Historia wojskowości i wojen

Dowódca U-Boota, który powiedział zbyt wiele…
Czy w 1943 roku, kiedy szala zwycięstwa w bitwie o Atlantyk wyraźnie przechylała się na stronę aliantów, można było osądzić doświadczonego dowódcę U-Boota i skazać go na śmierć? Czy donos mógł być ważniejszy niż osiągnięcia wojskowe? I w...

Odwieczni wrogowie i wierni sojusznicy? Burzliwe dzieje najdziwniejszej pary Europy
Czy w dobie wojny krymskiej był ktoś bardziej niezadowolony z połączenia sił Wielkiej Brytanii i Francji przeciwko carskiej Rosji niż lord Raglan? Zapewne nie. Głównodowodzący wojskami Albionu tak niechętnie odnosił się do żołnierzy Napoleona III, że wrogich Rosjan...

Ostatnie tchnienie nazistowskiej propagandy. Tak Goebbels zamierzał odwrócić bieg wojny...
„Propaganda nie może ujawniać się nigdy jak tylko wtedy, gdy jest to pożądane…” – mówił w 1933 roku w jednym ze swoich pierwszych wystąpień Joseph Goebbels. Zapewne nie spodziewał się czasów, gdy zapotrzebowanie na subtelne wpływanie na społeczeństwo...

Niemiecki kolos idzie na dno. Zatopienie „Bismarcka”
Los okrętu został przesądzony właściwie w chwili, gdy wyszedł w morze. Ale Brytyjczycy mieli pełne prawo obawiać się jego potężnych dział. Nawet ścigany „Bismarck” był śmiertelnie niebezpieczny. Zatonął równo 80 lat temu.

Powrót Quetzalcoatla, czyli krwawy podbój stolicy Azteków
500 lat temu – 26 maja 1521 roku – miała miejsce najważniejsza bitwa w dziejach podboju Meksyku przez Hiszpanów. Armia konkwistadorów starła się w krwawym boju z Aztekami pod Tenochtitlán, stolicą państwa położoną na wyspie jeziora Texcoco.

Polska flotylla na Obie. Nasze okręty w walce z bolszewikami
Okręty pod biało-czerwoną flagą pojawiły się nawet w głębi Rosji. Polska flotylla rzeczna na Obie istniała bardzo krótko. Mimo to stoczyła kilka wygranych potyczek z bolszewikami.

Sen wariata. Ten nazistowski zbrodniarz postanowił na własną rękę zaprowadzić pokój na świecie
Gdy Hess, druga osoba w NSDAP, zapytał swego Führera, czy ten nadal chciałby pokoju z Wielką Brytanią, tak jak pisał w „Mein Kampf”, ten odpowiedział, że owszem. Trochę na odczepnego, bo jego myśli zaprzątnięte były planami inwazji na...

Był więziony i torturowany. Po śmierci jego ciało poćwiartowano i oblano kwasem. To zabójstwo zmieniło historię całego kontynentu!
W tym roku mija 60 lat od zabójstwa pierwszego premiera Demokratycznej Republiki Konga – Patrice’a Lumumby. W historię jego morderstwa wplątane były rządy Królestwa Belgii, USA, ZSRR, a także ONZ, międzynarodowe konsorcja i władze zbuntowanej prowincji. Niesłychanie zagmatwana...

Wolność dla zuchwałych. Jak zagorzały nazista wywiódł w pole Amerykanów?
Czy to możliwe, by pod okiem strażników wybudować w obozie jenieckim długi i głęboki tunel? Czy da się przeprowadzić ucieczkę aż 25 ludzi? I jeszcze w międzyczasie skonstruować przenośny kajak? To nie scenariusz kolejnego filmu z Hollywood, to...

Jedyny atomowy okręt podwodny, który zatopił jednostkę przeciwnika
Podczas wojny o Falklandy HMS „Conqueror” stał się pierwszym w historii – i jak na razie jedynym – atomowym okrętem podwodnym, który zatopił jednostkę przeciwnika. Ofiarą Brytyjczyków padł argentyński krążownik „General Belgrano”.

Zabić admirała Yamamoto! Zemsta za Pearl Harbor
Amerykańskie lotnictwo urządziło 18 kwietnia 1943 roku „polowanie” na admirała Isoroku Yamamoto, głównodowodzącego japońskiej marynarki wojennej i twórcę planu ataku na Pearl Harbor. Wywiad ustalił trasę przelotu samolotu admirała i wysłał na jego spotkanie 18 uzbrojonych po zęby...

Kiedy wojna przestaje być fair, czyli broń chemiczna w czasie I wojny światowej
Broń masowego rażenia jest jednym z tych wynalazków, które – łagodnie rzecz ujmując – nie przynoszą chluby rodzajowi ludzkiemu. Od biologicznej i atomowej broń chemiczną odróżnia fakt, że ta ostatnia już kiedyś została użyta na masową skalę. Jej...

Mały okręt, wielki kłopot. Jak niepozorny stawiacz min zatrzymał potężną flotę ententy?
Sformułowana na początku XX wieku przez brytyjski Komitet Obrony Imperialnej opinia głosiła, że nawet wspólna akcja okrętów i wojsk lądowych przeciwko umocnieniom na półwyspie Gallipoli niesie za sobą „wielkie ryzyko i nie powinna być podejmowana dopóty, dopóki istnieją...

