Bitwa pod Tuczapami, Tuczapy (19 maja 1863) – bitwa pomiędzy oddziałami polskimi a wojskami rosyjskimi podczas powstania styczniowego.
Stojące w lesie 5 km na południowy wschód od Tyszowiec (powiat hrubieszowski) duże, bo liczące blisko tysiąc ludzi zgrupowanie powstańcze „Zapałowicza” Jana Żalplachty i Czerwińskiego zostało okrążone przez 3 kolumny wojsk rosyjskich. Ich kolejne ataki, wspierane ogniem artyleryjskim, były odpierane do wieczora. Po zmroku Polacy rozpoczęli odwrót. Wówczas zaatakowały ich nowe siły rosyjskie, wywołując panikę, której skutkiem było rozproszenie się powstańców na kilka grup.
Okrucieństwo kozaków, rabujących i dobijających rannych, pozwoliło „Zapałowiczowi” zyskać na czasie i wyprowadzić resztki oddziału z okrążenia.
Autor hasła:
Prof. dr hab. Tomasz Gąsowski – historyk, specjalista z zakresu dziejów politycznych, społecznych i militarnych ziem polskich w XIX stuleciu. Pracuje w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz w Akademii Ignatianum. Autor rozprawy habilitacyjnej „Między gettem a światem. Dylematy ideowe Żydów galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku”, a także takich publikacji jak „Pod sztandarami Orła Białego” czy „Ziemie polskie w latach wielkiej wojny”. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Źródło:
Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.
Powstanie styczniowe. Bitwy w połowie maja 1863 roku:
-
Bitwa pod Borodianką (9 maja 1863)
-
Bitwa pod Kietlanką (13 maja 1863)
-
Bitwa pod Bułajem (15 maja 1863)
-
Bitwa pod Miropolem (16-17 maja 1863)
-
Bitwa pod Horkami (17, 21 i 25 maja 1863)
-
Bitwa pod Tuczapami (19 maja 1863)
-
Bitwa pod Łabonarami (21 maja 1863)
-
Bitwa pod Minkowcami (22 maja 1863)