Historia życia codziennego i obyczajów
Ta kobieta odbudowała polski savoir-vivre – kim była Janina Ipohorska?
Doskonale wiadomo, że to Polacy uczyli Francuzów jeść nożem i widelcem… Ale w historii naszego kraju nie brakuje sytuacji, w których sami musieliśmy przyswoić dobre maniery!
Nikiszowiec – tak powstało najsłynniejsze osiedle w Polsce
Kraj nad Wisłą posiada mnóstwo pięknych i unikatowych miejsc, mających zarówno wartość przyrodniczą, jak kulturową i architektoniczną. Kto by przypuszczał, że jedno z najbardziej wyjątkowych miejsc powstało… Jako osiedle robotnicze!
Jak wyglądał jadłospis zakonników w czasach średniowiecza?
Czy to mnich czy zakonnik, powinien zjeść wszystko, co zostanie mu podane. Jak mówił Smaragdus – „ jeżeli przyniosą mu potrawę, do której nie jest przyzwyczajony, to niech się do niej przyzwyczai”.
Jezuiccy misjonarze i misje protestanckie w Kraju Kwitnącej Wiśni
O jezuickich misjach wśród samurajów, konfliktach religijnych i symbolicznym krzyżowaniu. Jak religia chrześcijańska została przyjęta w Japonii?
Walka i romans. Rzecz o turniejach rycerskich na ziemiach polskich
Najpopularniejszymi rozrywkami rycerskimi były bez wątpienia łowy, uczty, gra w szachy i turnieje. Dawne francuskie romanse opisywały je jako inną wojenną sztukę, a sama nazwa wywodzi się od starofrancuskiego czasownika torner/tournoyer – obracać się albo kręcić. Czym więc...
Piętnowanie i powieszenie – czyli co czekało złodzieja pieczęci koronnej
Był mroźny dzień. Na głównym rynku Krakowa tłum ludzi. Wszyscy czekali na wjazd wozu na którym miał znajdować się słynny złodziej… Cofnijmy się do lat 50. XVI wieku i prześledźmy głośną kradzież.
Jak polski łowczy przeczołgał sowieckiego marszałka
Polowanie było tradycyjnie rozrywką elit. Na początku był to przywilej królów, później także szlachty, która zazdrośnie strzegła swych praw, podkreślających ich wyjątkową rolę. Trudno więc sobie wyobrazić, że elity komunistyczne miałyby w tej kwestii inne poglądy. Po stosunkowo...
Niesamowite wyprawy Jamesa Cooka
Żeglarz, kartograf, nawigator, astronom, matematyk i genialny odkrywca – James Cook, dowódca kompanii w marynarce królewskiej w drugiej połowie XVIII wieku. To dzięki niemu odkryliśmy kangury! Jak wyglądała jego kariera i wspaniałe podróże?
Wilkołak na murze kościoła. Czyli jak wyglądała symbolika sztuki romańskiej?
Wobec znikomej ilości źródeł pisanych kultury polskiej w okresie kształtowania organizmu państwowego, dziełom sztuki wypadnie przypisać rolę ważniejszą niż zwykło się przypuszczać, ponieważ znaczna część społeczeństwa polskiego wciąż tkwiła w stadium rozwoju, w którym obraz miał pierwszeństwo przed...
Dziś mieszkania są tam najdroższe na świecie, kiedyś rządziły w nich brud i wszy. W jakich warunkach żyło się w XIX wieku na Manhattanie?
W latach 80. XIX wieku z powodu fali emigracji liczba mieszkańców Nowego Jorku wzrosła o jedną czwartą, a Dolny Manhattan stał się najgęściej zaludnionym miejscem na świecie. Lokatorzy czynszowych kamienic żyli w fatalnych warunkach. Wszechobecny brud, wszy i...
Belbuk, Swarożyc… a może Odyn? Kogo przedstawiały tajemnicze rzeźby z terenu ziem polskich?
O bogach czczonych niegdyś przez ludy słowiańskie wiemy stosunkowo niewiele. Najwięcej informacji mamy o religii plemion połabskich i Rusów. Znamy kilka imion bogów i wiemy, że stawiano im świątynie oraz posągi. Brak jednak szerszych wzmianek dotyczących terenów obecnych...
Sny o potędze – aby Polska rosła w siłę a ludzie żyli dostatniej- czyli o tym, że historia nigdy nikogo niczego nie nauczyła
Była zimna grudniowa noc 1970 roku. Wszyscy mieli w pamięci tragedię sprzed tygodnia, kiedy to po ogłoszeniu drastycznej podwyżki cen żywności zdesperowani stoczniowcy zastrajkowali, upominając się o godne życie. Odpowiedzią były oddziały wojska i milicji pacyfikujące trójmiasto. Protest...