Lipicanery – konie doskonałe. Jak ratowano rasę panów z rąk nazistów?
„Uderzyło mnie (…), iż w świecie, w którym toczy się wojna, około dwudziestu młodych lub w średnim wieku ludzi o wspaniałej kondycji fizycznej (…) spędzało czas na tresowaniu koni w kręceniu zadem i podnoszeniu nóg stosownie do pewnych...

Najkrótsza wojna w dziejach ludzkości trwała... 38 minut. Kto ją zwyciężył?
Była najkrótszym konfliktem zbrojnym w historii ludzkości. Trwała zaledwie 38 minut. W tym czasie Brytyjczycy zdołali wypowiedzieć wojnę, zaatakować siły zanzibarskie i zawrzeć pokój. Wszystko to wydarzyło się 27 sierpnia 1896 roku.

Latające trupy, pociski w kale i garnki z wężami, czyli broń biologiczna starożytności i średniowiecza
Broń biologiczna brzmi nowocześnie i kojarzy się z tajnymi laboratoriami. Nie każdy wie, że po „biologiczne” rozwiązania w walkach z wrogiem sięgano nieomal od zarania cywilizacji. Zwłoki zmarłych na choroby zakaźne przerzucano przez mury obleganych miast, by wywołać...

Wojny amerykańsko-amerykańskie, czyli krwawy XIX wiek w Nowym Świecie
W XIX wieku przez Stany Zjednoczone oraz Amerykę Łacińską przetoczył się walec historii. Począwszy od próby wyzwolenia spod kolonialnego uciemiężenia przez narody Ameryki Południowej, przez krwawą wojnę domową w USA, walki o Kubę, po prohibicję, zmiany gospodarcze, administracyjne...

Pantery w śniegu i błocie. Rzeź w kotle pod Korsuniem
To była jedna z najkrwawszych i najtrudniejszych bitew na froncie wschodnim. Na początku stycznia 1944 roku Armia Czerwona otoczyła na Ukrainie sześć niemieckich dywizji. W wielkim kotle między Korsuniem a Czerkasami utknęło ponad 60 tysięcy ludzi. Niemcy próbowali...

Wojna motorem postępu? Najdziwniejsze w dziejach maszyny do zabijania
„Otóż książę nie powinien mieć innej troski ani innej myśli, ani poświęcać się innemu rzemiosłu, jak tylko sprawom wojennym […]. I jak lekceważenie tego rzemiosła jest główną przyczyną twej straty, tak biegłość w nim twego zysku” – pisał...

Faszerowali swoje ofiary narkotykami, razili prądem, wszczepiali im urządzenia mające kontrolować zachowanie. Łupieżcy umysłów z CIA
Fiodor Dostojewski rzekł mawiać, że nie ma rzeczy bardziej niewiarygodnej od rzeczywistości. Ci, którzy po latach badali szczegóły tajnej operacji CIA zwanej MK-Ultra, musieli mieć w pamięci te słowa rosyjskiego pisarza. Projekt amerykańskich służb miał bowiem badać… możliwości...

„Trupy leżały stosami, chorzy tarzali się po ulicach”. Na wojnie z epidemią
„Ludzie […] umierali w zupełnym chaosie; trupy leżały stosami, chorzy tarzali się po ulicach i wokół źródeł na pół żywi z pragnienia. Także świątynie, gdzie mieszkali, pełne były trupów” – pisał starożytny historyk Tukidydes. Rzeczywiście, lato 430 roku...

Wielki shopping. Jak powstawała artyleria II Rzeczpospolitej?
Wojsku nowo powstałej Rzeczpospolitej potrzebna była artyleria – i to na już. Uzbrojenie, które pozostawiły po sobie państwa zaborcze, było kroplą w morzu potrzeb, często powodującą dodatkowe problemy. Prawie milionowa armia czekała na armaty. Tylko skąd wziąć nagle...

Najskuteczniejsza flota na świecie! Marynarka wojenna tego kraju w całej swojej historii nie poniosła ani jednej porażki
Wbrew dowcipom Czechosłowacja miała dostęp do morza i posiadała marynarkę wojenną. 16 sierpnia 1918 roku Oddział Morski Legionu Czechosłowackiego stoczył pierwszą i jedyną bitwę w historii rodzimej marynarki. Czesi i Słowacy pokonali flotyllę bolszewików pod Miszychą.

„Więcej rzezi, więcej nieszczęść niż zrodziło się kiedykolwiek przedtem”. Okręty Goeben i Breslau zmieniły bieg wielkiej wojny
Późną wiosną 1973 roku opuszczono turecką banderę na krążowniku liniowym Yavuz. Tym samym żywot zakończył najstarszy okręt tej klasy, który jeszcze jako niemiecki Goeben przedarł się w 1914 roku do Konstantynopola. Dołączył do swego towarzysza walki, lekkiego krążownika...

Trzy lata wolności. Sto lat temu upadła Demokratyczna Republika Gruzji
25 lutego 1921 roku żołnierze Armii Czerwonej weszli do stolicy. Niecały miesiąc później Demokratyczna Republika Gruzji została zaanektowana przez Rosję. Tym samym naród, który tak długo walczył o swoją niepodległość, po raz kolejny ją utracił, dostając się pod...