Historia powszechna
Bitwa pod Gettysburgiem. Najkrwawsza batalia wojny secesyjnej
Po ponad dwadzieścia tysięcy poległych po każdej stronie konfliktu, trzy dni walk i dwa błędy taktyczne – tak można w skrócie podsumować bitwę pod Gettysburgiem, w której żołnierzom Unii udało się w końcu pokonać niezniszczalnego generała Lee.
W grudniu 1980 roku nad Polską wisiało widmo bratniej „pomocy”. Rosjanie tylko czekali na rozkaz ataku…
40 lat temu świat na chwilę wstrzymał oddech. 8 grudnia 1980 roku radzieckie wojska były gotowe do inwazji na Polskę. Do ataku przyszykowano – wedle CIA – nawet jednostki spadochronowe. A przecież nad Wisłą i tak stacjonowało kilkadziesiąt...
Traktat PRL–RFN. Jak w 1970 roku usiłowano „znormalizować” stosunki polsko-niemieckie?
To był chyba najszczęśliwszy dzień Władysława Gomułki jako przywódcy Polski – 50 lat temu, 7 grudnia 1970 roku, zawarto polsko-niemiecki układ graniczny. Nawet przeciwnicy systemu uważali, że to ważny dokument. Radość Gomułki nie trwała jednak długo. Wkrótce zmiotły...
Najemnicy faraonów – kim byli Karyjczycy?
Uchodzili za świetnych żeglarzy, choć nierzadko trudnili się też… piractwem. Przede wszystkim znano ich jednak jako najemników w wojsku faraonów dynastii z Sais. Mowa o Karyjczykach (zwanych również Karami), z których wywodziły się takie starożytne „sławy” jak Herodot,...
Szczęśliwa Ferrara. To miasto zdołało oprzeć się czarnej śmierci…
„A wtedy kipiały ich uda i ramiona […]. Zakażał się cały organizm, tak że pacjent gwałtownie wymiotował krwią. Wymioty trwały nieprzerwanie przez trzy dni, bez jakichkolwiek oznak ozdrowienia, a następnie pacjent umierał” – pisał franciszkanin Michael Piazza, oddając...
Wygrać – zanim przyjdą rachunki. Jaką rolę odegrał Helmut Kohl w zjednoczeniu Niemiec?
Rok 1990 miał być początkiem dobrobytu wszystkich Niemców. Tak zapewniał Helmut Kohl, opowiadając o „kwitnących krajobrazach”. 2 grudnia wyborcy z obu krajów mu uwierzyli. Ale rachunek za zjednoczenie i tak przyszło im zapłacić.
Żelazna Dama płacze… Kulisy dymisji Margaret Thatcher
Był 28 listopada 1990 roku. Margaret Thatcher ze łzami w oczach opuszczała dom pod jednym z najsłynniejszych adresów na świecie, Downing Street 10. Mieszkała tam od 1979 roku. Rządziła krajem 11 lat. Władzy pozbawiło ją najbliższe otoczenie –...
Jak sproszkowany nos Sfinksa pomógł dowieść… istnienia atomów?
Wielkie odkrycia mają to do siebie, że nie zawsze od razu zdajemy sobie sprawę z ich znaczenia. Dokładnie tak było w przypadku ciekawych obserwacji poczynionych przez pewnego naukowca pracującego na początku XIX wieku, który… zobaczył pod mikroskopem dowód...
Muzyka, sprośne żarty i… rwanie zębów. Tak wyglądały wizyty u średniowiecznych dentystów
By przekonać pacjentów do skorzystania z usług, średniowieczni rwacze zębów musieli stosować dość niecodzienne fortele. Okazuje się jednak, że ekstrakcja nie była najgorszym, co mogło spotkać nieszczęśnika cierpiącego z powodu bólu zęba…
Od starożytnego fast foodu do wytwornych nowożytnych lokali. Skąd się wzięły restauracje?
Goście księcia Aleksandra Farnese właśnie zaczęli delektować się francuskim bulionem, gdy armatni pocisk rozerwał głowę oficera siedzącego obok gospodarza. Druga kula zabiła kolejnych dwóch wojskowych, a ich mózgi i krew rozprysły się po całym stole. Władca Parmy zapewne...
Polowanie na kapitana Żychonia. Jak Niemcy usiłowali się pozbyć asa polskiego wywiadu?
Uwieść, upić, uprowadzić. A w ostateczności zabić – takie zadanie od Abwehry otrzymała piękna Czesława Bociańska. Jej ofiarą miał być nie byle kto, bo szef bydgoskiej ekspozytury Oddziału II Sztabu Głównego Jan Henryk Żychoń, as polskiego wywiadu.
„Lew morski” Napoleona. 140 lat przed Hitlerem Bonaparte szykował się do inwazji na Anglię
Płonące wraki francuskich okrętów pod Abukirem jednoznacznie potwierdziły zdecydowaną przewagę Royal Navy na morzach świata. Jednak unoszące się nad pobojowiskiem dymy nie przesłoniły generałowi Bonapartemu celu, do którego dążył od dawna – ostatecznego pokonania znienawidzonego Albionu. Trzeba było...
Śmierć dzieci rewolucji. Jak Stalin rozprawił się z polskimi komunistami?
