Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

prof. dr hab. Stanisław Jankowiak

prof. dr hab. Stanisław Jankowiak

Wydział Historyczny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalista w zakresie najnowszej historii Polski. Autor kilkudziesięciu publikacji (m.in. "Wielkopolska w okresie stalinizmu", "Poznański Czerwiec 1956 w dokumentach", "Wysiedlenie i emigracja ludności niemieckiej w polityce władz polskich w latach 1945-1970", "Zranione miasto. Poznań i Wielkopolska w marcu 1968 roku").

Najnowsze publikacje:

Przełom, jaki dokonał się w Polsce w 1956 roku, zdawał się być rzeczywistym końcem stalinizmu.

Powojnie | 23.04.2021

Jak poznańscy studenci wyprzedzili nie tylko Solidarność – i to o ładnych parę lat…

Przełom, jaki dokonał się w Polsce w 1956 roku, zdawał się być rzeczywistym końcem stalinizmu. Prześladowany przez własnych towarzyszy Władysław Gomułka był, w powszechnym odczuciu, gwarantem, że stare metody to już przeszłość. Uznał racje protestujących w Poznaniu robotników....

Kontrola dokumentów na granicy z NRD

Powojnie | 16.04.2021

Stosunki Polska–NRD. „Przyjaźń”, która nie wytrzymała próby czasu. Co podzieliło „bratnie” narody?

Dziś już coraz mniej osób pamięta, że kiedyś na zachodzie graniczyliśmy z nieistniejącym obecnie państwem – Niemiecką Republiką Demokratyczną. Ponieważ NRD należała do bloku „państw socjalistycznych”, oficjalnie była naszym przyjacielem. W pierwszej połowie lat siedemdziesiątych mogło się nawet...

Okrągły Stół w Pałacu Prezydenckim w Warszawie.

Powojnie | 18.12.2020

Czy komunizm w Polsce można było uratować? Czyli o alternatywie dla Okrągłego Stołu

Kiedyś żartowano: do czego można porównać komunizm? Do lotu samolotem: widoki są wspaniałe, wszystkim chce się wymiotować, a wysiąść nie można! Koniec lat 80. tak właśnie wyglądał. Ale najgorsza była świadomość, że tak może być już na stałe....

Powojnie | 27.08.2020

Czy w latach pięćdziesiątych groziło nam przekreślenie umów w Jałcie i Poczdamie?

Na początku lat pięćdziesiątych mogło się wydawać, że sytuacja w Europie jest już ustalona, a żelazna kurtyna będzie trwałym elementem stosunków międzynarodowych. Czy rzeczywiście tak było?

Powojnie | 28.06.2020

Pierwszy strajk w PRL. Czy można było zapobiec wybuchowi niezadowolenia Poznaniaków w Czerwcu 1956 r?

Poznański Czerwiec 1956 r. stał się symbolem początku walki o wolną Polskę – pierwszym na taką skalę buntem w PRL. 28 czerwca sto tysięcy ludzi zgromadziło się na placu Stalina, by upomnieć się o chleb i wolność. Nie...

Powojnie | 05.02.2020

„Przebaczamy i prosimy o przebaczenie” – czyli o tym, czy polskie społeczeństwo zrozumiało gest biskupów o przebaczeniu Niemcom?

Pod koniec Soboru Watykańskiego II biskupi polscy wystosowali do biskupów niemieckich oficjalny list. Okazją stała się zbliżająca się uroczystość milenium chrztu Polski.

Powojnie | 29.01.2020

Jak w okupowanych Niemczech wprowadzono markę niemiecką i jaki związek mieli z tym Polacy

Okupacja Niemiec pociągała za sobą znaczne koszty. Zniszczona gospodarka niemiecka nie była w stanie zaopatrzyć ludności w wystarczającą ilość produktów niezbędnych do normalnego funkcjonowania społeczeństwa. Chaos dodatkowo pogarszał bałagan związany z funkcjonowaniem na tym terenie wielu walut.

Powojnie | 17.01.2020

O tym jak dwóch diabłów prowadziło pod ramię anioła czyli komuniści wobec Kościoła katolickiego w Polsce

Stosunek systemu socjalistycznego do religii i kościołów był od początku wrogi. Dla Lenina religia była „opium dla ludu”, mającym utrzymywać go w ciemnocie i zacofaniu. Stąd oczywistą była polityka zwalczająca w ZSRR cerkiew. Także polscy komuniści generalnie byli...

