fot.Osama Shukir Muhammed Amin, lic. CC BY-SA 4.0 Detal z asyryjskiej terakoty.

Na terenie dzisiejszej Turcji archeolodzy natrafili na niezwykłe pismo z epoki brązu. To najstarszy znany zapis, poruszający temat niepłodności. Zawiera również zaskakujące rozwiązanie tego problemu.

Tureccy archeolodzy znaleźli niedawno w Kültepe w prowincji Kayseri licząca sobie 4000 lat asyryjską glinianą tabliczkę. Grupa badaczy pod przewodnictwem Ahmeta Berkiz Turpa z Wydziału Ginekologii i Położnictwa Uniwersytetu Harran przeprowadziła analizę zapisu, dokonanego pismem klinowym.

Okazało się, że tabliczka zawiera umowę przedmałżeńską, w której zanotowana została procedura na wypadek niepłodności kobiety. Jeśli w ciągu dwóch pierwszych lat związku małżonkom nie urodzi się dziecko, żona ma pozwolić mężowi na zatrudnienie swojej surogatki. Ma to być niewolna kobieta lub hierodula – niewolnica świątynna w służbie bóstwa. Jej zadaniem było zapewnienie ciągłości rodu, a po urodzeniu pierwszego męskiego potomka miała zostać wyzwolona.

To najstarszy znany zapis wzmiankujący istnienie problemu ludzkiej niepłodności. Co więcej, to również najstarsza definicja tego problemu, w tym wypadku jako niemożności spłodzenia potomka w ciągu dwóch lat małżeństwa, a także pierwsza diagnoza, co uczynić, gdy taka trudność zaistnieje.

Asyryjska cywilizacja datowana jest na okres od XXV wieku p.n.e. W Kültepe, która była kolonią staroasyryjską w XXI-XVIII w. p. n. e. już w 1925 roku F. Hrozny odnalazł ponad 1000 glinianych tabliczek. Odtąd na tym terenie znajdowane są i poddawane badaniom kolejne starożytne teksty.

Screen ze strony Daily Sabah, przedstawiający glinianą tabliczkę z zapisem o niepłodności.

W przeciwieństwie do archiwów królewskich lub świątynnych odkrywanych w innych starożytnych centrach, w Kültepe znajduje się największy zbiór prywatnych tekstów na całym starożytnym Bliskim Wschodzie. Trzymano je starannie ułożone w archiwach.

Wyniki badań zostały opublikowane w medycznym czasopiśmie „Gynecological Endocrinology”. Tabliczkę można oglądać w Muzeum Archeologicznym w Stambule.

Źródła informacji:

1. Cuneiform Tablet From Anatolia Records Infertility Plan, Archaeology.
2. First infertility diagnosis made 4,000 years ago discovered in cuneiform tablet in Turkey, Daily Sabah.
3. April Holloway, 4,000-Year-Old Assyrian Tablet Makes First Known Infertility Diagnosis and Recommends Slave Surrogate, Ancient Origins.
4. Ahmed Berkiz Turp, Ismail Guler, Nuray Bozkurt, Aysel Uysal, Bulent Yilmaz, Mustafa Demir, Onur Karabacak, Infertility and surrogacy first mentioned on a 4000-year-old Assyrian clay tablet of marriage contract in Turkey, Journal „Gynecological Endocrinology”.