„Nie uważam Czerwonej Armii za nieprzyjaciela. Przeciwnie, witam jak przyjaciela Narodu Polskiego” – stwierdził w Sejmie na kilka dni przed Bitwą Warszawską, polski komunista – Tomasz Dąbal. Przez lata wiernie służył Stalinowi, lecz ostatecznie skończył marnie – jako...
To była jedna z największych afer kryminalnych PRL. Gdzie podziały się skarby ukradzione w ramach operacji „Żelazo”?
Złote zegarki, kolie z kamieniami szlachetnymi, kolczyki, bransoletki, spinki ze złota i platyny, skórzane kurtki, buty i aktówki oraz antyki – takie precjoza kradli na masową skalę agenci Polski Ludowej wysyłani na Zachód. Operacja „Żelazo” miała zwiększyć rezerwy...
Tajemnicza śmierć brytyjskich alpinistów. Co wydarzyło się w górach Kaukazu?
W drugiej połowie XIX wieku Alpy miały coraz mniej tajemnic. Europejscy wspinacze poszukujący nowych wyzwań skierowali więc swoje oczy na Kaukaz. Znajdowały się tam wysokie górskie szczyty, które wiąż czekały na swoich zdobywców…
Najgłupsze słowa mądrych ludzi, czyli przepowiednie, które się nie sprawdziły
Każdy czasem żałuje swoich słów, kiedy te okazują się absolutną bzdurą. Gorzej, jeśli jest się znanym naukowcem lub autorytetem i krytykuje się nowe wynalazki, takie jak komputer czy telefon. Oto zestawienie najmniej trafnych przepowiedni dotyczących przyszłości technologii, bez...
Operacja Magic Carpet, czyli powrót do domu 8 milionów żołnierzy po zakończeniu II wojny światowej
Po kapitulacji III Rzeszy, a następnie Japonii dowództwo aliantów stanęło przed nie lada wyzwaniem – należało zapewnić transport do domu aż 8 milionom żołnierzy. W ten oto sposób rozpoczęła się jedna z największych operacji logistycznych w dziejach, którą...
Aby udowodnić, skąd się biorą dzieci, ten naukowiec… zakładał żabom majtki!
Lazzaro Spallanzani był wyjątkowym naukowcem, którego dokonania pchnęły naprzód badania nad rozmnażaniem. Choć trzeba przyznać, że jego metody bywały nieco dziwaczne…
Operacja Cerberus. Jak Kriegsmarine zagrała na nosie Royal Navy
Trzy ogromne niemieckie okręty wojenne: dwa pancerniki i krążownik, „przedefilowały” w środku dnia przez kanał La Manche w jego najwęższym odcinku, chociaż Anglicy mieli na brzegu setki dział i dziesiątki okrętów w portach. Eskadry Kriegsmarine nie zdołało zatrzymać...
Kiedy władcę ponosi wyobraźnia… Baśniowe zamki Ludwika Szalonego
Pozostawił po sobie legendę obłąkanego monarchy, uważającego się za reinkarnację jednego z rycerzy króla Artura, oraz trzy baśniowe budowle, które do dziś są symbolami jego bujnej wyobraźni i.. szaleństwa. Pikanterii sprawie dodaje zagadkowa śmierć króla. Do dziś nie...
Dlaczego Katalończycy hucznie świętują 11 września?
11 września kojarzy nam się przede wszystkim z tragicznym zamachem terrorystycznym z 2001 roku. To jednak nie jedyna rocznica, jaka przypada w tym terminie. Tego dnia obchodzone jest również Narodowe Święto Katalonii, czyli La Diada. To niezwykle ważna...
Klęskę przekuć w sukces. Powstanie Wielkanocne w Irlandii
Klęskę przekuć w sukces to nie lada wyzwanie. Irlandczykom to się jednak udało. Ich antybrytyjskie powstanie z 1916 roku, mimo że krwawo zdławione, doprowadziło w konsekwencji do utworzenia niepodległego państwa irlandzkiego.
Dawid kontra Goliat. Jak okręt podwodny USS Archerfish zdołał zatopić kolosalny lotniskowiec?
Japoński lotniskowiec Shinano do dziś jest największą jednostką, jaką kiedykolwiek udało się zatopić okrętowi podwodnemu. Miał aż 72 tysięcy ton wyporności! Mimo to poszedł na dno jak kamień. Jak niewielkiej amerykańskiej jednostce udało się tego dokonać?
Niesamowite, widowiskowe i… szalone. Niezrealizowane pomysły wielkich wizjonerów
Niezwykłe, monumentalne budowle od zawsze zachwycały ludzkość. Były symbolem talentu i potęgi władców. Jednak wiele widowiskowych projektów pozostało takimi tylko na papierze. Poznaj historię koncepcji architektonicznych, które – choć nigdy nie powstały – fascynują nawet dziś…
Gęś, która nie chciała latać. Największy drewniany samolot w dziejach
Szybciej, wyżej, dalej – to dewiza ludzkości – a megalomania zdaje się naszą drugą naturą. Marzenie o podniebnych eskapadach niejednokrotnie sprowadzało nas (dosłownie) na ziemię. Bywało też, że na wodę, czego dowodem jest historia największego w historii samolotu...