się pojawiać na egzotycznym lądzie, spotkali się z naturalnym pięknem, ale też realnym niebezpieczeństwem. Przedstawiciele indiańskich plemion, pierwotnych władców amerykańskiego kontynentu, w pewnym sensie...
Wilkołak na murze kościoła. Czyli jak wyglądała symbolika sztuki romańskiej?
Wobec znikomej ilości źródeł pisanych kultury polskiej w okresie kształtowania organizmu państwowego, dziełom sztuki wypadnie przypisać rolę ważniejszą niż zwykło się przypuszczać, ponieważ znaczna część społeczeństwa polskiego wciąż tkwiła w stadium rozwoju, w którym obraz miał pierwszeństwo przed...
Gdyby nie on, 36 lat temu wybuchłaby III wojna światowa. Jak jeden człowiek ocalił ludzkość przed konfliktem nuklearnym?
Podczas zimnej wojny zdarzyło się wiele sytuacji, kiedy ludzkość stawała na krawędzi ostatecznego konfliktu. Ale ten jeden raz do wystrzelenia głowic atomowych było naprawdę blisko. Brakowało już tylko decyzji człowieka stojącego na warcie. To jemu zawdzięczamy fakt, że...
Czarna Księga
Sierpień 2002 roku, beskidzki Rožnov pod Radhoštem. W niedużym antykwariacie niedaleko rynku kupuję książkę. Czarno oprawioną, grubą księgę formatu A5. Choć teraz zapłaciłem za nią tylko 35 koron, to był kiedyś czas, gdy była bezcenna i niedostępna. Jednak...
Czy Goździk mógł zmienić powojenne dzieje Polski?
Goździk – kwiat kiedyś w PRL kultowy. Był symbolem. Dostawały go kobiety 8 marca i wybrańcy systemu, po wręczeniu odznaczenia państwowego. W tym kontekście odegrał rzeczywiście swoją rolę w historii. Ale czy mógł ją zmienić? Kwiat – oczywiście...
Dziś mieszkania są tam najdroższe na świecie, kiedyś rządziły w nich brud i wszy. W jakich warunkach żyło się w XIX wieku na Manhattanie?
W latach 80. XIX wieku z powodu fali emigracji liczba mieszkańców Nowego Jorku wzrosła o jedną czwartą, a Dolny Manhattan stał się najgęściej zaludnionym miejscem na świecie. Lokatorzy czynszowych kamienic żyli w fatalnych warunkach. Wszechobecny brud, wszy i...
Belbuk, Swarożyc… a może Odyn? Kogo przedstawiały tajemnicze rzeźby z terenu ziem polskich?
O bogach czczonych niegdyś przez ludy słowiańskie wiemy stosunkowo niewiele. Najwięcej informacji mamy o religii plemion połabskich i Rusów. Znamy kilka imion bogów i wiemy, że stawiano im świątynie oraz posągi. Brak jednak szerszych wzmianek dotyczących terenów obecnych...
Jeden, by wszystkimi rządzić – dlaczego Tolkien rozpętał wojnę o pierścień?
Książki Johna R.R. Tolkiena już dawno weszły do klasyki literatury i jednoczą rzesze fanów na całym świecie. Stworzony przez niego i dopracowany w najmniejszych szczegółach świat inspirowany był mitologiami, wierzeniami i baśniami. Dlaczego to właśnie pierścień stał się...
Co wydarzyło się w Podgajach w lutym 1945 roku? Czy zagadka mordu żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego została wyjaśniona?
Ta zbrodnia owiana jest aurą tajemnicy. W starej stodole odkryto spopielone ciała żołnierzy. Ich ręce związano kablem telefonicznym. Kto dokonał mordu?
Święta morderczyni. O Oldze Kijowskiej, która w akcie zemsty nie wahała się przelać krwi tysięcy niewinnych ludzi
Podobno zemsta jest słodka. Można przez to odnieść wrażenie, że najlepiej nadaje się na deser. Trzymając się tej metafory, dla Olgi Kijowskiej zemsta stanowiła posiłek składający się z dwóch przystawek, pierwszego dania i ogromnego dania głównego.
