fot.Daniel X. O’Neil, lic. CC BY 2.0 Fragment muralu przedstawiającego Lecha Wałęsę w chicagowskim Truman College (fot. Daniel X. O’Neil, lic. CC BY 2.0)

„W Sejmie polskim podniosłem dwa paluszki w górę i wygłosiłem taką formułkę: »Będę przestrzegał wszelkich praw, a szczególnie Konstytucji«. Tylko zapomniałem, że ja tej Konstytucji nie czytałem” – przyznawał bez ogródek Lech Wałęsa.

„Mam dość słuchania, że obiecałem, a nie dałem”. W ten sposób Lech Wałęsa wyraził swoje zniecierpliwienie podczas spotkania w lubelskiej fabryce samochodów 11 lutego 1993 roku.

Trzeba przyznać, że trudno mu się dziwić – od wyborów prezydenckich minęło już kilka lat, a wyborcy nietaktownie wciąż pamiętają obietnice składane podczas kampanii i domagają się ich realizacji. A przecież powinni wiedzieć, że co innego wybory i gorący okres je poprzedzający, a co innego rzeczywistość po elekcji…

Zapomniałem, że nie czytałem

Wałęsa podczas kampanii zobowiązał się, że zrobi wiele, najczęściej znacznie więcej niż kiedykolwiek mógł odpowiedzialnie obiecać przyszły prezydent szanujący konstytucję i jej zapisy dotyczące uprawnień głowy państwa.

Najprawdopodobniej zresztą nie zdawał sobie sprawy z tego, iż w demokratycznym kraju stosunkowo niewiele może pojedynczy człowiek, nawet jeżeli jest nominalnie wodzem sił zbrojnych, nadzoruje politykę zagraniczną państwa oraz podpisuje ustawy i nominacje na najwyższe stanowiska państwowe.

fot.aromia, lic. CC BY-SA 2.5 Być może to atmosfera Radomia tak wpłynęła na Wałęsę, że przyznał się iż nie czytał Konstytucji, której przysięgał przestrzegać (fot. aromia, lic. CC BY-SA 2.5)

Jak sam szczerze wyznał na spotkaniu w Radomiu kilka miesięcy później, gdy został zapytany o swój stosunek do konstytucji: „W Sejmie polskim podniosłem dwa paluszki w górę i wygłosiłem taką formułkę: »Będę przestrzegał wszelkich praw, a szczególnie Konstytucji. Tak mi dopomóż Bóg«. Tylko zapomniałem, że ja tej Konstytucji nie czytałem”.

Wyborcy też nie czytali?

Jeśli wziąć pod uwagę, że nie czytali jej także wyborcy, z których żaden nie zaczął pytać jeszcze przed wyborami, jak Wałęsa zamierza wykonać to, co obiecuje, to można przyznać rację elektowi, który powiedział dziennikarzom radiowej Trójki już w marcu 1992 roku: „Macie takiego prezydenta, na jakiego zasłużyliście”.

Można też zrozumieć jego zniecierpliwienie – on przecież naprawdę chciał tego, co obiecywał, ale skąd miał wiedzieć, że zrobić tego nie może, jest wszakże takim samym obywatelem jak każdy z jego wyborców, dlaczego więc mają do niego pretensje?

Źródło:

Powyższy tekst ukazał się pierwotnie jako jedno z haseł Leksykonu polskich powiedzeń historycznych. Pozycja autorstwa Macieja Wilamowskiego, Konrada Wnęka i Lidii A. Zyblikiewicz została opublikowana nakładem wydawnictwa Znak w 1998 roku.

Tytuł, lead, ilustracje wraz z podpisami, wytłuszczenia, podział akapitów oraz śródtytuły pochodzą od redakcji. Tekst poddano podstawowej obróbce redakcyjnej.