Powojnie | 09.01.2020

Spirytus a sprawa polska – czyli o tym, jakie granice zachodnie marzyły się Polakom po II wojnie światowej, a jak ostatecznie je uzgodniono i wytyczono?

Pozostawienie Prus Wschodnich w granicach państwa niemieckiego po I wojnie światowej stało się jednym z elementów podważających trwałość granic w Europie. Doświadczenia września 1939 r. tylko utwierdzały polskich polityków w przekonaniu, że po wojnie trzeba będzie dokonać istotnych...

Powojnie | 16.12.2019

Krwawa pacyfikacja. Tragedia kopalni „Wujek”

Z wszystkich polskich miesięcy grudzień zapisał się niestety najbardziej. Wprowadzenie stanu wojennego spotkało się z protestami w całym kraju, choć ich skala była mniejsza niż się władze obawiały. Roczna propaganda przyniosła więc skutek. Na Śląsku zastrajkowali górnicy wielu...

Powojnie | 14.12.2019

Czy w grudniu 1980 roku groziła nam obca interwencja lub stan wojenny i dlaczego do nich nie doszło?

Zgoda na powstanie niezależnych związków zawodowych nie oznaczała, że komuniści pogodzili się z tym faktem. Od początku traktowali ją jako chwilowe ustępstwo, ale do kontrataku należało się odpowiednio przygotować. Na to potrzebny był jednak czas.

Powojnie | 09.11.2019

Jak polski łowczy przeczołgał sowieckiego marszałka

Polowanie było tradycyjnie rozrywką elit. Na początku był to przywilej królów, później także szlachty, która zazdrośnie strzegła swych praw, podkreślających ich wyjątkową rolę. Trudno więc sobie wyobrazić, że elity komunistyczne miałyby w tej kwestii inne poglądy. Po stosunkowo...

Powojnie | 26.10.2019

Kto chciał w Polsce rozpędzać protestujących robotników przy pomocy samolotów ponaddźwiękowych?

W dzisiejszej rzeczywistości protesty stały się trwałym elementem życia społecznego. W dawnym systemie było jednak zupełnie inaczej. Masowy protest był wyrazem desperacji społeczeństwa, a przez ówczesne władze był traktowany jako kontrrewolucja. Zwykle sięgały też one po nadzwyczajne środki...

Powojnie | 12.10.2019

Czy Goździk mógł zmienić powojenne dzieje Polski?

Goździk – kwiat kiedyś w PRL kultowy. Był symbolem. Dostawały go kobiety 8 marca i wybrańcy systemu, po wręczeniu odznaczenia państwowego. W tym kontekście odegrał rzeczywiście swoją rolę w historii. Ale czy mógł ją zmienić? Kwiat – oczywiście...

Powojnie | 29.09.2019

Sny o potędze – aby Polska rosła w siłę a ludzie żyli dostatniej- czyli o tym, że historia nigdy nikogo niczego nie nauczyła

Była zimna grudniowa noc 1970 roku. Wszyscy mieli w pamięci tragedię sprzed tygodnia, kiedy to po ogłoszeniu drastycznej podwyżki cen żywności zdesperowani stoczniowcy zastrajkowali, upominając się o godne życie. Odpowiedzią były oddziały wojska i milicji pacyfikujące trójmiasto. Protest...

Druga wojna światowa | 12.09.2019

Jak pewien Wielkopolanin postanowił wymordować mieszkańców regionu

Dziś, gdy tak łatwo szafuje się pojęciami o dwóch okupacjach, warto przypomnieć, czym miała być okupacja niemiecka w Polsce. W skróconej wersji ujął to Adolf Hitler w przemówieniu tuż przed wybuchem wojny z Polską. Stwierdził wtedy: Na pierwszym...

Druga wojna światowa | 18.08.2019

Gwałty i rabunki. Jak Armia Czerwona wyzwalała Wielkopolskę?

Okupacja niemiecka odcisnęła silne piętno w świadomości Polaków. Armia Czerwona nie przyniosła wyzwalanym terenom oddechu. Relację z tych wydarzeń spisano w raporcie z lutego 1945 roku. Co na ten temat do powiedzenia miał kpt. Juliusz Bardach?