fot.domena publiczna Portret Borysa Godunowa.
Borys Godunow (ur. 1552, zm. 13 IV 1605 w Moskwie) – car rosyjski wybrany przez Sobór Ziemski 17 lutego 1598 roku. Syn Fiodora Jednookiego i Stefanii. Ożenił się z Marią, córka osławionego opricznika Maluty Skuratowa. Pochowany w soborze Archangielskim na Kremlu.
Bojar moskiewski z rodziny pochodzącej z Kostromy, pozostającej w służbie wielkiego księcia moskiewskiego od 1330 roku; rodzina używała nazwiska Saburow, a potem Godunow. Osierocony w dzieciństwie, wraz z bratem Wasylem i siostrą Iriną wychowywał się na dworze Iwana Groźnego. Należał do grona jego zaufanych sług. Siostra Godunowa, Irina, w 1580 roku wyszła za carewicza Fiodora.
Bliskie związki z rodziną carską przyspieszyły jego karierę. Umierając w 1584 roku, Iwan IV wyznaczył go na jednego z pięciu regentów przy osobie niedorozwiniętego cara Fiodora. Wkrótce Godunow odsunął od rządów książąt Mścisławskich i Szujskich. Od 1587 roku samodzielnie rządził Rosją, Anglicy tytułowali go lordem-protektorem. Drogę do tronu otworzyła mu śmierć carewicza Dymitra w Ugliczu (1591); o jej spowodowanie był powszechnie oskarżany.
Wybitnie uzdolniony, ambitny i zręczny polityk, górował umiejętnościami nad otoczeniem. Zabrakło mu jednak szczęścia. Jedynego kontrkandydata do tronu, Fiodora Romanowa, kazał zamknąć w klasztorze. Sukcesy odniesione za panowania Fiodora tylko na krótko złagodziły kryzys w Rosji. Przeciw Godunowowi byli bojarzy, z których każdy na równi z nim czuł się godny tronu, klęskę spowodowały nieurodzaje i wielki głód w latach 1601–1603. Wywołało to spekulacyjny wzrost cen, nad którym Godunow nie zdołał zapanować.
Obarczany winą za śmierć głodową setek tysięcy ludzi, stanął wobec napięć społecznych podniecanych przez opozycję. W 1603 roku z trudem opanował powstanie Chłopka. Fala powstań chłopskich ogarnęła kraj. Ułatwiło to najazd Dymitra Samozwańca I w 1605 roku, który – jako rzekomy Rurykowicz – zdobył szeroką popularność. W czasie walk Borys Godunow nagle zmarł. Istnieje przypuszczenie, że został otruty. Jego następcą został syn Fiodor II, wraz z matką Marią zamordowany 10 czerwca 1605 roku. Córka Borysa Ksenia, osadzona w klasztorze, zmarła w 1622 roku.
Literatura: D. Czerska, Borys Godunow, Wrocław 1988.