Sny o potędze – aby Polska rosła w siłę a ludzie żyli dostatniej- czyli o tym, że historia nigdy nikogo niczego nie nauczyła
Była zimna grudniowa noc 1970 roku. Wszyscy mieli w pamięci tragedię sprzed tygodnia, kiedy to po ogłoszeniu drastycznej podwyżki cen żywności zdesperowani stoczniowcy zastrajkowali, upominając się o godne życie. Odpowiedzią były oddziały wojska i milicji pacyfikujące trójmiasto. Protest...
Wychowała powstańców, walczyła o edukację
Kobieta szpieg, matka chrzestna powstania wielkopolskiego, emancypantka, nauczycielka i jedna z pierwszych kobiet w polskim parlamencie. Kim była Zofia Sokolnicka?
Enigma. Bitwa o tajemnicę
Złamanie przez poznańskich kryptologów szyfrów Enigmy było początkiem wielkiej „bitwy o tajemnicę”, toczonej przez całą wojnę. Łamacze Enigmy robili wszystko, by utrzymać swój sukces w sekrecie. Tymczasem niemiecki wywiad poszukiwał informacji o tym, czym Biuro Szyfrów zajmowało się...
Chłop żywemu nie odpuści, czyli awantura w średniowiecznej wsi
Awantury, bójki i kradzieże – okazuje się, że chłopi nie ograniczali się do obsiewania pól i zbierania plonów. Życie na wsi obfitowało w ludzkie dramaty i spory. Jak karano przedmałżeński seks i jak często można było zginąć w...
Zetrzyj krew i graj. Perturbacji Turbo ciąg dalszy
Pierwsze lata wolnej Polski nie były dla Turbo najlepsze. Prawdę powiedziawszy poznaniacy nigdy nie powtórzyli już sukcesu z lat 1986-1988. Jednak w początkach lat 90-tych XX wieku jeszcze o tym nie wiedzieli.
Kolor w „wiekach ciemnych”
Skąd się wzięło powiedzenie „rudy to fałszywy” lub „żółte papiery”? W jaki sposób mnisi rywalizowali ze sobą za pomocą koloru swoich szat? Czy kolor może być dobry lub zły? Średniowiecze to wcale nie takie ciemne wieki.
Preludium „Gry o tron” w nadtybrzańskim wydaniu
Cesarz – olbrzym, dwie głowy spadające ze schodów i 50 lat chaosu w państwie – Rzym cesarski w swoim najlepszym wydaniu?
Księstwo Warszawskie – małe państwo wielkich nadziei?
Księstwo Warszawskie istniało niepełne 8 lat. Był to ważny czas dla Polaków, ponieważ twór ten mógł dać podwaliny pod przyszłe Królestwo Polskie. Powołane do życia zostało w 1807 roku w Tylży pod protekcją Napoleona. Nieoficjalnie samodzielność polityczną utraciło,...
Jak pewien Wielkopolanin postanowił wymordować mieszkańców regionu
Dziś, gdy tak łatwo szafuje się pojęciami o dwóch okupacjach, warto przypomnieć, czym miała być okupacja niemiecka w Polsce. W skróconej wersji ujął to Adolf Hitler w przemówieniu tuż przed wybuchem wojny z Polską. Stwierdził wtedy: Na pierwszym...
Kto nie lubi Indiany Jonesa?! O początkach Kina Nowej Przygody
Reżyserzy świetnie się bawili, a krytycy rozpaczali nad upadkiem kultury filmowej. Czym było Kino Nowej Przygody, któremu zawdzięczamy Indianę Jonesa i Gwiezdne Wojny?
Żal Dorosłych Dzieci – historia kultowego zespołu Turbo
Od wypłowiałego hard rocka, przez thrashmetalową sławę do obrzucenia śmieciami. Perypetie zespołu Turbo w latach 80. to materiał na niezły film.
Irving Kanarek – najgorszy adwokat w historii USA?
Na kartach historii zapisało się wielu świetnych obrońców sądowych, których imiona wspominamy do dziś. Niewielu jednak było postaciami tak barwnymi jak Irving Kanarek – kalifornijski adwokat, na widok którego przydzielani do sprawy prokuratorzy woleli rezygnować z pracy, niż...