Historia wojskowości i wojen
Sztuka przeżycia. Czego uczono polskich rekrutów w 1919 roku?
Współcześnie żołnierze mają organizowane specjalne szkolenia z przeżycia w każdych warunkach. Jak wyglądało przygotowanie rekruta do przetrwania w polu 100 lat temu?
Pikielhauby w Nowym Jorku. Sny o potędze II Rzeszy
„Jednym słowem, nie chcemy nikogo usuwać w cień, ale my też żądamy naszego miejsca pod słońcem” – dobitnie oświadczył podczas obrad Reichstagu w 1897 roku ówczesny minister spraw zagranicznych II Rzeszy Bernhard von Bülow. W gabinetach i salach...
Bandyterka bez grosza, czyli wojsko Rzeczpospolitej szlacheckiej
27 września 1605 roku 3600 żołnierzy hetmana Jana Karola Chodkiewicza starło w puch 11 tysięcy Szwedów pod Kircholmem. Husaria dosłownie zmiażdżyła wielokrotnie silniejszego wroga. Szwedzi stracili od 6 do 9 tysięcy żołnierzy. Polacy tylko stu. Tuż po bitwie...
Od Korsyki do Świętej Heleny. Wszystkie wyspy Napoleona
Gdy jesienią 1815 roku – parę miesięcy po klęsce pod Waterloo – Napoleon Bonaparte spojrzał po raz pierwszy na bazaltowe zbocza Świętej Heleny, wyłaniające się zza horyzontu, bez słowa wrócił do swojej kajuty na brytyjskiej fregacie Northumberland. Przecież...
Bitwa pod Gettysburgiem. Najkrwawsza batalia wojny secesyjnej
Po ponad dwadzieścia tysięcy poległych po każdej stronie konfliktu, trzy dni walk i dwa błędy taktyczne – tak można w skrócie podsumować bitwę pod Gettysburgiem, w której żołnierzom Unii udało się w końcu pokonać niezniszczalnego generała Lee.
„Lew morski” Napoleona. 140 lat przed Hitlerem Bonaparte szykował się do inwazji na Anglię
Płonące wraki francuskich okrętów pod Abukirem jednoznacznie potwierdziły zdecydowaną przewagę Royal Navy na morzach świata. Jednak unoszące się nad pobojowiskiem dymy nie przesłoniły generałowi Bonapartemu celu, do którego dążył od dawna – ostatecznego pokonania znienawidzonego Albionu. Trzeba było...
Operacja Magic Carpet, czyli powrót do domu 8 milionów żołnierzy po zakończeniu II wojny światowej
Po kapitulacji III Rzeszy, a następnie Japonii dowództwo aliantów stanęło przed nie lada wyzwaniem – należało zapewnić transport do domu aż 8 milionom żołnierzy. W ten oto sposób rozpoczęła się jedna z największych operacji logistycznych w dziejach, którą...
Powstanie Warszawskie – bez broni, bez amunicji i… bez łączności
Komenda Główna Armii Krajowej podjęła decyzję o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego, chociaż konspiracyjnym oddziałom bojowym dramatycznie brakowało broni i amunicji. Jak się okazało, nie to było najgorszym problemem. Największą bolączką powstańczych oddziałów była… łączność, a właściwie jej brak.
Operacja Cerberus. Jak Kriegsmarine zagrała na nosie Royal Navy
Trzy ogromne niemieckie okręty wojenne: dwa pancerniki i krążownik, „przedefilowały” w środku dnia przez kanał La Manche w jego najwęższym odcinku, chociaż Anglicy mieli na brzegu setki dział i dziesiątki okrętów w portach. Eskadry Kriegsmarine nie zdołało zatrzymać...
Armia obdartusów. Wojsko Polskie w 1919 roku
Nowo powstałe Wojsko Polskie nie było najlepiej wyposażone i wyszkolone. Granic bronili żołnierze ubrani w garnitury, chałaty i zniszczone mundury byłych zaborców. Jak wyglądało Wojsko Polskie w 1919 roku?
Dawid kontra Goliat. Jak okręt podwodny USS Archerfish zdołał zatopić kolosalny lotniskowiec?
Japoński lotniskowiec Shinano do dziś jest największą jednostką, jaką kiedykolwiek udało się zatopić okrętowi podwodnemu. Miał aż 72 tysięcy ton wyporności! Mimo to poszedł na dno jak kamień. Jak niewielkiej amerykańskiej jednostce udało się tego dokonać?
Gęś, która nie chciała latać. Największy drewniany samolot w dziejach
Szybciej, wyżej, dalej – to dewiza ludzkości – a megalomania zdaje się naszą drugą naturą. Marzenie o podniebnych eskapadach niejednokrotnie sprowadzało nas (dosłownie) na ziemię. Bywało też, że na wodę, czego dowodem jest historia największego w historii samolotu...
