Historia Polski
Pola Negri – niezwykła historia polskiej królowej Hollywood
Była pierwszą europejską aktorką, która podpisała kontrakt z hollywoodzką wytwórnią. Jej ekscentryczny styl życia stał się wzorem dla kolejnych pokoleń. Mieszkała w willi stylizowanej na Biały Dom. Jednym z jej pupili był gepard. Romansowała z największymi amantami kina...
Irena, Ewa, Halina i Teresa – złote dziewczyny z Tokio
Życie składa się z przełomów. Momentów, do których często wracamy. W sporcie jest podobnie. W 1964 roku na igrzyska olimpijskie do Tokio wyjechały dwie utalentowane osiemnastolatki, nazwane później „Duetem K-K”, zaprawiona w bojach Ślązaczka i młoda mama, która...
Ginęli na mrozie, żywili się kotami, psami i szczurami – tak Francuzi bronili twierdzy Głogów
Głogowska twierdza odegrała istotną rolę w szeregu konfliktów. W 1813 roku schronili się w niej Francuzi okupujący miasto podczas wojen napoleońskich. Oblężenie trwało prawie 4 miesiące…
Pułkownik Kostek-Biernacki – bohater narodowy czy czarny charakter sanacji?
Pułkownik Wacław Kostek-Biernacki to postać, którą trudno jest jednoznacznie ocenić. Z jednej strony zaangażowany człowiek Piłsudskiego i wojewoda interesujący się problemami mieszkańców, z drugiej – zwolennik torturowania osadzonych i wieszania wrogów. Jaki był naprawdę?
Katowicki Spodek ma już 50 lat
Początkowo miał stanąć w Parku Śląskim, ale jego projekt tak spodobał się ówczesnym władzom, że wylądował w samym centrum miasta. Zanim oddano go do użytku, jego wytrzymałość testowało 4 tysiące żołnierzy, bo do końca nie wierzono, że ta...
Stefan Wyszyński. Prymas z innego tysiąclecia
Ludowy, obrzędowy, nierefleksyjny – taki Kościół tworzył prymas Stefan Wyszyński.
Pierwszą ręczną kamerę na świecie wynalazł Polak. Jak działał aeroskop Prószyńskiego?
Był napędzany przez sprężone powietrze. W odróżnieniu od poprzednich typów kamer nie wymagał wykorzystania korbki. Przed użyciem trzeba go było za to… napompować niczym rowerową dętkę. Ale dlaczego aeroskop wynaleziony przez Kazimierza Prószyńskiego nazywano też „kamerą śmierci”?
Żyrardów – kapitalizm z ludzką twarzą
Mieszkania, szkoły, szpital, przedszkole, dom kultury, kościoły – to wszystko oferował Żyrardów robotnikom pod koniec XIX wieku. Czym kierowali się właściciele zakładów lniarskich, budując miasto idealne, które wyprzedziło swoją epokę?
Jedyny taki budynek na świecie – opowieść o wyjątkowej kaplicy templariuszy w Chwarszczanach
W połowie XIII wieku templariusze postanowili zbudować kaplicę w niepozornym miejscu. Nie cieszyli się zbyt długo swoją siedzibą, bo już w 1312 roku działalność zakonu została zawieszona, a majątek w Chwarszczanach przejęli joannici. W XV wieku przez kilka...
Pojmany, oślepiony i kompletnie zapomniany – polski książę wymazany z historii
Dzieci władców mają zazwyczaj wiele szczęścia, mogąc liczyć na dostatnie życie jako następcy rodziców. Zdarza się jednak, że z rozmaitych powodów dany potomek nie jest mile widziany w rodzinie…
Biznes jak pudełko czekoladek – historia zakładów cukierniczych E. Wedel
Gdyby się zastanowić, to nie ma chyba drugiej marki, która tak dobrze jak E. Wedel odzwierciedlałaby historię XX-wiecznej Polski. Od wielkiej prosperity w okresie międzywojennym, przez odbudowę z powojennych zniszczeń, po lata przymusowej nacjonalizacji w PRL. W tym...
Karol Walerus. Na własną rękę postanowił wymierzyć Niemcom sprawiedliwość
W lipcu 1921 roku skończyło się trzecie powstanie śląskie. 12 sierpnia aliancka Rada Najwyższa rozpoczęła obrady w sprawie Górnego Śląska. Dwa miesiące później Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa podjęła decyzję o korzystniejszym dla Polski podziale Górnego Śląska. Jednak...
Ten esesman otrzymał... Virtuti Militari. Skąd wziął się „polski krzyż na hitlerowskim mundurze”?
Pawło Szandruk uczestniczył w I wojnie, bił się z bolszewikami, walczył o wolną Ukrainę. Był pułkownikiem dyplomowanym Wojska Polskiego i bohaterem września 1939 roku. Dowodził ukraińską formacją SS, on i jego żołnierze uzyskali pomoc od generałów Kutrzeby i...
