Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Żydowscy miłośnicy sportu używali magicznego dopingu? Archeolodzy mają na to dowód

Wyścigi rydwanów w starożytnym Rzymie (fot. domena publiczna)

fot.domena publiczna Wyścigi rydwanów w starożytnym Rzymie (fot. domena publiczna)

Odczytana niedawno niepozorna metalowa tabliczka z V lub VI wieku naszej ery miała, wedle zamiarów jej twórcy, zdrowo namieszać na hipodromie. Naukowcy wreszcie dowiedzieli się, kto przeklął konie drużyny niebieskiej i potraktował tabliczkę jak laleczkę voodoo. 

Ołowiana tabliczka o wymiarach 9 na 6 centymetrów została znaleziona w latach 30. XX wieku w Antiochii przez badaczy z Uniwersytetu w Princeton. Przez prawie sto lat niczego nie dało się z nią zrobić, ponieważ cienki metal zwinięty był w rulon. Dopiero niedawno rozwinięto go i wreszcie można było zająć się jego rozszyfrowywaniem.

Ku zaskoczeniu naukowców ich oczom ukazał się tekst zapisany nie greką lub łaciną, a w języku aramejskim. Jak powiedziała izraelskiemu serwisowi „Haaretz” Rivka Elitzur-Leiman, doktorantka z Uniwersytetu w Tel Awiwie, która uczestniczyła w pracach nad artefaktem, badacze byli tym zdumieni.

Biorąc pod uwagę datowanie i rejon pochodzenia znaleziska (Antiochia była w tym czasie częścią Bizancjum) nie spodziewali powiązań z kulturą żydowską. Tymczasem choć część lokalnych chrześcijan posługiwała się językiem aramejskim, użyty dialekt wskazuje wyraźnie, że tabliczkę stworzył właśnie Żyd.

Także sam tekst jest nietypowy – jest to bowiem magiczny urok związany z wyścigami rydwanów, który miał za zadanie pogrążyć na hipodromie „niebieskich”. Jak możemy przeczytać w materiale portalu „Haaretz”, zaklinacz wzywał boskiej interwencji z nadzieją, że konie wrogiej drużyny zapadną się w błocie oraz, że Bóg zainterweniuje jak w Biblii.

Haaretz pokazuje przekleństwo już po rozwinięciu zwoju (screen z serwisu Haaretz.com)

Haaretz pokazuje przekleństwo już po rozwinięciu zwoju (screen z serwisu Haaretz.com)

W Starym Testamencie w Księdze Liczb znajduje się fragment dotyczący proroka Baalama („Gdy oślica ujrzała znowu anioła Pana, położyła się pod Balaamem. Rozgniewał się więc Balaam bardzo i zaczął okładać oślicę kijem”, Liczb 22, 27). Być może antiocheński Żyd liczył na podobną pomoc?

To przekleństwo wykonane dla wzmocnienia efektu na ołowianej tabliczce, zostało następnie przybite pod torem (wbijanie w nie gwoździ miało zadziałać trochę podobnie jak w przypadku laleczek voodoo). Warto dodać, że ówcześni mieszkańcy świata rzymskiego podchodzili do wyścigów rydwanów bardzo poważnie. Jeden z najsłynniejszych cesarzy bizantyjskich, Justynian, nieomal został obalony w wyniku niszczącej rewolty wywołanej przez dwie przeciwne drużyny z hipodromu. Niestety nie wiadomo, czy klątwa rzucona przez Żyda zadziałała.

Źródło informacji:

Komentarze

brak komentarzy

Dodaj komentarz

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.