Średniowiecze

Kilkadziesiąt masowych grobów, w każdym nawet do 70 ciał. Naukowiec: to największy taki pochówek w średniowiecznej Europie. Czy odkopano już wszystko?
Około 1500 szkieletów w trzydziestu masowych grobach odnaleziono kilkadziesiąt kilometrów od czeskiej Pragi. To prawdopodobnie największa tego typu nekropolia w późnośredniowiecznej Europie. A wiele wskazuje na to, że nie odkopano jeszcze wszystkiego…

Dlaczego to Biały Orzeł jest polskim godłem? Norman Davies tłumaczy niezwykłość naszego narodowego symbolu
Dla Rzymian był nosicielem gromu. W Walii dał nazwę najwyższemu spośród szczytów. W Polsce – stał się symbolem narodzin całego państwa. Z czego wynika niezwykłość Orła – nie tylko tego Białego?

Polska lekcja honoru. Jak posłowie Bolesława Krzywoustego zamknęli usta niemieckiemu królowi?
Henryk V, właśnie oblegający Głogów, przeliczył się wierząc, że popis buty gdziekolwiek go zaprowadzi. Celna riposta posłów Bolesława Krzywoustego dała początek legendzie powtarzanej później przez całe stulecia. A przynajmniej tak zarzekali się członkowie rodu Awdańców.

Była jedyną kobietą w dziejach Polski, która rządziła samodzielnie, nie oglądając się na żadnego mężczyznę. Co dobrego zrobiła dla kraju?
Cała dekada naszych dziejów stała pod jej znakiem. Tytułowała się królową, ale dzierżyła władzę równą królom. I nie wahała się z niej korzystać. Dlaczego dzisiaj zupełnie nie pamiętamy o jej osiągnięciach?

Za króla Olbrachta wyginęła szlachta. Skąd wzięło się to słynne powiedzenie?
Każdy słyszał, że ponoć „za króla Olbrachta wyginęła szlachta”. Łatwo zgadnąć, że chodzi o króla Jana Olbrachta z dynastii Jagiellonów. Ale co z resztą znanego przysłowia?

Polskie władczynie, o których absolutnie nikt nie pamięta. Kto jest na szarym końcu ponurego rankingu?
Nawet najmniej popularni władcy budzą choćby śladowe zainteresowanie. Władczynie – niekoniecznie. Mamy w polskiej historii takie monarchinie, o których kompletnie zapomnieliśmy. Kto zamyka smutną listę?

Która z polskich władczyń jest najpopularniejsza? I czy którakolwiek budzi większe zainteresowanie od swojego męża?
Na jakąkolwiek uwagę mogą liczyć tylko, jeśli przysłużyły się Kościołowi. Ambicja? Polityczne talenty? Obiektywne zasługi dla kraju i dynastii? Na silne i niezależne kobiety wciąż nie ma w polskich dziejach miejsca. Może nie licząc jednej, jedynej królowej…

Sześciu polskich władców, którzy absolutnie nikogo nie obchodzą. Kto jest na szarym końcu listy?
Są w tym gronie jedne z najbarwniejszych postaci w polskich dziejach. Twarde dane nie pozostawiają jednak wątpliwości: tymi królami i książętami nikt się nie interesuje.

Rzymska biżuteria znaleziona na szwedzkiej wyspie rzuca nowe światło na tajemniczą masakrę
1500 lat temu istnienie twierdzy Sandby Borg zostało brutalnie przerwane. Setki ciał pozostało bez pochówku, zwierzęta w zagrodach zdechły z głodu. Czy odkryte właśnie złote pierścienie i moneta są kluczem do rozwiązania tej krwawej zagadki?

Kto jest najpopularniejszym polskim władcą? Sprawdzamy dane wyszukiwarki Google
Którzy władcy budzą największe zainteresowanie, o których chcemy czytać, których sylwetki zgłębiamy? Którzy są najważniejsi dla nas – dzisiejszych Polaków? Przedstawiamy jedyny w swoim rodzaju ranking oparty na twardych danych. Wyniki zaskakują.

Wikingowie nosili stroje z inskrypcjami… wychwalającymi Allaha. Nowe odkrycie szwedzkich naukowców
Wikingowie mogli się znajdować pod wpływem islamu oraz „idei wiecznego życia w raju, po śmierci” – twierdzi Annika Larsson z Uniwersytetu w Uppsali.

Dlaczego Mieszko I przyjął chrzest?
Kwestia nawrócenia Mieszka I nie powinna budzić żadnych wątpliwości. Kronikarze nie mogliby jej przedstawić bardziej jednoznacznie. Dlaczego więc historycy nadal szukają rozwiązań, które nie mają oparcia w faktach?

