Co spowodowało kompletną zmianę w osadnictwie na pograniczu Azji i Europy? Archeolodzy przebadają region zauralski

fot.Ural Project, Goethe University Wykopaliska na Uralu w 2018 roku [fot. Ural Project, Goethe University]

Szczegółowe badania w regionie Czelabińska pokazują obecność wielu zabytków z epoki brązu i żelaza, w tym kurhany i osady. W pewnym momencie ludność zamieszkująca te tereny przeszła od ufortyfikowanych osad do otwartych osiedli. Naukowcy z Niemiec zbadają, jak do tego doszło.

Grupa archeologów z Uniwersytetu Goethego we Frankfurcie nad Menem wraz z kolegami z Uniwersytetu Jana Gutenberga w Moguncji oraz badaczami z Rosji już niedługo wyruszy na pogranicze Europy i Azji. Naukowcy będą kontynuować projekt, który realizowali w latach 2009-2014. Zespół otrzymał od niemieckiej fundacji specjalny grant w wysokości – bagatela – 600 000 euro, co pozwoli na prowadzenie badań do końca przyszłego roku.

Celem badaczy jest przebadanie okolic Czelabińska pod kątem historii osadnictwa w tym rejonie, a co za tym idzie, także przemian demograficznych. Naukowców interesuje w szczególności późna epoka brązu, przechodząca w epokę żelaza. Wcześniejszy projekt (z lat 2008-2014) skupiał się na osadnictwie z okresu kultury Sintashta-Petrowka (lata 2100-1800 p.n.e.). Kultura ta rozwijała się w północnej części tak zwanego Wielkiego Stepu. Archeolodzy wiążą z nią pierwsze rydwany. W grodziskach należących do tej kultury natrafiono także na ślady kopalń miedzi oraz wyrobów z brązu, co jest typową cechą kultur rozwijających się na stepach. Najprawdopodobniej jej przedstawiciele posługiwali się językiem indoirańskim.

Obecna faza projektu skupi się na mikroregionie u zbiegu rzek Yandyrka i Akmulla oraz górnego krańca doliny Karagaily-Ayat. Swoje wysiłki połączą archeolodzy, paleogenetycy oraz archeobotanicy. Będą próbowali znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób ludność zamieszkująca ten rejon przeszła od nomadycznego do osiadłego trybu życia do otwartego osadnictwa. Zespół paleogenetyków, przebadawszy znalezione przez archeologów kości, będzie mógł między innymi stwierdzić, czy ze zmianami sposobu życia ludności autochtonicznej wiąże się na przykład napływ przybyszów z Europy bądź ze stepów azjatyckich.