XIX wiek
“Ofiara Ślązaków”, czyli twierdza w Srebrnej Górze
Powstała w XVIII wieku i była najnowocześniejszym ówczesnym fortem obronnym. Dzień po dniu, kamień po kamieniu, cegła po cegle – budowa trwała 12 lat. Ostatecznie całość pochłonęła prawie 1,7 miliona talarów. A po tym wszystkim została… miejscem testów...
Warszawska Praga
Prawobrzeżna Warszawa kryje wiele historycznych tajemnic i ciekawostek. Przede wszystkim jednak ma swój oryginalny styl, klimat, folklor i architekturę.
Berthe Morisot – impresjonistka, która nie cierpiała porad
Kiedy wiosną 1876 roku w Paryżu otwarto drugą wystawę impresjonistów, jeden z krytyków opisał jej uczestników jako „kilku wariatów, wśród których jest jedna kobieta”. Tą kobietą była Berthe Morisot. Poznajcie pierwszą damę impresjonizmu.
Maria Szymanowska – pierwsza pianistka Europy
Była nazywana „królową tonów”. Jako pierwsza w Europie kobieta zdobyła status profesjonalnej muzyczki. Podbiła serca melomanów jeszcze zanim Fryderyk Chopin zrobił międzynarodową karierę. Oto niesamowita biografia Marii Szymanowskiej.
Matejko wielkim malarzem był. Życie i twórczość najsłynniejszego polskiego artysty
Bez wątpienia malarstwo Jana Matejki ukształtowało historyczną wyobraźnię Polaków. Dzieła artysty szybko zyskiwały uznanie i sławę, co przekładało się na jego międzynarodową rozpoznawalność. Udane życie zawodowe nie zawsze szło jednak w parze z równie udanym życiem prywatnym.
Siemens-Schuckert – samolot „beczka”, który wzbijał się jak rakieta
Czy samolot o kształcie beczki ze skrzydłami może być maszyną szybką, zwrotną, a do tego o rekordowej prędkości wznoszenia? Czy zgrabne myśliwce o cieszących oko aerodynamicznych kształtach mogą pozostać w tyle za wzbijającym się jak rakieta samolotem przypominającym...
Świat uwziął się na tego wynalazcę. Niezwykła historia pierwszego samochodu osobowego
Wynalazek Józefa Bożka mógł zrewolucjonizować transport cywilny, ale pech chciał, że zamiast tego przepadł w mrokach dziejów. Dziś o „polskim da Vincim” niemal się nie wspomina.
Królowa tonących statków. Przeżyła katastrofę Titanica, a potem... dwóch kolejnych morskich gigantów!
„Światła na statku wciąż się paliły, a ja mocno obejmowałam dziecko, które wsadzono do łodzi tuż przed jej opuszczeniem. Słyszałam ogłuszający ryk, kiedy Titanic przełamał się na pół i później zatonął. Wszystkie kobiety, znajdujące się w szalupie ratunkowej...
Maria Montessori – niezwykłe życie matki współczesnej pedagogiki
Jej nazwisko jest synonimem swobodnego rozwoju, buntu przeciwko tradycyjnym metodom nauczania, zamykającym dzieci w „szkolnych ławkach”. Jednak historia życia Marii Montessori to również opowieść o kobiecie walczącej o swoją pozycję oraz realizującej marzenia wbrew obowiązującym normom i uprzedzeniom.
Helena Modrzejewska – największa polska aktorka
„Pierwszym warunkiem sukcesu aktorki jest mieć duszę; potem ładną buzię, zniewalający głos, atrakcyjną osobowość; ale ten warunek jest pierwszy” – twierdziła Helena Modrzejewska. Jej samej duszy z pewnością nie brakowało. Już za życia stała się legendą. Nie bez...
Polski pilot, rosyjski bohater – Jan Nagórski
Polak Jan Nagórski (1888-1976) był jednym z pierwszych pilotów w carskiej Rosji i pierwszym na świecie pilotem polarnym. W Związku Radzieckim i posowieckiej Rosji nigdy nie zapomniano o jego zasługach dla rozwoju lotnictwa, ale we własnej ojczyźnie ten...
Największe zarazy w historii świata
Wraz z rozwojem cywilizacji rozprzestrzeniały się i mutowały choroby zakaźne. Duża liczba ludzi i zwierząt żyjących w bliskiej odległości od siebie, często w złych warunkach sanitarnych i żywieniowych, stanowiła podatny grunt dla chorób. Ponadto nowe zagraniczne szlaki handlowe...
Ginęli na mrozie, żywili się kotami, psami i szczurami – tak Francuzi bronili twierdzy Głogów
Głogowska twierdza odegrała istotną rolę w szeregu konfliktów. W 1813 roku schronili się w niej Francuzi okupujący miasto podczas wojen napoleońskich. Oblężenie trwało prawie 4 miesiące…
Bez Hollywood nie ma współczesnego kina. Jak powstała kolebka amerykańskiego kina?