Niemcy ostrzeliwujący Niemców, niedobór papieru toaletowego i nowa nazwa dla hamburgera. Fakty i mity o II wojnie światowej
Mogłoby się wydawać, że o II wojnie światowej powiedziano już i napisano wszystko. Wciąż jednak krąży na ten temat sporo mitów i przekłamań. Nie brakuje też zaskakujących faktów. Tego o globalnym konflikcie z pewnością nie wiedzieliście…
Dzień chwały. 15 września 1940 roku nastąpił przełom w bitwie o Anglię
Winston Churchill w napięciu patrzył na rzędy lampek i olbrzymią mapę w centrum dowodzenia 11. Grupy myśliwskiej. Niemieckie samoloty nadlatywały falami. W pewnym momencie premier Wielkiej Brytanii zapytał: „Jakie mamy rezerwy?”. W odpowiedzi usłyszał: „Żadnych”.
Dumna królowa, która chciała podporządkować sobie Rzym. Kim była „Kleopatra” z Palmyry?
Utrzymywała, że jest spadkobierczynią Kleopatry i rodu Ptolemeuszy. Żyła bardzo krótko – prawdopodobnie zaledwie rok dłużej niż Aleksander Wielki. Mimo to zdążyła odcisnąć równie trwałe piętno na historii Imperium Rzymskiego. Kim była Zenobia z Palmyry?
Amerykańskie gwiazdy na polskim niebie. Piloci zza wielkiej wody w wojnie polsko-bolszewickiej
Mam jeszcze jedną prośbę: lotników, lotników, lotników… oddam całą dywizję, jak dostanę 20 aparatów [samolotów] i ręczę, że Budionny za tydzień przestanie istnieć… Zamiast poboru nowych roczników kawalerii zaangażowałbym cyrkowców amerykańskich, japońskich, którzy by rzucali bomby na Budionnego...
Na tyłach wroga. Polskie działania na Kaukazie podczas wojny polsko-bolszewickiej
W sierpniu 1920 roku polscy żołnierze szykowali się do decydującej bitwy z bolszewikami, która przeszła do historii jako Bitwa Warszawska, bądź Cud nad Wisłą. Wszyscy mieli świadomość wielkiego znaczenia batalii, od której wyniku nie zależał jedynie los II...
Tragedia dzieci z Rogowa. Katastrofa lotnicza z 1945 roku
Jadąc wzdłuż wybrzeża, drogą z Kołobrzegu do Trzebiatowa natkniemy na Rogowo, małą miejscowość pomiędzy Dźwirzynem a Mrzeżynem. Na pewno uwagę jadących kierowców, rowerzystów, czy też spacerowiczów zwraca przydrożny krzyż z dwoma tablicami z napisami w języku polskim i...
Henryk Strąpoć – genialny konstruktor pistoletu maszynowego „Bechowiec”
W czasie II wojny światowej pistolety maszynowe dla partyzantów z Batalionów Chłopskich robił genialny konstruktor-samouk – Henryk Strąpoć ps. Mewa. Ukończył tylko sześć klas szkoły powszechnej, a broni maszynowej nie widział wcześniej na oczy. Słyszałeś kiedyś o nim?
Zapomniane ludobójstwo w Afryce, czyli o tym, jak Niemcy zdobywali zamorskie kolonie
Szeroko zakrojone i dokładnie zaplanowane zbrodnie ludobójstwa są na ogół kojarzone z działalnością nazistowskich Niemiec podczas II wojny światowej. W opinii publicznej nie są natomiast powszechnie znane inne – nie mniej okrutne – zbrodnie, które ojczyzna Goethego i...
Powstanie potępionych. Dlaczego powstanie listopadowe krytykował sam papież?
Papież, kanclerz i car, to niebezpieczne połączenie. Gdy dołożyć do niego groźbę klątwy, rozbudowaną siatkę agentów i 400-tysięczną armię, połączenie to staje się walcem miażdżącym wszystko na swojej drodze.
Ślepy Antek – bohater akcji Bollwerk, największej akcji poznańskiej Armii Krajowej
Po nawiązaniu stosunków z Sowietami w 1941 roku, generał Sikorski obiecał Stalinowi współpracę polegającą na wspieraniu Sowietów na zapleczu frontu niemiecko-sowieckiego. Współpraca ta zakładała tworzenie dywersyjnych oddziałów operujących na niemieckich tyłach i niszczeniu infrastruktury, magazynów, torów kolejowych, wykolejaniu...
Kazimierz Pułaski. Bohater(ka?) dwóch narodów
Konfederata barski, niedoszły królobójca, emigrant, jeden z najzdolniejszych dowódców wojskowych. Kazimierz Pułaski herbu Ślepowron. Jak wyglądało dość burzliwe życie bohatera dwóch narodów?
Mordercze i płochliwe słonie bojowe. Jak wykorzystywano te zwierzęta na polach bitew?
Słonie imponują swą siłą i wielkością, nie dziwi więc fakt wykorzystywania tych zwierząt w celach wojennych. Rozpędzony słoń mógł skutecznie zniszczyć szyk wroga; jego szarża była zabójcza. Słonie jednak to zwierzęta płochliwe…
Jak Sowieci „wyzwalali” Gdańsk w marcu 1945 roku?
Już w styczniu 1945 roku w Gdańsku zaczęły pojawiać się pierwsze kolumny uchodźców, przede wszystkim z Prus Wschodnich. Napływająca stopniowo masa ludzi musiała zostać gdzieś ulokowana. Administracja niemiecka zaczęła zapełniać nimi szkoły, świetlice, internaty i inne tego typu...