Bitwa o Lwów (22–27 lipca 1944)

fot.Lonio 17/lic. CC BY-SA 3.0 Mapa okręgu Lwów Armii Krajowej (styczeń- sierpień 1944).

Bitwa o Lwów, akcja „Burza” we Lwowie, powstanie lwowskie (22–27 lipca 1944) – wyzwolenie Lwowa spod okupacji niemieckiej w trakcie II wojny światowej.

14 lipca do natarcia ruszyły wojska 1 Frontu Ukraińskiego, zajmujące dotąd pozycje wzdłuż linii Kołomyja–Tarnopol–Brody. Po trzech dniach walk obrona niemiecka została przełamana, a oddziały radzieckie z 3 Armii Pancernej Gwardii, 4 Armii Pancernej oraz 60 Armii rozpoczęły manewr okrążenia Lwowa. W tej sytuacji odtwarzane na terenie Podokręgu Lwów Armii Krajowej jednostki 5 Dywizji Piechoty Armii Krajowej (dowódca – podpułkownik dyplomowany Stefan Czerwiński), w szczególności pododdziały 14 pułku ułanów (dowódca – porucznik/kapitan Andrzej Chołoniewski), rozpoczęły przygotowania do opanowania miasta, utrudniając Niemcom zorganizowanie obrony na jego wschodnim przedpolu.

22 lipca rano oddziały radzieckiego 10 Korpusu Pancernego wtargnęły do Lwowa, co stało się sygnałem dla liczącego blisko 3 tysiące żołnierzy (93 plutony) garnizonu lwowskiego do podjęcia działań bojowych przeciwko wycofującym się jednostkom niemieckim w samym mieście. Po trwających do 27 lipca walkach (szczególnie zaciekłych na terenie Dzielnicy Północnej) miasto zostało zdobyte. 28 lipca oddziały polskie zostały zmuszone do złożenia broni. Część z nich przemocą wcielono do 1 Armii Wojska Polskiego (tak zwanej Armii Berlinga), część zaś przedarła się na zachód, w kierunku Rzeszowskiego. 3 sierpnia radzieckie służby specjalne aresztowały komendanta Obszaru Lwowskiego Armii Krajowej pułkownika Władysława Filipkowskiego, pseudonim „Janka”.

Autor hasła:

Dr hab. Zdzisław Zblewski – historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych. Wykładowca Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalista z zakresu dziejów Polski Ludowej i ruchów opozycyjnych tego okresu. Autor takich prac jak „Między wolną Polską a siedemnastą republiką” czy „Utopia nad Wisłą. Historia Peerelu”.

Źródło:

Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej Bitwy polskie. Leksykon (Wydawnictwo Znak 1999) przygotowanej przez wykładowców Uniwersytetu Jagiellońskiego: Tomasza Gąsowskiego, Jerzego Ronikiera, Piotra Wróbla i Zdzisława Zblewskiego. Zdanie wprowadzające pochodzi od redakcji.