Historia powszechna
Czy nieśmiertelny golem, symbol czesko-żydowskiej kultury, narodził się w Polsce?
Czy Golem, gliniany olbrzym znany z czeskich podań i legend, w istocie należy do polskiego dziedzictwa kulturowego? Okazuje się, że w historii o nieśmiertelnym stworze ukształtowanym na podobieństwo człowieka znajdziemy wątki, które mogą na to wskazywać. Praski golem,...
Maciora z Falaise i procesy zwierząt
Na początku stycznia 1386 roku w Falaise w Normandii miał miejsce dość typowy proces oraz egzekucja. Oskarżona o zabójstwo dziecka została, w wyniku śledztwa i procesu, skazana na śmierć, a następnie publicznie stracona przez okaleczenie, powieszenie, wleczenie po...
W poszukiwaniu najdawniejszych królów, czyli skąd się wzięła monarchia
Przeważnie nosili imiona, które w łatwy sposób można było odnieść do znanych poddanym bogów. Chowano ich w prosty sposób, lub z pełnym orszakiem. Ich kompleksy grobowe przeważnie odpowiadały wielkości dzisiejszego osiedla. Gdzie w takim razie szukać tych najdawniejszych...
Parodia higieny na wersalskim dworze. Ludwik XIV wykąpał się… dwa razy w życiu!
Wersal powszechnie kojarzy nam się z przepychem, bogactwem i luksusem. Architektonicznie skojarzenia te są jak najbardziej słuszne, jednak najczęściej nie pamiętamy, że na dworze panował potworny… smród, a samego Ludwika XIV męczyły najróżniejsze choroby. Jak Król Słońce dbał...
Dobry esesman z Auschwitz. Edward Lubusch pozostał człowiekiem w nieludzkich czasach
Okres II wojny światowej przyniósł światu niewyobrażalne cierpienie. Polityka rasowa Hitlera dehumanizowała całe narody i grupy etniczne, a bestialstwa, jakich dopuszczali się esesmani w obozach koncentracyjnych przechodzi ludzkie pojęcie. A jednak znalazł się „jeden sprawiedliwy”, który zdał egzamin...
Lewis Hine. Człowiek, który obnażył prawdziwe oblicze pracujących dzieci Ameryki
Rewolucja przemysłowa odmieniła świat, prowadząc do gwałtownych zmian dotykających niemal każdą dziedzinę życia. Rozwój ten pomógł zbudować wielkie fortuny i silne gospodarki, ale również przyczynił się do wielu nadużyć związanych z tanią siłą roboczą, której spory procent stanowiły...
Najsłynniejsza kobieta szpieg w dziejach… wcale nie była szpiegiem? Prawdziwa historia Maty Hari
Żołnierze z plutonu egzekucyjnego się nie spisali – strzelali niecelnie, jeden prawie zemdlał. Na 12 kul ciała dosięgły zaledwie trzy, więc oficer strzałem łaski musiał przedziurawić głowę Maty Hari. Tak po zaledwie dwudniowym procesie skończyła życie najsłynniejsza podwójna...
Czy Bram Stoker był plagiatorem?
Postać Hrabiego Drakuli kojarzymy dziś głównie ze słynną epistolarną powieścią… Ale czy jej autor na pewno stworzył ją samodzielnie?
Kto i dlaczego ukradł ciało Michała Anioła?
18 lutego 1564 roku w wieku 88 lat w Rzymie umiera Michał Anioł. Obok Leonarda da Vinci i Rafaela Santiego był jednym z najważniejszych artystów epoki renesansu. Co stało się z jego ciałem po śmierci?
Bhopal – katastrofa, od której świat odwrócił wzrok, a jej skutki były tragiczniejsze niż Czarnobyl
Wbrew pozorom to właśnie katastrofa w Bhopal okazała się najtragiczniejszą w skutkach. A jednak świat o niej milczał.
Ten badacz udowadniał, że kobiety są niedorozwinięte a Maria Skłodowska-Curie to „kolejna samiczka bezmyślnie małpująca mężczyzn”.
W 1900 roku opublikowana została praca Paula Juliusa Möbiusa „O umysłowym i moralnym niedorozwoju kobiety”. W tej pseudonaukowej rozprawie niemiecki badacz udowadniał wyższość mężczyzn nad kobietami.
Awantura o kamizelkę kuloodporną, czyli Szczepanik kontra Żegleń
Kamizelki kuloodporne to dziś obowiązkowy element wyposażenia żołnierzy czy policjantów. Do dziś nie ma jednak stuprocentowej pewności, komu należy się laur wynalazcy tego ratującego życie pancerza…
Porwana przez elfy i spalona żywcem – mrożąca krew w żyłach historia Bridget Cleary
22 marca 1895 r. irlandzcy policjanci odnaleźli zwęglone szczątki kobiety w płytkim grobie niedaleko Ballyvadlea. Jej tułów był poważnie poparzony i nagi, z wyjątkiem czarnych pończoch. Na głowę ofiary założono worek, który skrywał nieuszkodzoną twarz zaginionej żony Michaela...