Chłop żywemu nie odpuści, czyli awantura w średniowiecznej wsi
Awantury, bójki i kradzieże – okazuje się, że chłopi nie ograniczali się do obsiewania pól i zbierania plonów. Życie na wsi obfitowało w ludzkie dramaty i spory. Jak karano przedmałżeński seks i jak często można było zginąć w...
Kolor w „wiekach ciemnych”
Skąd się wzięło powiedzenie „rudy to fałszywy” lub „żółte papiery”? W jaki sposób mnisi rywalizowali ze sobą za pomocą koloru swoich szat? Czy kolor może być dobry lub zły? Średniowiecze to wcale nie takie ciemne wieki.
Żal Dorosłych Dzieci – historia kultowego zespołu Turbo
Od wypłowiałego hard rocka, przez thrashmetalową sławę do obrzucenia śmieciami. Perypetie zespołu Turbo w latach 80. to materiał na niezły film.
Niezwykła Polka, która wymyśliła piękno. Kim była Helena Rubinstein?
78 pudrów, 62 kremy, 115 szminek, a poza tym dziesiątki perfum, mydełek i innych specyfików – taki „spadek” pozostawiła po sobie Helena Rubinstein. W chwili śmierci jej majątek szacowano na 100 milionów dolarów. Jak stworzyła swoje kosmetyczne imperium?
Dom na krwawych fundamentach: średniowieczne ofiary zakładzinowe na terenie ziem polskich
Świat widziany oczami średniowiecznych Słowian, jeszcze długo po przyjęciu chrześcijaństwa, zasiedlony był przez liczne duchy, demony, czy inne nadprzyrodzone postaci. Wiara w te istoty wiązała się z potrzebą ich udobruchania i nakłonienia do działania na rzecz człowieka. Celom...
„Jeśli Ci wódka przeszkadza w pracy, to przestań pracować”* – o kulturze picia w przedwojennej Polsce
Wino, piwo, wódka, koniak, arak, krupnik, likier, szampan… – przed wojną w Polsce pito niemal przez cały dzień, zaczynając od śniadania. Choć oficjalnie nadużywanie alkoholu było raczej w złym guście, to jednak gazety rozpisywały się o najróżniejszych alkoholowych...
Bezwzględna tyranka znad Nilu. Jak rodziła się legenda Kleopatry?
Urodziła się jako jedna z wielu pretendentów do tronu egipskiego. Jako jedna z nielicznych kobiet została wykształcona i nie bała się sięgnąć po to, co jej się należało. Wpływała na wielkich starożytnego świata. Jak wyglądała młodość i początek...
Biznes, strach czy prawdziwe nawrócenie? Dlaczego Islandia przyjęła chrześcijaństwo?
Islandczycy to wyjątkowy naród. Znani są z wielu oryginalnych zwyczajów, jak choćby z powszechnej (podobno) wiary w elfy. Tysiąc lat temu ta – odziedziczona po skandynawskich przodkach – wiara musiała być zdecydowanie silniejsza. Propozycja wprowadzenia nowej religii nie...
Szczęśliwcze! Przywiodła cię do mnie fortuna*. O prostytucji w starożytnym Rzymie słów kilka
Katon i Seneka odradzali chodzenie do lupanarów (rzymskich domów publicznych). Miejskie graffiti (lub dipinti) mówiły o rozkoszach, które można było dostać już za dwa asy. Czyją radą powinien kierować się Rzymianin? Panować nad żądzą czy oddać się...
Festiwal Woodstock! Tak narodziła się legenda
Wyczerpane zapasy żywności, fatalne warunki sanitarne, huraganowe burze, a jednocześnie miłość, wolność i muzyka. Jak wyglądał pierwszy, legendarny festiwal Woodstock?
„Społeczeństwo składa się z przypadkowych jednostek, nie można mieć do niego zaufania”. Czy polska prawica dalej tak uważa?
W ten sposób jedna z posłanek ZChN-u – partii, do której należeli między innymi Antoni Macierewicz i Marek Jurek – wyjaśniała, dlaczego nie wolno pozwolić na zorganizowanie w Polsce referendum, którego domagało się 800 tysięcy osób.
Małżeństwa wszędzie są takie same. Ta historia cywilów z powstania warszawskiego was o tym przekona
Ekstremalne warunki, strach o życie swoje i ukochanych osób, głód – czas powstania dla wielu długoletnich związków stał się prawdziwą próbą. Niektórych elementów relacji między małżonkami nic nie było jednak w stanie zmienić. Przekonał się o tym powstaniec,...
„Przez ostatnie pięć dni jedzenia nie było w ogóle”. Łączniczka wspomina powstańczą codzienność
Kiedy wybuchło powstanie warszawskie, „Maja” miała szesnaście lat. Mimo młodego wieku walkę uważała za swoje zadanie – przysięgę na wierność Armii Krajowej złożyła już półtora roku wcześniej! Jak wspomina życie w czasie zrywu i czy młodzi ludzie, tacy...