Bloki z wielkiej płyty. Najważniejsze daty, liczby i fakty

fot.domena publiczna Osiedle z wielkiej płyty (fot. domena publiczna)

Kiedy powstał pierwszy blok z wielkiej płyty? Dlaczego je budowano? Jakim cudem postawiono ich tak wiele? Ile jest mieszkań w blokach z wielkiej płyty? Czyj to był pomysł?

Wielka płyta to element konstrukcyjny, od lat 60. stosowany do budowy domów wielorodzinnych (bloków). Technologię konstrukcji domów z gotowych prefabrykatów opracowano na początku lat 50. w Europie Zachodniej (Francja, Szwecja, Finlandia).

W Polsce pierwszy blok z wielkiej płyty powstał w 1957 roku w warszawskich Jelonkach.

Do wdrożenia tej technologii na masową skalę przystąpiono w 1967 roku, gwałtowny rozwój budownictwa wielkopłytowego przypadł jednak dopiero na początek lat 70., kiedy to 14 września 1971 roku rozpoczęła działalność pierwsza w Polsce tzw. fabryka domów.

„Odrębne mieszkanie dla każdej rodziny”

Budownictwo wielkopłytowe było intensywnie popierane przez ekipę technokratów otaczających Edwarda Gierka, którzy już podczas posiedzenia Biura Politycznego Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 12 stycznia 1971 roku zapowiedzieli przyspieszenie tempa rozwoju tej dziedziny przemysłu.

fot.Macic7, lic. CCA-SA 3.0 U Blok z wielkiej płyty (fot. Macic7, lic. CCA-SA 3.0 U)

Z kolei w trakcie obradującego w dniach 10–11 maja 1972 roku V Plenum Komitetu Centralnego technokraci doprowadzili do przyjęcia perspektywicznego programu budownictwa mieszkaniowego, w którym władze partyjne zobowiązały się do zapewnienia do połowy lat 80. „odrębnego mieszkania dla każdej rodziny”.

W efekcie wielką płytę uznano za „rozwiązanie masowe”, mające zaspokoić narastający głód mieszkaniowy. Łącznie w okresie PRL-u wybudowano w technologii wielkopłytowej około czterech milionów mieszkań.

Źródło:

Powyższy tekst ukazał się pierwotnie jako jedno z haseł Abecadła PRL-u. Pozycja autorstwa Zdzisława Zblewskiego została opublikowana nakładem wydawnictwa Znak w 2008 roku.

Tytuł, lead, ilustracje wraz z podpisami, wytłuszczenia, podział akapitów oraz śródtytuły pochodzą od redakcji. Tekst poddano podstawowej obróbce redakcyjnej.