Czy wreszcie odnaleziono grób świętego Mikołaja?
Dotychczas sądzono, że doczesne szczątki świętego Mikołaja znajdują się w Bari, w tej samej świątyni, w której pochowana jest polska królowa Bona Sforza. Tymczasem tureccy archeologowie dokonali zaskakującego odkrycia. Czy to możliwe, że zwłoki biskupa nigdy nie opuściły...

Chcesz podarować naprawdę niezwykły prezent? Dwa średniowieczne złote pierścionki mogą być twoje
Zaręczyny, rocznica ślubu, a może dzień matki? Niezależnie jaką wybierzesz okazję, ten upominek spodoba się każdej miłośniczce średniowiecza. Musisz tylko uzbroić się… w spory zapas gotówki.

Kuriozalne przemówienie, którym chwali się IPN. Czy prezesowi Instytutu brakuje podstawowej wiedzy historycznej?
Odczyt Jarosława Szarka zdradza elementarne braki w wiedzy. Prezes myli podstawowe fakty, a IPN… publicznie zachwala jego wypowiedź!

Czy Bolesław Chrobry został koronowany na króla w 1000 roku?
Nawet uczestnicy zjazdu gnieźnieńskiego nie rozumieli co nastąpiło na ich oczach. Tym bardziej zdezorientowani byli niemieccy nobile. Jeśli oni mieli mętlik w głowach, to co dopiero historycy dziesięć stuleci później.

Czy powinniśmy odbudować zamki Kazimierza Wielkiego? Ta jedna twierdza to świetny dowód czemu nie zawsze warto to robić
Lądowisko dla helikopterów, plastikowa dama z łasiczką i wielka flaga biało-czerwona. Polska duma z historii. I typowo polski kicz.

„Przekwitłe wdzięki księżnej”. W jakim wieku była Dobrawa gdy poślubiła Mieszka I?
Zdaniem kronikarza Kosmasa była „bezwstydną matroną” w „podeszłym wieku”. Historycy wolą w niej widzieć stereotypową średniowieczną pannę na wydaniu: młodą, niewinną i powabną. A jak wyglądała rzeczywistość?

Po co nam wyssana z palca Wielka Lechia, skoro mieliśmy prawdziwe mocarstwo?
„Przerażające jest, że tyle osób wierzy w te bzdury”. O czym mowa? O Wielkiej Lechii. Teorii, której absurd obnaża autor świeżo co wydanej książki o historycznych, a nie zmyślonych zwycięstwach Bolesława Chrobrego.

Wikiński wojownik okazał się być kobietą
Przez ponad 100 lat uważano, że była mężczyzną. Badaczy zmylił wojenny ekwipunek w grobowcu. Tymczasem najnowsze badania potwierdziły bez cienia wątpliwości – to była kobieta. Co dziś możemy powiedzieć o wojowniczej księżniczce wikingów?

Czy Polak odczyta tajemnicze pismo z Wyspy Wielkanocnej?
Na leżącej z daleka od jakiejkolwiek cywilizacji Wyspie Wielkanocnej kilkaset lat temu powstało niezwykłe pismo rongorongo. Próby jego odczytania spędzają sen z powiek badaczy. Niezwykłego wyzwania podjął się między innymi Polak, dr Rafał Wieczorek.

Marzy ci się średniowieczny zamek? Wystarczy równowartość 200 złotych!
Symboliczna kwota 50 euro to wszystko, czego potrzebujesz, by stać się współwłaścicielem średniowiecznego zamku w południowej Francji. Château du Paluel może i na razie jest zrujnowane, ale już wkrótce może zalśnić dawnym blaskiem.

Oto dowód na związki między XIV-wieczną Warmią a Europą Zachodnią
Polsko-niemieckie badania w koło miejscowości Barczewko są kontynuacją działań, które rozpoczęto w roku 2014, nazywając miejsce „Warmińskimi Pompejami”. Tym razem natrafiono na ślad, który potwierdza, że pierwsi osadnicy tych okolic mieli kontakty handlowe z państwami z Zachodu –...

Rzuć wszystko i jedź w Bieszczady! Znaleziono tam bizantyjski miecz
Po raz kolejny potwierdza się reguła, że nie trzeba być archeologiem, by trafić na unikatowe znalezisko. Pan Krzysztof Sawiński, urzędnik z Leszna, z pewnością nie spodziewał się, że podczas rodzinnego spaceru znajdzie broń pamiętającą czasy wczesnego średniowiecza.

Trwają badania pozostałości po pierwszych osadnikach w Nowej Zelandii
Trwają wykopaliska w Nowej Zelandii. Archeologowie odnaleźli kilka wyjątkowych artefaktów – między innymi… kości wymarłego ptaka oraz tajemniczy naszyjnik.