Kazimierz Pułaski. Bohater(ka?) dwóch narodów
Konfederata barski, niedoszły królobójca, emigrant, jeden z najzdolniejszych dowódców wojskowych. Kazimierz Pułaski herbu Ślepowron. Jak wyglądało dość burzliwe życie bohatera dwóch narodów?
Historia spraw sercowych, czyli jak człowiek dochodził, co ma w środku
Bijący w naszych klatkach piersiowych organ jest kluczowy dla funkcjonowania organizmu. Od najdawniejszych czasów domyślano się jego istnienia, ale zasada funkcjonowania i rola serca długo pozostawały zagadką. Jak wyglądała historia odkrywania naszej „centralnej pompy”?
Jak Karol Wielki z Lechitami wojował
Co łączy pradawnych Słowian żyjących na obszarze dzisiejszej Polski z cesarzem państwa Franków – Karolem Wielkim? Pozornie nic. Słowiańszczyzna nie granicząca bezpośrednio z jego imperium niespecjalnie interesowała cesarza. Zajmował się wojnami ze światem arabskim, pobił Longobardów we Włoszech...
Tajemnicza śmierć “szalonego” króla Ludwika II – na co naprawdę chorował władca Bawarii?
Ludwik II Wittelsbach zasłynął w historii jako budowniczy baśniowych niemieckich zamków, miłośnik sztuki i ekscentryczny władca, prowadzący nocny tryb życia. Choć kochany przez bawarski naród, to swoimi dziwactwami, wydatkami ponad stan oraz pacyfistycznym podejściem przysporzył sobie wrogów w...
Pogańskie korzenie Wielkanocy
Wbrew pozorom bardzo wiele tradycji i zwyczajów wielkanocnych może pochwalić się przedchchrześcijańskim rodowodem. Oto najważniejsze z nich.
Najdziwniejsze zbroje w historii
Ochrona ciała jest naturalnym zjawiskiem. Instynktownie bronimy się przed uszkodzeniem organizmu; za pomocą odruchów bezwarunkowych albo specjalnie przygotowanych części garderoby. Różne dyscypliny sportu współcześnie chętnie wykorzystują wszelkiej maści ochraniacze. Wiadomo – zdrowie jest najważniejsze. Taka myśl przyświecała również...
Cztery epidemie, które zmieniły bieg dziejów
Prawie każdy słyszał o szalejącej w XIV wieku „czarnej śmierci”, czy o słynnej grypie hiszpance zbierającej śmiertelne żniwo w ostatnich latach I wojny światowej. To jednak tylko najbardziej spektakularne, jeśli można użyć tego słowa, przykłady zjawiska, które towarzyszy...
Idy marcowe – czy Juliusz Cezar spodziewał się zamachu?
Zamach w dniu Idów Marcowych i słynne „I ty, Brutusie, przeciwko mnie” do dziś budzą silne emocje. Czy Juliusz Cezar mógł uniknąć zamachu? I jak sytuację tę odebrał lud rzymski?
Chrześcijańska niewolnica, królowa Grenady, Zoraya… kim była Isabel de Solís?
Miała być chrześcijanką, która uwiodła emira, królową Granady i największą miłością Muleya Hacéna. Kim właściwie była Isabel de Solis – jedna z najbardziej tajemniczych kobiet w historii Hiszpanii?
Zjazd gnieźnieński, czyli spotkanie księcia i cesarza
Wizyta cesarza Ottona III w Gnieźnie była wielkim wydarzeniem; ówcześni i późniejsi kronikarze z chęcią opisywali pobyt zacnego gościa na naszych terenach. W końcu nie zawsze ma się możliwość pochwalenia potęgą przed cesarzem, Bolesław Chrobry dostąpił tego zaszczytu...
Pierwsza wielka dama matematyki. Dlaczego dziś nikt o niej nie pamięta?
Mówiono, że w świecie nauki mogła ją przyćmić jedynie Maria Curie-Skłodowska. Zofia Kowalewska była jedną z najwybitniejszych matematyczek w dziejach, a w 1874 roku została pierwszą Europejką z doktoratem w tej dziedzinie. W czasach, gdy kobietom mało co...
Okultyzm w III Rzeszy. Jak Niemcy parali się czarną magią
Wraz z odrodzeniem się mody na ezoteryzm i okultyzm w latach 60-tych XX wieku, ożyły legendy związane z domniemanymi konszachtami nazistów z siłami nadprzyrodzonymi. Temat ten rozbudzał wyobraźnię do czerwoności, co znalazło swoje odzwierciedlenie w niezliczonych publikacjach o...