Historia polityczna
Klęskę przekuć w sukces. Powstanie Wielkanocne w Irlandii
Klęskę przekuć w sukces to nie lada wyzwanie. Irlandczykom to się jednak udało. Ich antybrytyjskie powstanie z 1916 roku, mimo że krwawo zdławione, doprowadziło w konsekwencji do utworzenia niepodległego państwa irlandzkiego.
Amerykańskie gwiazdy na polskim niebie. Piloci zza wielkiej wody w wojnie polsko-bolszewickiej
Mam jeszcze jedną prośbę: lotników, lotników, lotników… oddam całą dywizję, jak dostanę 20 aparatów [samolotów] i ręczę, że Budionny za tydzień przestanie istnieć… Zamiast poboru nowych roczników kawalerii zaangażowałbym cyrkowców amerykańskich, japońskich, którzy by rzucali bomby na Budionnego...
Czy w latach pięćdziesiątych groziło nam przekreślenie umów w Jałcie i Poczdamie?
Na początku lat pięćdziesiątych mogło się wydawać, że sytuacja w Europie jest już ustalona, a żelazna kurtyna będzie trwałym elementem stosunków międzynarodowych. Czy rzeczywiście tak było?
Nie dopuścić do drugiej Jałty – czyli dlaczego Tadeusz Mazowiecki bał się zjednoczenia Niemiec?
„Polacy są mistrzami świata w zyskiwaniu sobie sympatii” – miał powiedzieć kanclerz Helmut Kohl, gdy dowiedział się, że rząd w Warszawie zyskał kolejnego sojusznika w rozgrywce o uznanie polskiej zachodniej granicy przed zjednoczeniem Niemiec. Tym razem Polaków wsparł...
Nie staniesz, nie dostaniesz. Od podwyżek cen żywności do strajków
W lipcu 1980 r. nie było upałów, a jednak atmosfera polityczna robiła się coraz bardziej gorąca. Przez Polskę przetaczała się fala strajków. Powodem niezadowolenia było „rozszerzenie cen komercyjnych”. Co kryło się za tym tajemniczym sformułowaniem?
Pierwszy strajk w PRL. Czy można było zapobiec wybuchowi niezadowolenia Poznaniaków w Czerwcu 1956 r?
Poznański Czerwiec 1956 r. stał się symbolem początku walki o wolną Polskę – pierwszym na taką skalę buntem w PRL. 28 czerwca sto tysięcy ludzi zgromadziło się na placu Stalina, by upomnieć się o chleb i wolność. Nie...
Zapomniane ludobójstwo w Afryce, czyli o tym, jak Niemcy zdobywali zamorskie kolonie
Szeroko zakrojone i dokładnie zaplanowane zbrodnie ludobójstwa są na ogół kojarzone z działalnością nazistowskich Niemiec podczas II wojny światowej. W opinii publicznej nie są natomiast powszechnie znane inne – nie mniej okrutne – zbrodnie, które ojczyzna Goethego i...
Powstanie potępionych. Dlaczego powstanie listopadowe krytykował sam papież?
Papież, kanclerz i car, to niebezpieczne połączenie. Gdy dołożyć do niego groźbę klątwy, rozbudowaną siatkę agentów i 400-tysięczną armię, połączenie to staje się walcem miażdżącym wszystko na swojej drodze.
Polak, który wraz z Albertem Einsteinem walczył z bombą atomową
Dziś doskonale wiadomo, że bezustanny wyścig zbrojeń to ślepy zaułek rozwoju technologicznego. Nie zawsze tak jednak było, a w zmianie nastawienia decydujący udział wziął pewien Polak…
Bhopal – katastrofa, od której świat odwrócił wzrok, a jej skutki były tragiczniejsze niż Czarnobyl
Wbrew pozorom to właśnie katastrofa w Bhopal okazała się najtragiczniejszą w skutkach. A jednak świat o niej milczał.
Kazimierz Pułaski. Bohater(ka?) dwóch narodów
Konfederata barski, niedoszły królobójca, emigrant, jeden z najzdolniejszych dowódców wojskowych. Kazimierz Pułaski herbu Ślepowron. Jak wyglądało dość burzliwe życie bohatera dwóch narodów?
Tajemnicza śmierć “szalonego” króla Ludwika II – na co naprawdę chorował władca Bawarii?
Ludwik II Wittelsbach zasłynął w historii jako budowniczy baśniowych niemieckich zamków, miłośnik sztuki i ekscentryczny władca, prowadzący nocny tryb życia. Choć kochany przez bawarski naród, to swoimi dziwactwami, wydatkami ponad stan oraz pacyfistycznym podejściem przysporzył sobie wrogów w...
Jak Sowieci „wyzwalali” Gdańsk w marcu 1945 roku?
Już w styczniu 1945 roku w Gdańsku zaczęły pojawiać się pierwsze kolumny uchodźców, przede wszystkim z Prus Wschodnich. Napływająca stopniowo masa ludzi musiała zostać gdzieś ulokowana. Administracja niemiecka zaczęła zapełniać nimi szkoły, świetlice, internaty i inne tego typu...
