Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Maciej Wilamowski

Avatar

Historyk mediewista. Jeden z redaktorów książki "Król w Polsce XIV i XV wieku", autor szeregu haseł w Polskim Słowniku Biograficznym. Obecnie dyrektor biura Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.

Najnowsze publikacje:

"Krzyżacy" Aleksandra Forda. Kadr z filmu.

Średniowiecze | 16.12.2017

Dwa nagie miecze. Czy Krzyżacy pod Grunwaldem próbowali obrazić Jagiełłę? A może król nie zrozumiał o co chodzi?

Na pierwszy rzut oka można odnieść wrażenie, że Jagiełło nie znał, albo przynajmniej nie rozumiał rycerskich obyczajów. Czy honorowy gest – gdy podarowano mu dwa nagie miecze – niesłusznie odczytał jako popis pychy?

Zygmunt III Waza (fot. domena publiczna).

Nowożytność | 12.12.2017

Koronacja Zygmunta III Wazy. Król nie mógł liczyć na ciepłe przyjęcie ze strony polskich elit, a zwłaszcza Jana Zamoyskiego

Młody król Zygmunt III Waza nie zrobił dobrego pierwszego wrażenia na najpotężniejszym polskim możnowładcy. Cierpkie powitanie było tylko początkiem jątrzącego się przez lata konfliktu.

Nowożytne wyobrażenie diabła (fot. domena publiczna)

Nowożytność | 08.12.2017

Andrzej Zebrzydowski. Czy krakowski biskup za pieniądze przymykał oko na satanistów?

Nic nie wiadomo o tym, by w XVI-wiecznej Małopolsce grasowali sataniści. Ale zwierzchnik miejscowego Kościoła, Andrzej Zebrzydowski, wyznawał ponoć prosty i pełen cynizmu pogląd: „Wierz sobie w kozła, jeśli chcesz, bylebyś dziesięcinę płacił”.

Kazimierz Wielki (autor: Leopold Löffler, domena publiczna)

Średniowiecze | 30.11.2017

Czy Kazimierz Wielki rzeczywiście „zastał Polskę drewnianą a zostawił murowaną”?

Skąd pochodzi słynne powiedzenie, według którego król Kazimierz Wielki „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”? I czy wolno mu wierzyć?

Korneli Szlegel: Polonez pod gołym niebem (fot. domena publiczna)

Nowożytność | 24.11.2017

„Gdy August pił, cała Polska była pijana”. Czy czasy dynastii saskiej rzeczywiście były jedną niekończącą się balangą?

„Gdy August pił, cała Polska była pijana” – brzmiało popularne powiedzenie, odnoszone do czasów Augusta II (1697–1733) oraz Augusta III Sasa (1733–1763). Ile było w nim prawdy?

Nowożytność | 24.11.2017

„Hańba plugawiecka” czyli przegrana w bitwie pod Piławcami. Dlaczego do walki z powstaniem Chmielnickiego Polska wysłała samych nieudaczników?

Wygodniś nazywany „najgłupszym magnatem Rzeczypospolitej”. Gryzipiórek niewiele wiedzący o armii. I chłoptaś, którego z uwagi na wiek nikt nawet nie szanował.

Księga henrykowska

Średniowiecze | 21.11.2017

„Daj, ać ja pobruczę, a ty poczywaj”. Pierwsze zdanie po polsku w historii

Najstarsze zdanie po polsku nadal budzi pytania i wątpliwości naukowców. Co wiemy z całą pewnością, a czego możemy się tylko domyślać?

Mikołaj Kopernik. Fragment obrazu z kościoła św. Janów w Toruniu.

Nowożytność | 16.11.2017

Czy Mikołaj Kopernik był Polakiem?

Znany powszechnie dwuwiersz zapewnia, że Mikołaja Kopernika – który „wstrzymał słońce” i „ruszył ziemię” – wydało rzecz jasna „polskie plemię”. Czy tak było naprawdę?

Henryk Pobożny w drodze pod Legnicę. Obraz Jana Matejki.

Średniowiecze | 15.11.2017

Tajemnica bitwy pod Legnicą. Jedno zdanie poległego księcia do teraz rozpala wyobraźnię historyków

Czy Jan Długosz fantazjował? A może miał pod ręką zaginioną dzisiaj księgę, rzucającą światło na najważniejsze starcie całego stulecia? Od odpowiedzi zależy niemal wszystko, co wiemy na temat sławnej bitwy pod Legnicą.

Czy Walezemu utrata korony groziła już w trakcie koronacji?

Nowożytność | 12.11.2017

Koronacja Henryka Walezego. Czy Polacy byli gotowi w ostatniej chwili zabrać Francuzowi koronę?

Henryk Walezy miał już na rękach krew tysięcy protestantów. Papież nalegał, by nowy król zostawił sobie furtkę, pozwalającą także w Polsce prześladować innowierców. Francuz wymyślił fortel, który zdecydowanie nie poszedł po jego myśli.

Stanisław August Poniatowski na rycinie ks. Pillatiego. Zdecydowanie nie jest mu do śmiechu.

Nowożytność | 09.11.2017

Stanisław August Poniatowski bał się o własne życie. Miał powody podejrzewać, że Polacy zaprowadzą go na szafot

Jeszcze w 1792 roku Stanisław August Poniatowski podkreślał z patosem: „Król z narodem, naród z królem”. Ale nawet te słowa były nie deklaracją poglądów, lecz tylko: politycznym trikiem, z którego niewiele wyszło.

Bolesław Krzywuousty pędzla Jacobiego na podstawie obrazu M. Bacciarellego (domena publiczna).

Średniowiecze | 08.11.2017

„My, Polacy, w żelazie się kochamy”. Jak posłowie Bolesława Krzywoustego zamknęli usta niemieckiemu królowi?

Henryk V, właśnie oblegający Głogów, przeliczył się wierząc, że popis buty gdziekolwiek go zaprowadzi. Celna riposta posłów Bolesława Krzywoustego dała początek legendzie powtarzanej później przez całe stulecia. A przynajmniej tak zarzekali się członkowie rodu Awdańców.

Jan Olbracht na obrazie pędzla Jana Matejki.

Średniowiecze | 06.11.2017

Za króla Olbrachta wyginęła szlachta. Skąd wzięło się to słynne powiedzenie?

Każdy słyszał, że ponoć „za króla Olbrachta wyginęła szlachta”. Łatwo zgadnąć, że chodzi o króla Jana Olbrachta z dynastii Jagiellonów. Ale co z resztą znanego przysłowia?