Jako jedyny polski władca... nigdy nie postawił stopy w naszym kraju! Ba, formalnie nie został nawet koronowany!
Wacław III miał przed sobą świetlaną przyszłość – między innymi jako król Polski, ale spotkał go gwałtowny koniec, który jednocześnie zakończył dzieje dynastii Przemyślidów.
Tego polskiego władcę wymazano z dziejów. Dlaczego?
Większość historyków pomija go w swoich kronikach. Krótki okres jego rządów był czasem prześladowań i okrucieństwa. Oto burzliwa historia pierwszego syna Bolesława Chrobrego.
Polacy na Ukrainie – osiągnięcia i dokonania naszych rodaków w okresie zaborów
Polacy żyjący na terenie dzisiejszej Ukrainy w czasach zaborów wnieśli ogromny wkład w rozwój gospodarki, kultury i nauki. Bodajże nie było dziedziny życia, w której by się nie wyróżniali.
Gdzie NAPRAWDĘ rozpoczęła się II wojna światowa? Wcale nie było to Westerplatte!
Niemcy szczególnie skrupulatnie przygotowywali się do tego ataku. Plan działań osobiście nadzorował sam Hitler. To tam rozpoczęła się II wojna światowa. I nie było to Westerplatte. 11 minut wcześniej Niemcy uderzyli w innym miejscu. Jak tak naprawdę rozpoczęła...
Łódź niemiecka? Kto tak naprawdę stworzył potęgę tego polskiego miasta?
Obecnie Łódź jest postrzegana jako miasto czterech kultur: polskiej, żydowskiej, niemieckiej i rosyjskiej – bo przedstawiciele właśnie tych narodowości tworzyli potęgę miasta przed I wojną światową. Ale największy wkład w rozwój lokalnego przemysłu włókienniczego i budowę infrastruktury wnieśli...
Janusz Kusociński – człowiek i sportowiec niezłomny
Twardy, nieustępliwy charakter często pomagał mu w sporcie i w życiu. Przed II wojną światową był jednym z najpopularniejszych, o ile nie najpopularniejszym sportowcem w Polsce. Ale sława i wyniki wcale nie przychodziły mu łatwo. Rodzice krytykowali jego...
Jej klątwa miała doprowadzić do upadku potężnego rodu. Czy faktycznie była czarownicą? A może tylko kozłem ofiarnym?
Procesy o czary zbierały krwawe żniwo na przełomie XVI i XVII wieku, choć pierwsze procesy miały miejsce już w końcówce XIV stulecia. Jednym z czynników zapalnych tego bestialstwa była reformacja i jej następstwo – kontrreformacja oraz zmiana poglądu...
Nędza i niewola czy skok cywilizacyjny? Co TAK NAPRAWDĘ przyniosły Polakom zabory?
W aktualnie obowiązującej wykładni historii okres zaborów to niewola, czas stracony, którego skutki odczuwamy do dziś. Czy tak było rzeczywiście? Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, ale chyba warto spróbować jej poszukać.
Biały Słoń w Czarnohorze
Aby wejść do budynku obserwatorium astronomicznego w Czarnohorze (Karpaty Wschodnie), trzeba było mieć przepustkę z Warszawy. Od ukończenia budowy w 1938 roku budowla była owiana tajemnicą. Trudno było zrozumieć, dlaczego biedne państwo wydało gigantyczne pieniądze na postawienie obserwatorium...
„Bitwa o Anglię”, „kampania wrześniowa” i „polskie obozy koncentracyjne”, czyli spór o historyczne nazewnictwo
Zżymamy się, gdy zagraniczni autorzy lekkim piórem opisują ważne dla nas sprawy. „Polskie obozy koncentracyjne” to najbardziej jaskrawy przykład, ale czy my też zawsze dbamy o precyzyjne sformułowania?
Smarowali klamki domów sproszkowanymi zwłokami chorych i rozsiewali śmiercionośną zarazę
W styczniu 1606 roku miejscowość Frankenstein (dzisiejsze Ząbkowice Śląskie) na Dolnym Śląsku nawiedziła plaga morowego powietrza, czyli dżumy. Zabrała ze sobą ok. 1/3 lokalnej populacji, w tym wiele dzieci. Tym razem jednak zrodziła makabryczną teorię spiskową, która doprowadziła...
Polska flotylla na Obie. Nasze okręty w walce z bolszewikami
Okręty pod biało-czerwoną flagą pojawiły się nawet w głębi Rosji. Polska flotylla rzeczna na Obie istniała bardzo krótko. Mimo to stoczyła kilka wygranych potyczek z bolszewikami.