Jak Niemcy bronili Kołobrzegu 8-18 marca 1945 i jak pułkownik Fullriede ocalił 70.000 ludzi?
Kołobrzeg podczas drugiej wojny światowej był sennym, niewielkim portem na Bałtyku. Sytuacja zmieniła się diametralnie na przełomie 1944/1945 roku, kiedy do miasta zaczęły napływać rzesze uchodźców z Prus, a Armia Czerwona parła ze wszystkich stron w kierunku Berlina....
Jak Abraham Lincoln doprowadził do zniesienia niewolnictwa?
Abraham Lincoln został szesnastym prezydentem Stanów Zjednoczonych w roku 1861. Jego rządy trwały ponad cztery lata. Czas ten był wypełniony pracą, problemami, wojną i próbą wprowadzenia państwa na nową drogę – zniesienia niewolnictwa. Jak wyglądało życie Abrahama Lincolna?
Cytadelowcy Poznańscy – jedyny przypadek mobilizacji cywilów podczas II wojny światowej w Polsce!
W połowie stycznia 1945 roku wojska sowieckie rozpoczęły zakrojoną na szeroką skalę ofensywę zimową. Tempo przedsięwzięcia było imponujące i zaskakujące dla obu stron. 19 stycznia sowieckie czołówki 1 Frontu Białoruskiego dotarły do wschodniej części okolic Poznania.
Karol XII – wybitny wódz?
„Za mała, żeby żartować, za duża, żeby się nią chwalić” tymi słowami ostatni absolutystyczny król Szwecji, Karol XII, określił dziwny, acz znaczący epizod z Trzeciej Wojny Północnej, zwanej też Wielką, na którą przypada większa część panowania tego władcy.
„Przebaczamy i prosimy o przebaczenie” – czyli o tym, czy polskie społeczeństwo zrozumiało gest biskupów o przebaczeniu Niemcom?
Pod koniec Soboru Watykańskiego II biskupi polscy wystosowali do biskupów niemieckich oficjalny list. Okazją stała się zbliżająca się uroczystość milenium chrztu Polski.
Bez samobójstwa?! Czyli kapitulacja Friedricha Paulusa pod Stalingradem
77 lat temu, 31 stycznia 1943 roku, pod Stalingradem skapitulował Friedrich Paulus. Był dowódcą 6. Armii Niemieckiej walczącej o to miasto. Poddał się dowódcy 64. Armii Radzieckiej – generałowi Michaiłowi Szumiłowowi.
Od Crecy do Azincourt. Gdy nauka idzie w las
Aby jednak zrozumieć co naprawdę wydarzyło się pod Azincourt 25 października 1415 roku warto przyjrzeć się także pierwszej, wielkiej bitwie konfliktu francusko-angielskiego – pod Crecy z 1346 roku, a także postaciom władców, którzy w tych bitwach stanęli naprzeciwko...
Spirytus a sprawa polska – czyli o tym, jakie granice zachodnie marzyły się Polakom po II wojnie światowej, a jak ostatecznie je uzgodniono i wytyczono?
Pozostawienie Prus Wschodnich w granicach państwa niemieckiego po I wojnie światowej stało się jednym z elementów podważających trwałość granic w Europie. Doświadczenia września 1939 r. tylko utwierdzały polskich polityków w przekonaniu, że po wojnie trzeba będzie dokonać istotnych...
Anarchy in the PRL
Po II wojnie światowej, aż do lat 80-tych nie było w Polsce żadnej struktury opozycyjnej, która odnosiłaby się do koncepcji anarchizmu. Tworzone w latach 80-tych ruchy, mimo że zaliczane często do nurtów „solidarnościowych”, zrywały z tradycjami wypracowanymi przez...
Krwawa pacyfikacja. Tragedia kopalni „Wujek”
Z wszystkich polskich miesięcy grudzień zapisał się niestety najbardziej. Wprowadzenie stanu wojennego spotkało się z protestami w całym kraju, choć ich skala była mniejsza niż się władze obawiały. Roczna propaganda przyniosła więc skutek. Na Śląsku zastrajkowali górnicy wielu...
Czy w grudniu 1980 roku groziła nam obca interwencja lub stan wojenny i dlaczego do nich nie doszło?
Zgoda na powstanie niezależnych związków zawodowych nie oznaczała, że komuniści pogodzili się z tym faktem. Od początku traktowali ją jako chwilowe ustępstwo, ale do kontrataku należało się odpowiednio przygotować. Na to potrzebny był jednak czas.
Maria Charlotta Koburg. Nieszczęśliwe życie cesarzowej Meksyku
Na bramie jej posiadłości w Belgii miała wisieć tabliczka: „Tu mieszka cesarzowa Meksyku, szwagierka cesarzowej Austrii, sojusznika Rzeszy. Niech zachowany będzie jej spokój”. Ten „spokój” był jednak pobożnym życzeniem — Maria Charlotta Koburg nie miała łatwego życia.