Kalifornijskie wzgórza bez białego napisu? Trudno to sobie wyobrazić – widać go przecież nawet na zdjęciach satelitarnych. Ale co by było, gdyby największe wytwórnie… nigdy tam nie powstały? Mało kto wie, że przemysł filmowy w Hollywood istnieje dzięki...
Pierwszą ręczną kamerę na świecie wynalazł Polak. Jak działał aeroskop Prószyńskiego?
Był napędzany przez sprężone powietrze. W odróżnieniu od poprzednich typów kamer nie wymagał wykorzystania korbki. Przed użyciem trzeba go było za to… napompować niczym rowerową dętkę. Ale dlaczego aeroskop wynaleziony przez Kazimierza Prószyńskiego nazywano też „kamerą śmierci”?
Żyrardów – kapitalizm z ludzką twarzą
Mieszkania, szkoły, szpital, przedszkole, dom kultury, kościoły – to wszystko oferował Żyrardów robotnikom pod koniec XIX wieku. Czym kierowali się właściciele zakładów lniarskich, budując miasto idealne, które wyprzedziło swoją epokę?
Zanim nastał czas benzyny, czyli krótka historia elektrycznych pojazdów
Napędzane prądem samochody już niebawem zdominują ulice. Ale nazywane dziś „zielonymi” pojazdy wcale nie są nowością…
Perełki Luwru – pięć najważniejszych dzieł sztuki z najsłynniejszego muzeum świata
Dziennie przez Luwr przewija się średnio 15 tysięcy turystów, czemu trudno się dziwić. Muzeum onieśmiela, ale i zachwyca wielkością oraz rozmachem – na powierzchni wynoszącej 60 600 metrów kwadratowych prezentowanych jest około 35 000 dzieł sztuki, co stanowi...
Jak powstał pierwszy wydział policji kryminalnej na świecie?
Organizacja miała działać pod przykrywką, a jej pierwsi członkowie byli głównie… zreformowanymi przestępcami. W 1820 roku – osiem lat po powstaniu – oddział przekształcił się w 30-osobowy zespół ekspertów, który obniżył wskaźnik przestępczości w Paryżu o 40%. W...
Kiedy Biały Dom stał się biały?
„To Biały Dom jest wielką narodową instytucją, świętością i skarbem Amerykanów, do którego prezydent jest tylko dodatkiem, a nie odwrotnie” – mawiał jeden z jego mieszkańców, Ronald Reagan. Niewiele jednak brakowało, a jedyny aktor na urzędzie prezydenckim nie...
Dekonstrukcja zaginionego miasta, czyli cała prawda o Machu Picchu
Machu Picchu (w języku keczua „stary szczyt”) to bez wątpienia najbardziej znana atrakcja turystyczna związana z cywilizacją Inków. Z odkryciem tych tajemniczych ruin związane jest jednak mnóstwo przekłamań i niedomówień. Czym więc jest tak naprawdę Machu Picchu?
Bitwa pod Bladensburgiem – najszybsza... ucieczka Amerykanów z pola bitwy
„Kongres Stanów Zjednoczonych (…) zdecydował poprzez ustawę (…), że istnieje wojna pomiędzy Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii oraz podległymi mu prowincjami a Stanami Zjednoczonymi Ameryki i ich terytoriami” – głosiła proklamacja wojny ogłoszona przez prezydenta Jamesa Madisona...
Żądła i maksimy. Jak pszczoły pomogły Niemcom pokonać Anglików?
„Ale do diabła, Francuz walczący przeciw nam wraz z brytyjskimi najemnikami i całą tą afrykańską hałastrą nie jest towarzyszem dla niemieckiego żołnierza (…)” – pisała w grudniu 1914 roku jedna z kajzerowskich gazet frontowych. Takie nacjonalistyczne wywody doskonale...
Polacy na Ukrainie – osiągnięcia i dokonania naszych rodaków w okresie zaborów
Polacy żyjący na terenie dzisiejszej Ukrainy w czasach zaborów wnieśli ogromny wkład w rozwój gospodarki, kultury i nauki. Bodajże nie było dziedziny życia, w której by się nie wyróżniali.
Posłał na dno blisko 30 alianckich statków, niemal paraliżując brytyjski handel i terroryzując porty na Dalekim Wschodzie...
W języku malajalamskim określenie emadan lub yemandan odnosi się do rzeczy doniosłych, a w narzeczu Tamilów emdena to ktoś potrafiący manipulować. I choć trudno dziś w to uwierzyć, mają one źródło w nazwie… niemieckiego krążownika SMS Emden, który...